عفو بینالملل؛ کشتار معترضان در ایران و "قتل" حداقل ۲۳ کودک
۱۴۰۱ مهر ۲۲, جمعه
سازمان عفو بینالملل با انتشار بیانیه "عزم مرگبار" حکومت ایران برای سرکوب اعتراضات مردم را محکوم کرده و گفته است دستکم ۲۳ کودک در جریان این اعتراضات کشته شدهاند. این سازمان خواستار نشستی فوری در رابطه با ایران شده است.
تبلیغات
سازمان عفو بینالملل روز پنجشنبه ۲۱ مهر (۱۳ اکتبر) در بیانیهای "سرکوب وحشیانه" و "عزم مرگبار" حکومت ایران برای خاموش کردن اعتراضات مردم را محکوم کرد. در این بیانیه آمده است که در فاصله ۲۹ شهریور تا هشتم مهر دستکم ۲۳ کودک در جریان اعتراضات گسترده در ایران کشته شدهاند. اعتراضاتی که با کشته شدن مهسا امینی در سراسر ایران آغاز شد و به سرعت اوج گرفت.
بیانیه اسامی و شرایط کشته شدن این کودکان را منتشر کرده است. قربانیان ۲۰ پسر ۱۱ تا ۱۷ ساله هستند و سه دختر که دو تای آنها ۱۶ سالهاند. این کودکان با شلیک از فاصله نزدیک یا ضرب و شتم نیروهای امنیتی جان باختهاند. ۱۰ تن از آنان در سرکوب جمعه خونین در زاهدان کشته شدهاند. به آنها از ناحیه قلب، سر یا دیگر ارگانهای حیاتی شلیک شده است.
مصونیت فراگیر مسئولان کشتار
عفو بینالملل از "مصونیت فراگیر" مقامهای ایران در برابر "جنایات سیستماتیک و نقض حقوق بشر" به شدت انتقاد کرده و گفته است که آنها «مکررا همه درخواستها را برای توقف استفاده غیرقانونی از زور نادیده گرفتهاند.»
این سازمان خواستار پیگرد مسئولان "قتلهای غیرقانونی، ناپدید شدن اجباری، شکنجه و سایر بدرفتاریها با معترضان" شده و گفته است بهای معافیت سیستماتیک مقامهای ایران به بهای "جان انسان ها از جمله کودکان تمام میشود". بیانیه از کشورهای عضو در شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد خواسته برای رسیدگی به سرکوب وحشیانهای که در ایران در جریان است "فورا یک جلسه ویژه برگزار و قطعنامهای برای ایجاد یک مکانیسم مستقل بینالمللی تحقیق و پاسخگویی درباره ایران اتخاذ کنند".
عفو بینالملل کشته شدن دستکم ۱۴۴ نفر را در فاصلۀ ۲۸ شهریور تا ۱۱ مهر مستند کرده و گفته است که ۱۶ درصد از آنان کودکان هستند. این سازمان میگوید رقم واقعی کشته شدگان احتمالا از این بیشتر است.
اسامی اعلام شده از سوی عفو بینالملل از این قرارند: زکریا خیال ۱۶ ساله پیرانشهر، امین معرفت،۱۶ ساله اشنویه، عبدالله محمدپور ۱۷ ساله روستای بالو (آذربایجان غربی)، محمدرضا سروری ۱۴ ساله شهر ری، پدرام آذرنوش ۱۶ ساله دهدشت (کهکیلویه و بویراحمد)، سیاوش محمودی ۱۶ ساله تهران، امیرمهدی فرخی پور ۱۷ ساله تهران، میرحسین بساطی ۱۵ ساله کرمانشاه، نیمه شفق دوست ۱۶ ساله ارومیه، سارینا اسماعیل زاده ۱۶ ساله گلدشت کرج، نیکا شاکرمی ۱۶ ساله تهران، ستاره تاجیک ۱۷ ساله تهران، مهدی موسوی نیکو ۱۶ ساله زنجان.
همچنین محمدامین گامشادزهی ۱۷ ساله، جابر شیروزهی ۱۲ ساله ، امید صفرزهی ۱۷ ساله، سامر هاشم زهی ۱۶ ساله مصلای، سدیس کشانی ۱۴ ساله، یاسر شاهوزهی۱۶ ساله، محمد رخشانی ۱۲ ساله، امید سرانی ۱۳ ساله، علی براهویی ۱۴ ساله، جواد پوشه ۱۱ ساله، هر ۱۰ نفر در زاهدان.
اعتراضات سراسری در ایران پنجمین هفته خود را پشت سر میگذارد و سرکوب خشونتبار نیروهای امنیتی حکومت نتوانسته مانع از گسترش آن شود. تا ساعات پایانی روز پنجشنبه نیز شهرهای مختلف ایران صحنه تجمع و تظاهرات با شعارهایی بر ضد جمهوری اسلامی بودهاند.
همچنین به دنبال اعتراض بسیاری از زنانی که تصویرشان بر بیلبورد ولیعصر به نمایش گذاشته شده بوذ، این دیوارنگار به سرعت از سوی شهرداری تهران جمع شد.
گزارش تصویری: شمارش معکوس؛ از اعتراض تا انقلاب در ایران
ضربات اعتراضات از سال ۱۳۹۶به این سو بر پیکر جمهوری اسلامی هر بار سنگینتر شدهاند. اینبار معترضین شعار دادهاند: «بهش نگین اعتراض، اسمش شده انقلاب». نگاهی تصویری به اعتراضات سالهای اخیر:
عکس: NNSRoj
دومینوی سرنگونی
دامنه اعتراضات از سال ۱۳۹۶به این سو گستردهتر و ضرباتش بر پیکر جمهوری اسلامی هر بار سنگینتر شدهاست. اینبار معترضین شعار دادهاند: «بهش نگین اعتراض، اسمش شده انقلاب».
عکس: NNSRoj
اعتراضات ۱۴۰۱
اعتراضات در پی کشته شدن مهسا امینی در بازداشتگاه گشت ارشاد در روز ۲۶ شهریور در مقابل بیمارستان کسری در تهران شروع شد و به استان کردستان و بعد سراسر ایران گسترش یافت. اعتراضات با شعار "زن زندگی آزادی" همراه شد.
عکس: EPA-EFE
اعتراضات ۱۴۰۱
با اعتراضات خیابانی، اعتصاب در بازار، تعطیلی مدارس و اعتصاب در ۴۳ دانشگاه ایران، اعتراضات مردمی در ایران وارد هفته سوم شده است. حالا اعتراضات مردمی از "آتش زدن روسری" عبور کرده و دانشجویان شعار میدهند: «بهش نگین اعتراض، اسمش شده انقلاب».
عکس: UGC
اعتراضات ۱۴۰۰
اعتراضات مردم در سال ۱۴۰۰ گرچه سراسری نبود، اما در سراسر کشور در رابطه با موضوعات مختلف صنفی، اجتماعی و سیاسی برگزار شد. در پی اعتراض مردم گنبد کاووس به تعرض جنسی به دو دختر، شماری از شهروندان توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند و با اعزام نیروهای نظامی و انتظامی، فضای این شهر امنیتی شد.
عکس: Daniel Babajani
اعتراضات ۱۴۰۰
تعداد زیادی از کارگران بازنشسته ایران ۱۵ فروردین ۱۴۰۰ با تجمع مقابل ادارههای تأمین اجتماعی مراکز استانها و چند شهر دیگر، خواستار رساندن مستمریها به خط فقر و رفع تبعیضهای موجود علیه آنان شدند. اعتراض سهامداران، داروسازان در همدان، رشت و اصفهان و اعتراض معلمان فارغالتحصیل دانشسراها از دیگر اعتراضات در این سال بودند.
عکس: Fararu
اعتراضات ۱۳۹۹
اعتراضات در سیستان و بلوچستان در واکنش به کشته شدن سوختبران توسط سپاه پاسداران در شهرستان سراوان آغاز و با قطع و اختلال در شبکه موبایل، تلفن ثابت و اینترنت در بیشتر شهرهای استان همراه شد. این اعتراضات چندین کشته و زخمی برجای گذاشت.
عکس: IRNA
اعتراضات ۱۳۹۹
پلیس به معترضین به وضعیت بد آب اشامیدنی در غیزانیه از توابع اهواز گاز اشک آور و گلولههای ساچمهای شلیک کرد. اعتراض دستفروشان تهران، کارگران معادن زغال سنگ کرمان، پرستاران اصفهان، مال باختگان در بازار سهام، کارگران هفت تپه، متقاضیان خرید خودرو و دهها مورد دیگر نیز در این سال ادامه یافت.
عکس: Irankargar
اعتراضات ۱۳۹۸
یک هواپیمای مسافربری اوکراینی در ۱۸ دی مورد هدف شلیک پدافند هوایی سپاه پاسداران قرار گرفت و سقوط کرد. همه سرنشینان این پرواز جان باختند. مسئولان جمهوری اسلامی تا سه روز منکر شلیک به این هواپیما بودند و آن را "عملیات روانی آمریکا" اعلام کردند. این دروغ اما مانع اعتراضات خیابانی مردم نشد.
عکس: picture-alliance/dpa/NurPhoto/M. Nikoubaz
اعتراضات ۱۳۹۸
اعتراضات ۲۴ آبان در واکنش به افزایش ۲۰۰ درصدی قیمت بنزین آغاز شد ولی سپس نظام جمهوری اسلامی ایران و رهبران روحانی آن را هدف گرفت. بر اساس گزارش نهادهای امنیتی ایران، ۲۹ استان و صدها شهر دستخوش ناآرامیهای پس از افزایش قیمت بنزین بودند. هزاران کشته، زخمی و بازداشتی حاصل این اعتراضات بودند.
عکس: picture-alliance/dpa/ISNA/A. Mirzazadeh
اعتراضات ۱۳۹۷
روز دوشنبه ۴ تیر بخش بزرگی از بازاریان تهران در اعتراض به رکود حاکم بر بازار، نوسان بیسابقه نرخ ارز و کمبود مشتری ناشی از گران شدن قیمتها دست از کار کشیدند. این اعتراضات برای افزایش قیمت طلا، رشد سریع قیمت سکه و کاهش شدید ارزش ریال در برابر دلار در تهران آغاز و به شهرهای دیگر نیز گسترش یافت.
عکس: IranHumanRightsMonitor
اعتراضات ۱۳۹۷
اعتراضات نسبت به تقسیم شهرستان کازرون از تابستان سال ۱۳۹۶ پس از مطرحشدن مسئله جدایی بخشهایی از شهرستان کازرون و تبدیل بخشهای کوهمره و چنارشاهیجان به شهرستان جدیدی به نام کوهچنار آغاز شد.
عکس: Greatshiraz.ir
اعتراضات ۱۳۹۶
مجموعهای از اعتراضات رهبرینشدهٔ مردمی و ضد دولتی در سراسر ایران از ۷ دی ۱۳۹۶ از مشهد و شهرهای بزرگ استان خراسان آغاز شد. فراخوان شرکت در این تظاهرات در آغاز "نه به گرانی" و اعتراض به سیاستهای دولت حسن روحانی بود اما به سرعت کل نظام و بسیاری از شهرهای ایران را در بر گرفت.
عکس: Reuters
اعتراض ۱۳۹۶؛ آغاز "دیگه تمومه ماجرا"
شعارهای ساختارشکن نشان از "تنفر" از جمهوری اسلامی ایران در میان معترضان داشت. از دیگر ویژگیهای مهم این اعتراضات این بود که برخلاف سالهای ۱۳۷۸ و ۱۳۸۸، اصلاحطلبان پشت آن نبودند و معترضین شعار دادند: "اصلاحطلب، اصولگرا، دیگه تمومه ماجرا".