عقب‌نشینی ضرغامی: قصد نداریم در حریم پاسارگاد چاه بزنیم
۱۴۰۰ مهر ۲۵, یکشنبه
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی دولت ابراهیم رئیسی شامگاه پنج‌شنبه ۲۲ مهرماه در جلسه شورای اداری استان فارس، حریم تعیین شده برای آرامگاه کورش در شهر پاسارگاد را مخل فعالیت کشاورزان منطقه خواند.
عزت‌الله ضرغامی روز یکشنبه مدعی شد در واکنش‌های انتقادی گسترده و شدید درباره اظهارات او در فضای مجازی و رسانه‌ها یک "تحریف عجیب" صورت گرفته و منظور او حفر چاه در حریم آرامگاه کوروش نبوده است.
ادعای تحریف سخنان وزیر میراث
صفحه رسمی وزارت میراث فرهنگی در شبکه توئیتر با انتشار عکسی از ضرغامی در جمع خبرنگاران از قول او نوشت مسئله "مهم حل مشکل مردمی است که ۲۵۰۰ سال از پاسارگاد حفاظت می‌کنند".
سخنان صریح درباره محدود کردن حریم پاسارگاد
به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی استان فارس عزت‌الله ضرغامی در جلسه شامگاه پنج‌شنبه گفته بود: «امروز مردم شهر پاسارگاد به‌خاطر مقبره کوروش و قوانین ما نمی‌توانند ساختمان دوطبقه بسازند، درست کشاورزی کنند، چاه بزنند، دکل بزنند. من باید این مشکل را حل کنم. یک مقدار انقباض قوانین حریم‌ها را بردارم و انبساطی کنم.»
بر این اساس برنامه عضو کابینه ابراهیم رئیسی برای حل مشکلات کشاورزان شهر پاسارگارد همان‌گونه که به صراحت گفته "انبساطی کردن" حریم آرامگاه کوروش است تا آنها بتوانند "درست کشاورزی کنند و چاه بزنند".
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
برخلاف ادعای ضرغامی منتقدان از صحبت‌های او برداشت تحریف‌آمیزی نکرده‌اند و اغلب تاکید دارند که برداشت "انقباض قوانین حریم‌ها" معنایی جز کوچک کردن آن و مجاز کردن تجاوز به این حریم نیست.
شهرام زارع، باستان‌شناس ۲۵ مهر به خبرگزاری ایسنا گفت: «سخن گفتن از انقباض حریم میراث جهانی پاسارگاد، نه تنها تعرض به نظام علمی و حقوقی محوطه میراث جهانی پاسارگاد است و باعث برهم خوردن نظم این محوطه تاریخی می‌شود، بلکه ممکن است آن را در فهرست میراث جهانی در معرض خطر قرار دهد.»
بیخبری یا دخالت در کار وزارت کشاورزی؟
او که سردبیری مجله "باستان‌پژوهی" را برعهده دارد با اشاره به این که "وزیر تازه منصوب‌شده میراث فرهنگی" عواقب اظهار نظرهای خود را در نظر نمی‌گیرد افزود مشخص نیست منظور او کشاورزی در عرصه و حریم محوطه پاسارگاد بوده یا خارج از آن.
به گفته زارع اگر منظور کشاورزی در خارج از حریم و عرصه پاسارگاد باشد که موضوع آن به وزارت میراث فرهنگی ارتباطی پیدا نمی‌کند و اگر مسئله بر سر کشاورزی در حریم این بنا باشد بهتر است مدیر محوطه میراث جهانی پاسارگاد درباره آن صحبت کند.
ضرغامی روز یکشنبه در سخنانی که هم عقب‌نشینی از اظهارات پنج‌شنبه هم تهمت به منتقدان بود ادعا کرد که زمین‌های کشاورزی منطقه پاسارگاد "با فاصله" از مقبره کوروش قرار دارند.
اتهام دروغگویی به ضرغامی
یک کاربر فضای مجازی با انتشار فیلمی از کشاورزی و شخم زدن زمین در فاصله بسیار نزدیک مقبره کوروش که ظاهرا مربوط به اردیبهشت ۹۹ است ضرغامی را دروغگو خوانده و می‌گوید این کار از سال‌ها پیش انجام می‌شود.
وزیر میراث فرهنگی در جلسه‌ای که وعده حل مشکلات کشاورزان پاسارگاد از طریق انبساطی کردن حریم مقبره کوروش را داد گفته است: «از جناب آقای رئیسی هم خواهش می‌کنم اجازه بدهند هم در شورای عالی انقلاب فرهنگی و هم در دولت این موضوع را با اولویت مطرح کنیم، چون این تصمیم یک تصمیم ویژه و مثل حرکت روی لبه تیغ است.»
بسیاری از منتقدان بر این باورند که اظهارات ضرغامی که قبلا ریاست سازمان صدا و سیما را بر عهده داشته حکایت از ناآشنایی او با مسائل حوزه میراث فرهنگی و بیخبری از حیطه مسئولیتش دارد.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
مقبره کوروش یکی از آثار جهانی ثبت شده ایران است و هر تغییری در حریم که خلاف مشخصات ثبت آن باشد می‌تواند این بنا را از فهرست جهانی حذف کند یا به فهرست میراث در معرض خطر وارد کند.
روزنامه اعتماد در مقاله‌ای ضمن انتقاد از اظهارات ضرغامی در مورد رفع مشکلات کشاورزان پاسارگاد نوشت: «آقای وزیر مگر نمی‌دانید به دلیل برداشت‌های بی‌رویه آب از منابع زیرزمینی، ایران رتبه چهار فرونشست زمین را در دنیا دارد و اگر اقدامات فوری برای جلوگیری از برداشت بی‌رویه آب انجام نشود، ایران سرزمینی غیرقابل زیست خواهد شد.»
"لرزاندن تن بناهای تاریخی"
این روزنامه به ضرغامی هشدار داده به خود آید و "تن بناهای تاریخی را نلرزاند". خبرگزاری ایسنا با استناد به گزارشی از اداره منابع آب شهرستان پاسارگاد می‌گوید تا سال ۹۸ دست‌کم هزار و ۲۷۰ چاه در این منطقه به طور قانونی و علاوه بر آن صدها حلقه چاه هم بدون مجوز حفر شده است.
یکی از پیامدهای افزایش حفر چاه و برداشت بیش از حد از منابع آب زیرزمینی پدیده فرونشست زمین است که سازمان زمین‌شناسی ایران می‌گوید در استان فارس به حالت بحرانی رسیده است.
اداره منابع آب پاسارگاد می‌گوید این منطقه از سال ۹۵ به عنوان دشت ممنوعه شناخته شده و مجوز جدیدی برای حفر چاه در آن صادر نمی‌شود.
ظاهرا وزیر میراث فرهنگی دولت سیزدهم که روز یکشنبه بار دیگر تاکید کرد که نمی‌تواند نسبت به مشکلات مردم منطقه از جمله "انتقال آب به زمین‌های کشاورزی در حریم آرامگاه کوروش" بی‌تفاوت باشد نه از ممنوعیت حفر چاه خبر دارد نه از کمبود شدید منابع آبی در شهرستان پاسارگاد و مناطق اطراف آن.