علت انفجار شیراز "آلودگی محیط به مواد قابل اشتعال" اعلام شد
۱۳۹۶ خرداد ۱۴, یکشنبه
یک مقام مسئول علت انفجار اخیر شیراز را "آلودگی محیط به مواد اشتعالی" و برخورد آنها با "کنتاکت الکتریکی" با دخالت عامل انسانی اعلام کرد. کارشناسان همواره درباره عدم رعایت اصول ایمنی در مراکز تجاری ایران هشدار دادهاند.
تبلیغات
محمد فرخزاده، مدیرعامل سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری شیراز، روز یکشنبه (۱۴ خرداد/ ۴ ژوئن) علت انفجار اخیر در این شهر را "وجود تصاعدات گازی و آلودگی محیط به مواد فرار اشتعالی" اعلام کرد و از دخالت "عامل انسانی" در آن سخن گفت.
محمد فرخزاده گفت: «حادثه انفجار و حریق مجتمع مسکونی تجاری واقع در بلوار نصر شیراز، بروز تصاعدات گازی ناشی از ریزش و پاشش مواد مایع سریعالاشتعال و آلودگی محیط به مواد فرار اشتعالی و برخورد این تصاعدات با کنتاکت الکتریکی و مکانیکی توسط عامل انسانی بوده است».
مدیرعامل سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری شیراز روز گذشته نیز دلیل احتمالی این حادثه را " سهلانگاری و عدم توجه به نکات ایمنی" عنوان کرده بود.
پلیس روز گذشته، با استناد به نظر کارشناسان، علت وقوع انفجار در شیراز را "عدم رعايت اصول ايمنی و وجود مواد اشتعالزا در فروشگاه" اعلام کرده بود، اما آتشنشانی شیراز بهعنوان مرجع کارشناسی، اعلام کرده بود که موضوع کماکان "در دست بررسی" است.
"شعبه ویژه" برای رسیدگی
محمد فرخزاده در عین حال تصریح کرده است که شناسایی عامل یا عاملان مقصر در این حادثه در حیطه اختیارات دستگاه قضایی و انتظامی است.
علی صالحی، دادستان شیراز نیز روز شنبه از اختصاص "شعبهای ویژه" برای بررسی علت وقوع حادثه انفجار خبر داده بود.
در دقیقه ۴۵ بامداد روز شنبه ۱۳ خرداد انفجاری مهیب شیراز را لرزاند. این انفجار و حریق ناشی از آن، خسارتهای سنگینی به "فروشگاه نمونه" در این شهر و ساختمان مسکونی مجتمع "فرهاد" و ساختمانهای مجاور وارد کرد. انفجار در فروشگاه "هایپرمارکت" در طبقه همکف ساختمان فرهاد واقع در بلوار نصر شیراز رخ داده بود. رسانهها از ۳۷ مصدوم در جریان این حادثه گزارش دادهاند.
پلاسکو بعد از پایان آواربرداری
رئیسجمهور ایران هیأتی را مسئول بررسی حادثه پلاسکو و تهیه گزارشی ویژه کرد. در همین حال سرپرست دادسرایی جنایی تهران گفته است، سانحه آتشسوزی و فرو ریختن مرگبار ساختمان پلاسکوی تهران در قالب "قتل شبه عمد" بررسی خواهد شد.
عکس: Isna
عملیات آواربرداری ساختمان پلاسکو و کشف اجساد زیر آوار ۹ روز به طول انجامید.
عکس: Isna
از سیام دیماه که سانحه پلاسکو رخ داد مأموران امداد و آتشنشانی بیوقفه در تلاش برای آواربرداری و پیدا کردن پیکرهای زنده احتمالی و اجساد محبوس بودند.
عکس: Isna
بر اساس آخرین اخبار، ۱۹ جسد از زیر آوار پلاسکو بیرون کشیده شد که ۱۵ پیکر مربوط به آتشنشانها و بقیه متعلق به شهروندان دیگر است.
عکس: Isna
در حالیکه آخرین اخبار حاکی از پیدا شدن ۱۹ جسد است آمار اولیه از مفقود شدن ۲۵ نفر حکایت دارد.
عکس: Isna
به دستور رئیسجمهور ایران، هیأتی متشکل از "شخصیتهای علمی و خبره" باید بررسی علل و عوامل حادثه پلاسکو را بر عهده گرفته و نتایج بررسی را به اطلاع عموم برساند.
عکس: Isna
ایسنا در گزارشی در ششم بهمنماه نوشت، سه قلاده سگ به نامهای هانس، بوردن و فیدل کار پیدا کردن اجساد و ردیابیهای لازم در پلاسکو را انجام میدهند.
عکس: Isna
به گفته رضاییپور، مربی تیم سبکا یکی از این سگها به نام هانس حین عملیات دچار سوختگی شد که با کمک دامپزشک درمانهای لازم بر روی او انجام شد.
عکس: Irna
بنیاد مستضعفان مالک ساختمان پلاسکو خبر عذرخواهی در مورد فاجعه پلاسکو که در برخی رسانهها چاپ شده بود را تکذیب کرده است. پس از سانحه پلاسکو شماری از کارشناسان و کسانی که در این ساختمان مشغول فعالیت بودهاند بنیاد مستضعفان را به بیتوجهی نسبت به ایمنسازی ساختمان متهم کردند.
عکس: Isna
رئیس اتحادیه پیراهندوزان خبر داده که اصناف پلاسکو در مرکز تجاری نور تهران مستقر میشوند. به گفته مجتبی درودیان، مرکز تجاری نور با حدود ۷۰۰ واحد تجاری خالی جایگزین مرکز تجاری پلاسکو میشود.
عکس: Isna
اورژانس تهران شمار کل مصدومان را ۲۳۵ تن نامید و اعلام کرد که دو آتشنشان نیز در بیمارستان بستری هستند.
عکس: Isna
۱۶ آتشنشان جان خود را طی عملیات اطفای حریق ساختمان پلاسکو از دست دادهاند.
عکس: Isna
گزارشها حاکی از آن است که حدود ۴۰۰ واحد تجاری بر اثر ریزش ساختمان پلاسکو از بین رفته است.
عکس: Isna
سانحه پلاسکو پرسشهای بسیاری در مورد علت فروریختن ساختمان و نحوه مدیریت بحران و پوششدهی اخبار در این گونه مواقع در سطح جامعه ایران مطرح کرده است. حسن روحانی، رئیسجمهور ایران دستور داده که یک هيأت ویژه از جمله نحوه "مدیریت محیطی حادثه و اصلاحات ساختاری و مدیریتی لازم" را مورد بررسی قرار دهد.
عکس: MEHR
ساختمان ۱۷ طبقه تجاری پلاسکو، واقع در ضلع شمال شرقی چهارراه استانبول تهران اولین نماد توسعه شهری و مدرنسازی تهران بود. این ساختمان در سال ۱۳۴۱ ساخته شد و در ۳۰ دی ۱۳۹۵ در آتش سوخت و فرو ریخت.
عکس: Isna
ساختمان پلاسکو که توسط حبیب القانیان، رئیس انجمن کلیمیان تهران ساخته شد اولین ساختمان بلندمرتبه با سازه فلزی و دارای آسانسور ایران بود که در طبقه زیرین خود حوضهای بزرگی داشت.
عکس: Isna
حبیب القانیان، رئیس انجمن کلیمیان تهران و سرمایهدار بزرگ یهودی ایران بود که پس از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ اعدام شد.
عکس: Isna
عکس 161 | 16
"مصدومان شدید"
در همین حال محمد رضا عالیمنش، رئیس مرکز فوریتهای پزشکی استان فارس، روز شنبه از ۱۷ "مصدوم شدید" و انتقال آنها به بیمارستان خبر داده بود. طبق گزارش رسانههای داخلی، هنوز ۶ تن از مصدومان در بیمارستان بستری هستند.
کارشناسان و بسیاری از مقامهای ایران، بهخصوص پس از حادثه انفجار و فروریختن ساختمان پلاسکو در تهران، در رابطه با عدم رعایت اصول ایمنی در مراکز تجاری، تولیدی، انبارها و مراکز خرید هشدار دادهاند.
ساختمان تجاری پلاسکو روز ۲۸ دی ماه سال گذشته (۱۳۹۵) دچار آتشسوزی شد و سپس به خاطر انفجارهای پیاپی فروریخت. در جریان این حادثه ۱۵ نفر از جمله ۱۱ مأمور آتشنشانی جان خود را از دست دادند.
علت آتشسوزی و فروریختن ساختمان پلاسکو نیز "اتصالی برق" عنوان شد. نحوه مدیریت حادثه فروریزی پلاسکو، عملکرد شهرداری تهران و نیز مالک ساختمان یعنی بنیاد مستضعفان، با واکنشهای انتقادی شدیدی روبهرو شد.
سایه تقصیر و تناقض بر ویرانه پلاسکو
از نخستین ساعات پس از فرو ریختن ساختمان پلاسکو در تهران انتقادها از نحوه اطلاعرسانی در مورد تلفات و اینکه چه کسی باید پاسخگوی آتشسوزی و خسارت مالی و جانی باشد، بالا گرفت. با گذشت ۴ روز از حادثه تصویر هنوز ناروشن است.
عکس: Tabnak
روز پنجشنبه (۱۹ ژانویه / ۳۰ دی) ساختمان هفده طبقه پلاسکو دچار آتشسوزی شد و اندکی بعد نیز در حالی که هنوز شماری از مأموران آتشنشانی و مردم در آن بودند، فرو ریخت.
عکس: picture-alliance/abaca/F. Bahrami
عملیات امدادگران و آتشنشانها برای آواربرداری و بیرون آوردن پیکر قربانیان حادثه همچنان ادامه دارد و احتمالا تا روزهای پایانی هفته نیز ادامه خواهد داشت.
عکس: Irna
عکس: Tasnim
عکس: Irna
مقصر کیست؟
مالک ساختمان پلاسکو "بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی"، از نهادهای زیرمجموعهی رهبری جمهوری اسلامی است. علی خامنهای، رهبر جمهور اسلامی، در روز حادثه پلاسکو طی پیامی اعلام کرد که «در حال حاضر همهی تلاشها باید برای نجات جان گرفتارشدگان جهتدهی شود. رسیدگی به علل حادثه مسألهی بعدی است».
عکس: Mehr
نوک پیکان انتقاد به سوی مالک
به گفتهی غلامرضا کاتب، عضو هيأت رئيسه مجلس دهم: «بنیاد هیچ هزینهای برای ساختمان نمیکرده و این نهاد تکلیف دارد برای بناهایی که در اختیارش است، ایمنسازی کند». کاتب میگوید: «شنیدهام در پلاسکو تانکر سوخت بالای بنا بوده است، وگرنه شدت انفجار به این اندازه نمیشد. این سطح انفجار و تخریبها نشان داده که هیچ هزینهای برای این ساختمان نمیکردند، حتی برای گرمایش و سرمایش آن».
عکس: Tasnim
محمد سعیدیکیا، رئیس بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی عملا روشن کرده که تمامی مسئولیت حادثه را نمیپذیرد: «البته ما هم مسئولیتی داریم و از زیر بار مسئولیت شانه خالی نمیکنیم». سعیدیکیا گفته است: «دستگاههای مختلفی در این جمع کردن و ساماندهی حادثه مسئولیت دارند». در روزهای اخیر "یک مقام مسئول" در بنیاد هم گفته که بسیاری از مواد مطرحشده صحت ندارد و بنیاد به زودی پاسخ "شایعات" را میدهد.
عکس: Mehr
عکس: Mehr
"مقصر دوم"؛ چرا شهرداری پلاسکو را پلمب نکرد!؟
شهرداری تهران نهاد دیگری است که گفته میشود باید پاسخگو باشد. این نهاد میگوید بیش از ۳۰ بار به ساکنان پلاسکو "اخطار ایمنی" داده است؛ اسناد این اخطاریهها که متعلق به سالهای ۹۲ و ۹۳ هستند نیز منتشر شدهاند. اما بسیاری از کارشناسها و حقوقدانها این پرسش را مطرح کردهاند که چرا شهرداری تهران، به عنوان "متولی اصلی"، تنها به تذکر اکتفا کرده و اقدامی برای پلمب این ساختمان نکرده است.
عکس: Tasnim
اطلاعات ضد و نقیض در مورد تلفات
تا کنون منابع رسمی تنها از خروج پیکر دو تن از قربانیان آتشنشان از زیر آوار خبر دادهاند و پیکر ۱۳ تن همچنان خارج نشده است. حدود ۱۰ تن دیگر از شهروندان نیز در زیر آوار محبوس هستند.
عکس: Tasnim
با وجود این ارائهی آمار ضد و نقیض از منابع مختلف از همان روز نخست خبرساز شد. پایگاه اینترنتی "عصر ایران" با انتقاد از این موضوع مینویسد: «واقعاً سقوط یک ساختمان پانزده طبقه در پایتخت کشوری که ادعا میکنیم ابرقدرت خاورمیانه هستیم، برای مدیریت جهان برنامه داریم، باید به یک بحران ملی تبدیل شود؟»
عکس: Tasnim
نویسنده مطلب از مدیریت بحران در قلب پایتخت گلایه میکند و از احتمال وقوع زلزلهای در تهران ابراز نگرانی. او میپرسد: «واقعاً اگر در این ساختمان مهمانی برپا میشد و آواز و طربی بر پا، چهارده بار تذکر میدادید؟ گوش نمیکردند صبر میکردید یا صاعقهوار پلمب میشد؟»
عکس: Tasnim
عکس: Mehr
ساختمان پلاسکو در ضلع شرقی چهارراه استانبول تهران به عنوان اولین ساختمان مرتفع ایران در سال ۱۳۳۹ ساخته شد. این ساختمان را خانواده القانیان ساخته بود که پدر صنعت پلاستیک ایران شناخته میشود. حبیبالله القانیان، رئیس انجمن کلیمیان ایران (پیش از انقلاب ۵۷) و صاحب ساختمان، اولین یهودیمذهب و نخستین بازرگان سرشناسی بود که پس از انقلاب اعدام شد.