قطعنامه‌ی چهارم شورای امنیت سازمان ملل متحد مجموعه‌ای از اقدام‌های تحریمی علیه ایران در نظر گرفته است. تفسیر کشورها از قطعنامه، سختگیری در اجرای آن را کمتر یا بیشتر می‌کند. آمریکا و اتحادیه‌ی اروپا به تفسیر سختگیرانه‌گرایش دارند و خود اقدام‌های تنبیهی ویژه‌ای علیه ایران وضع می‌کنند.

در اتحادیه‌ی اروپا در این باره توافق عمومی حاصل شده است. آمریکا نیز به سمت تشدید فشار بر ایران از راه وضع قانونی ویژه پیش می‌رود. این قانون تا هفته‌ی آینده شکل نهایی خود را خواهد یافت و به تصویب خواهد رسید. در کمیته‌ی مشترک سنا و کنگره، درباره‌ی قانون تحریم‌های بیشتر ایران میان دو مجلس قانونگذاری در آمریکا توافق حاصل شده است.

جزئیات بیشتر قانون جدید در روزهای آینده مشخص خواهد شد. چیزی که از هم اکنون مشخص شده، این است که آمریکا در صدد است عرصه را بر تحرکات مالی بین‌المللی دولت ایران تنگتر کند. برپایه‌ی قانون فشار تحریمی بر تهران، آمریکا بانکها و مؤسسات مالی‌ای را که با ایران معامله می‌کنند، زیر نظر می‌گیرد. آنهایی که با بانکهای بزرگ ایران و سپاه پاسداران، معامله کنند، از شبکه‌ی مالی آمریکا بیرون رانده خواهند شد.

این اقدام تحریمی، پیشنهاد مشترک حزب دموکرات است. پیشنهاد به کمیته‌ی مشترک سنا و کنگره داده شده است. باراک اوباما، رئیس جمهور ایالات متحده‌ی آمریکا از طرحی که در این کمیته بررسی می‌شود، استقبال کرده است. رابرت گیبس، سخنگوی کاخ سفید، گفته است: «ما در روزهای آینده همکاری خود را با کنگره در رابطه با این قانون مهم ادامه خواهیم داد.»

اولین نتیجه‌ی مهم تحریم‌ها

فشارهای تحریمی جدید نخستین نتیجه‌ی مهم خود را نشان داده است. پاکستان در مورد قرارداد خرید گاز از ایران چار تردید شده است. حتا رسانه‌های جمهوری اسلامی هم آشکارا این تردید را بازتاب می‌دهند. خبرگزاری مهر به نقل از یوسف رضا گیلانی، نخست‌وزیر پاکستان، نوشته است: « هر تحریمی که آمریکا علیه ایران اعمال کند، اسلام آباد آن را در چارچوب قوانین بین‌المللی بررسی می‌کند و اگر این تحریمها جزو قوانین بین‌المللی باشد، پاکستان نیز از آن تبعیت می‌کند.» پیش از این، شاه محمود قریشی، وزیر امور خارجه‌ی پاکستان، چنین موضعی را گرفته بود.

خبرگزاری مهر نوشته است: «پاکستان این موضع جدید را پس از سفر هالبروک به اسلام‌آباد اتخاذ کرد.» ریچارد هالبروک، فرستاده‌ی ویژه‌ی آمریکا در منطقه، در مورد قرارداد گازی میان پاکستان و ایران گفته است که نیاز پاکستان به انرژی را درک می‌کند، اما پاکستان باید منتظر بماند تا ببیند این قرارداد بر پایه‌ی قوانین آمریکا با موضوع تحریم ایران منافات دارد یا نه. توصیه‌ی او به پاکستان آن بوده که قراردادهای تعهدآوری را با ایران نبندد.

سخنگوی وزارت خارجه: تحریم‌ها نگران‌کننده نیستند

نگرانی بخش خصوصی ایران از تحریم‌های جدید در مصاحبه‌ی مطبوعاتی رامین مهمان‌پرست، سخنگوی وزارت خارجه‌ی جمهوری اسلامی، بازتاب یافته است. خبرگزاری "مهر" در بخشی از گزارشش درباره‌ی مصاحبه‌ی مطبوعاتی روز سه‌شنبه‌ی مهمان‌پرست نوشته است: سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به پرسش خبرنگاری در این مورد که «مسئولان دولتی تحریم های اعمال شده از سوی شورای امنیت را نگران کننده نمی،دانند، در حالی که بخش خصوصی از این بابت نگران هستند»، گفت: «تحریم ها و قطعنامه‌ها تاثیر چندانی در اقتصاد ما نداشته و ما به تازگی با آنها روبرو نشده‌ایم.»

مهمان‌پرست در ادامه گفته است: «اینکه بخش خصوصی تلاش کند راه‌های افزایش حجم مبادلات تجاری با سایر کشورها را بیابد جزء حقوق آنهاست، ولی هم اکنون سطح مبادلات تجاری ما با کشورهای دیگر حاکی از نگرانی و کاهش این مبادلات نیست.»

مهمان‌پرست در مصاحبه‌ی مطبوعاتی خود، ضمن بی‌نتیجه خواندن تحریم‌ها، خواهان مذاکره شده است. او گفته است: « ما همواره از مذاکره و گفت‌وگو استقبال می‌کنیم و همیشه در مذاکرات نیز با دست پر ظاهر می‌شویم.»

منوچهر متکی، وزیر امور خارجه نیز اعلام کرده که جمهوری اسلامی آماده‌ی پیشبرد مذاکرات است. او در مصاحبه با شبکه‌ی دوم تلویزیون دولتی ایران گفته است که « تهران به نامه‌های دریافتی از سوی گروه وین شامل کشورهای آمریکا فرانسه و روسیه در خصوص بیانیه تهران و موضوع مبادله سوخت پاسخ خواهد داد.» او همچنین گفته است که « جمهوری اسلامی ایران به نامه خانم کاترین اشتون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مبنی بر درخواست وی از تهران برای گفت و گو پاسخ می دهد».

RN/KG