عربستان: سیاست نفتی ما انگیزه سیاسی ندارد
۱۳۹۴ فروردین ۳, دوشنبه سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در ۱۶۶مین نشست خود که آذرماه سال گذشته (۲۷ نوامبر) در وین برگزار شد بر سر کاهش سقف تولید و عرضه نفت خام به منظور جلوگیری از کاهش شدید قیمتها به توافق نرسیدند.
درخواست کشورهایی چون ایران که خواستار کاهش یک میلیون بشکهای عرضه نفت خام به بازارهای جهانی بودند به علت مخالفت اعضای پرقدرت اوپک، به ویژه عربستان و کویت بینتیجه ماند.
جمهوری اسلامی عربستان را متهم میکند که برای تضعیف این کشور و در همراهی با آمریکا موجب سقوط قیمت نفت شده است. عربستان ده میلیون بشکه نفت در روز تولید میکند که حدود یک سوم کل ظرفیت کنونی اوپک است.
محمد المادی، نماینده عربستان در هیئت عامل اوپک وجود هر گونه انگیزه سیاسی در سیاستهای نفتی ریاض را انکار کرده و میگوید: «هیچ بعد سیاسی در کارهایی که وزارت نفت انجام میدهد و یا در دیدگاه تجاری و اقتصادی ما وجود ندارد.»
بیشتر بخوانید: چرخش ایران به سمت سیاستهای نفتی عربستان
مازاد عرضه نفت و کاهش قیمت
به گزارش شبکه اطلاعرسانی نفت و انرژی ایران (شانا) المادی دوم فروردین ماه با بیان این که عربستان قصد آسیبرساندن به هیچ کشوری را نداشته تاکید کرد که قیمت نفت را بازار مشخص میکند و در بازار مسئله اصلی عرضه و تقاضاست.
نماینده عربستان در اوپک میگوید منفعت اعضای این سازمان نه در کنترل قیمتها که در تلاش برای متعادل کردن بازار است.
این ادعا در حالی مطرح شده که وزیر خارجه ونزوئلا، رافائل رامیرز پیش از نشست وین گلایه کرده بود که روزانه حدود دو میلیون بشکه نفت بیش از تقاضا وارد بازارهای جهانی میشود.
برخی ناظران یکی از انگیزههای عربستان برای کاهش بهای نفت را رقابت با استخراج نفت از منابع غیرمتعارف (نفت شیل) در کشورهایی چون آمریکا و کانادا عنوان میکنند که تولید آن با قیمتهای پائین توجیه اقتصادی ندارد.
محمد المادی این احتمال را رد کرد و گفت: «ما علیه کسی یا چیزی مثل تولید نفت شیل آمریکا نیستیم. بلکه بالعکس، از آن استقبال میکنیم و معتقدیم که در طولانی مدت سبب ایجاد توازن در بازار میشود.»
ادعای جدید عربستان
در همین حال ابراهیم المحنا، مشاور وزیر نفت عربستان برای نخستین بار دلیل اصلی حفظ سطح تولید نفت اعضای اوپک را عدم همکاری تولیدکنندگان غیرعضو این سازمان اعلام کرد.
خبرگزاری دولتی ایرنا روز دوشنبه، سوم فروردین از قول المحنا نوشت: «دلایل و نظریههای مختلفی درباره علت تصمیم اوپک و نیت عربستان مطرح شد و بسیاری آن را تصمیمی علیه روسیه، ایران و یا تولید نفت شیل آمریکا دانستند، اما دلیل اصلی تصمیم اوپک برای حفظ تولید خود آن بود که تولیدکنندگان غیرعضو این سازمان، بهویژه روسیه و مکزیک، در جریان نشستی که یک روز پیش از نشست اوپک برگزار شد، با کاهش سطح تولید خود موافقت نکردند.»
محمد باقر نوبخت، معاون رئیس جمهور ایران سال گذشته عربستان را به همدستی با آمریکا در جنگ کاهش بهای نفت متهم کرده و گفته بود: «آخرین كاری كه میخواهند با آن ما را در مضیقه قرار دهند كاهش قیمت نفت است و متاسفانه برخی كشورهای منطقه كه نام اسلامی را بر خود دارند با دشمنان همراهی میكنند.»
بیشتر بخوانید: نقش نفت در گسترش فساد و استبداد در جمهوری اسلامی
دورخیز ایران برای افزایش صادرات نفت
وزیر نفت کویت، علی العمیر هفته گذشته احتمال کاهش عرضه نفت به بازار را رد کرد و گفت، کشورهای عضو اوپک چارهای جز حفظ سطح تولید کنونی ندارند.
برخی ناظران اظهارات این مقام کویتی را عامل کاهش حدود سه درصدی بهای نفت خام برنت در معاملات پایان هفته قبل میدانند. بهای هر بشکه نفت برنت روز جمعه به کمتر از ۵۵ دلار رسید.
به رغم مازاد عرضه نفت توسط اوپک، ایران خود را آماده میکند که درصورت امضای توافق نهایی هستهای و کاهش تحریمها تولید نفت را افزایش دهد.
به گزارش شانا وزیر نفت ایران، بیژن نامدار زنگنه چند روز پیش اعلام کرد که در صورت برداشته شدن تحریمهای بینالمللی "طی چند ماه" ظرفیت تولید و صادرات نفت خام ایران یک میلیون بشکه در روز افزایش یابد.
ایران در سال ۲۰۱۱ روزانه ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه نفت تولید میکرد که نزدیک به دو میلیون بشکه آن صادر میشد. در ماه گذشته میزان تولید ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه بوده و صادرات نفت کمتر از نصف شده است.
کارشناسان معتقدند چنانچه ایران بتواند با جذب سرمایهگذاریهای لازم تولید خود را افزایش دهد باز پس گرفتن بازارهای از دست رفته کار سادهای نخواهد بود. عربستان پیشتر کاهی سهم خود در اوپک برای افزایش صادرات ایران را رد کرده است.