اندکی پیش از برگزاری کنفرانس جهانی اقلیمی (COP 30) در برزیل، وزیران محیط زیست اتحادیه اروپا بر سر هدف اقلیمی سال ۲۰۴۰ به توافق رسیدند.

این توافق که پس از مذاکراتی طولانی حاصل شد، به معنای تضعیف هدفی است که کمیسیون اروپا پیشنهاد کرده بود. اتحادیه اروپا زیر فشار زمان بود تا پیش از آغاز کنفرانس جهانی اقلیمی با دست خالی در آن حاضر نشود.

بر اساس این توافق، انتشار گازهای گلخانه‌ای باید تا سال ۲۰۴۰ نسبت به سطح سال ۱۹۹۰ تا ۹۰ درصد کاهش یابد. با این حال، از سال ۲۰۳۱ به بعد، تا پنج درصد از این کاهش می‌تواند از طریق خرید "اعتبارهای اقلیمی" از کشورهای ثالث حاصل شود.

به این ترتیب، اتحادیه اروپا در عمل تنها موظف به کاهش ۸۵ درصدی انتشار گازهای گلخانه‌ای خود خواهد بود. بر این اساس، تا سال ۲۰۳۵ باید انتشار گازهای گلخانه‌ای بین ۶۶.۲۵ تا ۷۲.۵ درصد نسبت به سال ۱۹۹۰ کاهش یابد.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

همچنین آغاز اجرای نظام انتشار گازهای گلخانه‌ای برای بخش‌های حمل‌ونقل و ساخت و ساز، به دلیل نگرانی برخی کشورها از افزایش هزینه‌های سوخت و گرمایش، یک سال به تعویق افتاده و به سال ۲۰۲۸ موکول شده است.

بر اساس نظام تعیین‌شده، شرکت‌ها باید مجوزهایی برای مقدار مجاز انتشار گازهای گلخانه‌ای ارائه کنند. در اصل قرار بود از سال ۲۰۲۷ سوخت‌ها نیز مشمول این طرح شوند.

ناکامی منتقدان

اتحادیه اروپا پیش‌تر اهداف اقلیمی تا سال‌های ۲۰۳۰ و ۲۰۵۰ را تعیین کرده بود، اما هدف سال ۲۰۴۰ هنوز مشخص نشده بود.

کمیسیون اروپا ژوئیه گذشته، بر پایه یافته‌های علمی، پیشنهاد داده بود که طی پانزده سال آینده انتشار گازهای گلخانه‌ای تا ۹۰ درصد نسبت به سال ۱۹۹۰ کاهش یابد.

عقب‌نشینی از این هدف در نتیجه نگرانی برخی کشورها صورت گرفت که نگران‌اند سرمایه‌گذاری‌های سنگین در حوزه حفاظت اقلیمی، فشاری اضافی بر دوش کسب‌وکارها و مصرف‌کنندگان وارد کند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

کمیسیون اروپا ابتدا پیشنهاد داده بود که از سال ۲۰۳۶ حداکثر سه درصد از سهم گواهی‌های اعتباری کشورهای ثالث به این امر اختصاص یابد.

کارستن اشنایدر، وزیر محیط زیست آلمان، نیز در آغاز مذاکرات از همین موضع حمایت کرده و گفته بود: «می‌خواهیم سرمایه‌گذاری‌ها در حوزه حفاظت اقلیمی در خود اروپا انجام شود.» پس از توافق، اشنایدر نتیجه را مثبت ارزیابی کرد و گفت: «این گامی مهم برای آب‌وهوا و خبری خوب برای اقتصاد آلمان است، زیرا زمینه رقابت برابر را فراهم می‌کند.»

فرانسه و پرتغال خواستار افزایش سقف خرید اعتبارهای اقلیمی از کشورهای ثالث به پنج درصد بودند. لهستان و ایتالیا نیز افزایش تا ده درصدی را مطالبه کردند.

پارلمان اروپا هنوز باید موضع خود را نسبت به پیشنهاد کمیسیون درباره هدف اقلیمی ۲۰۴۰ مشخص کند، اما هنوز جدولی زمانی برای آن تعیین نشده است. پس از آن، مذاکرات میان کشورهای عضو و پارلمان انجام خواهد شد تا هدف نهایی رسمیت یابد.

توقف سرمایه‌گذاری‌ها؟

اتحادیه اروپا تاکنون بایستی از طریق کاهش گازهای گلخانه‌ای در قلمرو خود به اهداف اقلیمی‌اش دست می‌یافت. اما طبق طرح جدید، با خرید گواهی‌های اقلیمی از کشورهای خارج از اتحادیه، می‌توان انتشار گازهای گلخانه‌ای در داخل اروپا را با پروژه‌های جذب یا ذخیره کربن در دیگر کشورها جبران کرد؛ به عنوان نمونه، از طریق خرید اعتبار برای پروژه‌های حذف یا ذخیره کربن از جو و افزودن آن به میزان کاهش داخلی.

مشاوران علوم اقلیمی اتحادیه اروپا هشدار داده بودند که خرید گواهی‌های خارجی می‌تواند موجب کاهش سرمایه‌گذاری ضروری در صنایع اروپایی شود.

کشورهایی چون هلند، اسپانیا و سوئد با اشاره به افزایش پدیده‌های شدید آب‌وهوایی و ضرورت رقابت با چین در فناوری‌های سبز، از اهداف بلندپروازانه‌تری حمایت می‌کردند.