عربستان به رائفیپور اجازه بازگشت از سفر حج به ایران را نداد
۱۴۰۲ تیر ۲۰, سهشنبه
رسانههای ایران از جلوگیری از خروج علیاکبر رائفیپور از فرودگاه جده خبر دادند. وزارت خارجه ایران گفته در تلاش برای بازگرداندن اوست. او پایهگذار موسسه مصاف و از چهرههای تندرو است که تاکنون سخنان تندی علیه عربستان گفته.
تبلیغات
روز سهشنبه ۲۰ تیر رسانههای ایران از جلوگیری از خروج علیاکبر رائفیپور از فرودگاه جده گزارش دادند. گفته شد که او برای سفر حج به عربستان رفته بود. این خبر در شبکههای اجتماعی نیز انعکاسی گسترده داشت. برخی کاربران نوشتند او را به خاطر "گذرنامه جعلی" بازداشت کردهاند و گروهی به سخنان او علیه عربستان سعودی اشاره کردهاند.
علیاکبر رائفیپور از اصولگرایان تندرو و پایهگذار موسسه "مصاف" است که بارها درباره نقض حقوق بشر در عربستان، قتل جمال خاشقچی در کنسولگری این کشور در استانبول، سازش عربستان با "صهیونیستها" و... سخن گفته است.
خبرگزاری ایرنا در این باره گزارش داد که رائفیپور هنگام خروج از فرودگاه جده "با مشکل مواجه میشود و اجازه پرواز پیدا نمیکند."
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی خبر بازداشت او را تکذیب کرد و گفت: «او به عنوان یک شهروند حجگزار ایرانی در پایان مناسک حج و به هنگام خروج از فرودگاه جده به دلیلی که هنوز برای ما به درستی مشخص نشده، با مشکل خروج مواجه می شود.»
او افزود که وزارت خارجه و نمایندگیهای ایران در عربستان سعودی "بطور جدی پیگیر حل و فصل مشکل پیش آمده" هستند تا علیاکبر رائفیپور بتواند به ایران بازگردد.
بیانیه مصاف
در این میان موسسه مصاف نیز بیانیهای منتشر کرد و نوشت "برخی عناصر" دولت عربستان سعودی "بر خلاف قوانین بینالملل و عرف دیپلماتیک" و بدون هیچ توضیح و "دلیل قانونی" علیاکبر رائفیپور را ممنوعالخروج کردهاند.
مصاف تاکید کرده است که رائفیپور برای انجام حج و "کاملا قانونی" وارد عربستان شده و "هیچ عمل مجرمانهای در آن سرزمین نداشته" است.
این موسسه نیز ضمن تکذیب خبر بازداشت وی، ابراز امیدواری کرد که او "ساکن کنسولگری" و "در سلامت کامل" باشد و با پیگیری دیپلماتیک وزارتخارجه ایران بتواند به ایران بازگردد. کاربران فضای مجازی با تمسخر به مقایسه ضمنی او با جمال خاشقچی واکنش نشان دادند.
ایران و عربستان پس از هفت سال مناسبات خصومتآمیز اسفند ۱۴۰۱ با میانجیگری چین در شهر پکن بر سر برقراری روابط و همچنین بازگشایی سفارتخانه به توافق رسیدند و سفارت جمهوری اسلامی در ریاض ۱۶ خرداد ۱۴۰۲ بازگشایی شد.
فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان که اواخر ماه گذشته بعد از ۱۷ سال به تهران سفر کرد، در جریان نشست مطبوعاتی مشترک با حسین امیرعبداللهیان، همتای ایرانی خود گفت که به زودی سفارت این کشور در تهران بازگشایی میشود. اما مقامهای عربستان فعلا ترجیح دادند در هتل اسپیناس پالاس تهران مستقر شوند.
بسیاری ناظران نسبت به پایداری روابط "دوستانه" فعلی تردید دارند. یکی از اولین مناقشاتبر سر بهرهبرداری از میدان گازی آرش بروز کرد. خبرگزاری دولتی عربستان هفته گذشته به نقل از یک منبع آگاه در وزارت خارجه این کشور نوشت که مالکیت مناطق نفتی دریایی تقسیم شده از جمله میدان آرش (الدوره) بطور کامل و انحصاری تنها در اختيار عربستان سعودی و کویت قرار دارد".
پیشتر محسن خجستهمهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران از تصمیم ایران برای حفاری در میدان آرش خبر داده بود. این میدان گازی میان ایران، کویت و عربستان مشترک است که بخشهایی از آن در محدوده آبهای تعیین حدود نشده میان ایران و کویت قرار دارد و چندین دهه موضوع مناقشه میان این کشورها است.
ناظران همچنین معتقدند که برطرف کردن بیاعتمادی تاریخی دو کشور نسبت به یکدیگر کار دشواری است، زیرا در بسیاری از مناقشات منطقهای در نقطه مقابل هم صفآرایی کرده و از منافع متضادی حمایت کردهاند.
سفر حج نیز بارها به موضوع جدال دو کشور تبدیل شده است. امسال و در پی مرگ گروهیاز زائران ایرانی در مکه، مقامهای ایران از عربستان انتقاد کردند که طولانیترین مسیر در منطقه منا (محل برگزاری مراسم رمی جمرات) را در گرمترین ساعات روز به زائران ایرانی اختصاص داده است. در سالهای گذشته هزاران زائر در جریان این مراسم جان خود را از دست دادهاند.
روایت تصویری تنش سیاسی میان عربستان و ایران
اعدام نمر النمر به تیرگی مناسبات دو کشور ایران و عربستان دامن زد. رویدادی با پیامدهای گسترده برای منطقه و جهان.
عکس: picture alliance/dpa/Y. Arhab
شیخ نمر باقر النمر رهبر شیعیان معترض عربستان
نمر النمر یکی از رهبران سرشناس شیعی مذهب عربستان سعودی و از مخالفان خانواده سلطنتی در منطقه قطیف در استان شرقی عربستان سعودی بود. نمر النمر پیش از دستگیری خواستار خودمختاری منطقه قطیف در شرق عربستان شده بود. اکثر ساکنان قطیف که از مناطق نفتی مهم کشور به شمار میرود، شیعه هستند.
عکس: Reuters/K. Abdullah
دستگیری نمر النمر
نمر النمر در تابستان سال ۲۰۱۲ در العوامیه، شهر مجاور قطیف دستگیر شد. پلیس عربستان میگوید وی در زمان بازداشت، در اتومبیل خود، اسلحه داشته و در صدد فرار بوده است. هواداران النمر این اتهامات را رد میکنند. شیخ نمر النمر در جریان دستگیری مورد اصابت گلوله پلیس قرار گرفت و زخمی شد. تصویر شیخ نمر النمر پس از دستگیری در سال ۲۰۱۲ در عربستان سعودی.
عکس: AFP/GettyImages
وزارت کشورعربستان: شیخ نمر النمر اعدام شد
وزارت کشور عربستان سعودی در تلویزیون این کشور اعلام کرد که "۴۷ تروریست" اعدام شدهاند. نام شیخ نمر النمر، روحانی شیعه نیز در میان اعدامشدگان بود. عربستان سعودی یکی از پنج کشوری است که بیشترین اعدامها را اعمال میکند.
عکس: picture-alliance/AP Photo/J. Gambrell
معترضان سفارت عربستان در تهران را به آتش کشیدند
معترضان به اعدام شیخ نمر النمر، روحانی شیعه، سفارت عربستان در تهران را به آتش کشیدند و دست به تخریب آن زدند. کنسولگری عربستان در مشهد نیز مورد حمله واقع شد. مأموران انتظامی موفق شدند به تجمع معترضان خشمگین در مقابل سفارت عربستان در تهران پایان دهند.
عکس: Isna
تظاهرات در برابر کنسولگری عربستان در مشهد
به رغم آنکه مقامات مسئول پس از تجمعات پرخشونت روز شنبه (۱۲ دی) هر گونه تجمع مقابل نمایندگیهای سیاسی عربستان را ممنوع اعلام کرده بودند، تجمع معترضان به اعدام شیخ النمر روز یکشنبه ادامه یافت. عصر یکشنبه عدهای در مشهد در برابر کنسولگری عربستان تجمع کردند. عکسهای منتشر شده نشاندهنده استفاده از ماشین آبپاش برای متفرق کردن جمعیت است.
عکس: fararu.com
تظاهرات در بحرین
اعدام شیخ نمر با اعتراض شدید شیعیان بحرین روبرو شد. آنها با راه پیماییهایی مخالفت خود را با این اقدام عربستان سعودی اعلام کردند. بحرین یک روز بعد از قطع روابط عربستان سعودی با ایران مناسبات دیپلماتیک خود با جمهوری اسلامی ایران را قطع کرد.
عکس: picture-alliance/dpa/A.Fardan
ایران کاردار عربستان سعودی در تهران را احضار کرد
دولت ایران کاردار عربستان سعودی در تهران را به وزارت امور خارجه احضار و به اعدام شیخ النمر اعتراض کرد. پیشتر سخنگوی وزارت خارجه ایران گفته بود، عربستان برای سیاستهای خود "تاوانی سخت" خواهد پرداخت.
عکس: picture-alliance/AP Photo
آیتالله خامنهای: "دست انتقام الهی گریبان سیاستمداران سعودی را خواهد گرفت"
آیتالله خامنهای با "ناحق" خواندن اعدام شیخ نمر هشدار داد: «دست انتقام الهی گریبان سیاستمداران سعودی را خواهد گرفت». دبیرکل سازمان ملل، اتحادیه اروپا، آمریکا و چهرههای سرشناس عراق نیز به این رویداد واکنش نشان دادند. بانکی مون، دبیر کل سازمان ملل متحد، گفت اعدام شیخ نمر در عربستان سعودی وی را "عمیقا نگران" کرده است.
عکس: Leader.ir
پیامدهای اعدام شیخ نمر به فوتبال ایران و عربستان هم رسید
مهدی تاج، رئیس سازمان لیگ ایران میگوید شکایتی علیه فوتبال عربستان برای ارسال به کنفدراسیون فوتبال آسیا تنظیم شده است. باشگاههای عربستان حاضر در لیگ قهرمانان آسیا ظاهرا ترجیح میدهند در زمینی بیطرف با حریفان ایرانی بازی کنند.
عکس: farsnews.com
عربستان روابط دیپلماتیک خود را با ایران قطع کرد
عادل الجبیر، وزیر امور خارجه عربستان یک روز پس از حمله گروهی از شهروندانی ایرانی به سفارت عربستان سعودی در تهران و تخریب و به آتشکشیدن آن، اعلام کرد که این کشور روابط دیپلماتیک خود با ایران را قطع کرده و از اعضای سفارت ایران در ریاض خواسته تا ۴۸ ساعت آینده خاک عربستان را ترک کنند.
عکس: picture-alliance/dpa/K. Elfiqi
عربستان قصد دارد برادر زاده نمر النمر را نیز اعدام کند
علی النمر، برادر زاده نمر النمر نیز به اعدام محکوم شده است. او ۱۷ ساله بود که در عربستان سعودی دستگیر شد.علی النمر در دادگاه شریعت اسلامی عربستان از جمله به جرم عضویت در یک سازمان تروریستی و پرتاب کوکتل مولوتوف به سوی ماموران پلیس عربستان به اعدام محکوم شده است. از علی النمر اعترافاتی به چاپ رسیده. خانواده او بر این نظرند که این اعترافها زیر شکنجه از متهم گرفته شده است.
عکس: Facebook/Save Ali-Al Nimr
بحرین و سودان مناسبات دیپلماتیک خود را با جمهوری اسلامی ایران قطع کردند
بحرین و سودان نیز به تبعیت از عربستان سعودی مناسبات دیپلماتیک خود را با جمهوری اسلامی ایران قطع کردند. بحرین که همجوار عربستان سعودی است متحد نزدیک این کشور به حساب میآید. حمد بن عیسی آل خلیفه، پادشاه بحرین
عکس: dapd
یورش به سفارتخانهها، تکرار یک تجربه خطا
جمشید فاروقی، رئیس بخش فارسی دویچه وله، در تفسیری با عنوان یورش به سفارتخانهها، تکرار یک تجربه خطا نوشت نیروهای اصولگرا در ایران "به جای جلب توجه اذهان بینالمللی به نقض آشکار حقوق بشر در عربستان و تلاش برای ایجاد موج مخالفت با سیاستهای تحریکآمیز عربستان در منطقه، همان خطای تجربه شده پیشین را تکرار کردند: یورش به سفارتخانه عربستان در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد."
عکس: Mehr
آمریکا ایران و عربستان را به تنشزدایی فراخواند
جان کربی، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا دولت آمریکا، با بالا گرفتن تنشهای سیاسی میان ایران و عربستان سعودی شامگاه یکشنبه (۳ دسامبر / ۱۳ دی) در واشنگتن دو کشور را فراخواند تا گامهای لازم را در راه آرامکردن اوضاع بردارند.
عکس: picture alliance/AA/S. Corum
تلاش روحانی برای حفظ آرامش در ایران پس از اعدام شیخ النمر
حسن روحانی اعدام نمر، رهبر شیعیان معترض عربستان را در راستای "دامن زدن به فرقهگرایی، تروریسم و افراط در منطقه" دانست. او ضمن هشدار نسبت به بروز خشونت، دستور شناسایی مهاجمان به نمایندگیهای سیاسی عربستان در ایران را داد.
عکس: picture-alliance/Russian Presidential Press and Information Office/TASS/M. Klimentyev
کوشش ایران و اروپا برای جلوگیری از تنشها پس از اعدام نمر
ایران و اتحادیه اروپا میخواهند از بالا گرفتن تنش در منطقه در پی اعدام شیخ نمر، رهبر معترض شیعیان عربستان، جلوگیری کنند. وزرای خارجه ایران و عربستان نیز به همتای اتریشی خود گفتهاند نمیخواهند تنش میان دو کشور تشدید شود.