غنی: مهاجران افغان در ایران با روزی ۲ دلار زندگی میکنند
۱۳۹۹ آذر ۱, شنبه
رئیس جمهوری افغانستان میگوید بسیاری از مهاجران افغان در ایران و پاکستان با روزی دو دلار و در فقر زندگی میکنند. به گفته او به علت چهار دهه جنگ، افغانستان یکی از سه کشور نخست جهان با بیشترین تعداد مهاجر است.
تبلیغات
محمد اشرف غنی در نشست مشورتی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل که به صورت مجازی برگزار شد گفت: «چهل سال جنگ باعث شده که افغانستان در میان سه کشور نخست که تقریبا نیمی از مهاجران جهان را تشکیل میدهند، قرار گیرد.»
به گزارش خبرگزاری آناتولی، این نشست روز جمعه ۲۰ نوامبر ( آبان) برگزار شده و رئیس جمهوری افغانستان در آن تاکید کرده که اکثریت مهاجران افغان در ایران و پاکستان زندگی میکنند و "شمار زیادی از آنها در فقر و با درآمد روزانه تنها ۲ دلار امرار معاش میکنند".
اشرف غنی با بیان این که به جز جنگ، فقر هم در افغانستان یک "چالش عمده و تهدید" است، افزود تازهترین آمار نشان میدهد که طی چهار سال اخیر شمار مهاجران افغان از ۵۴ و نیم درصد جمعیت به اندکی بیش از ۴۷ درصد کاهش یافته است.
او در ادامه گفت: «وقتی صلح در افغانستان تأمین شود، پیشبینی ما این است که نه تنها شرایط برای بازگشت میلیونها تن از مهاجران به کشورشان فراهم میشود، بلکه ما با وظیفه دشوار ادغام مجدد جنگجویان طالبان نیز روبرو خواهیم شد.»
نمایندگان دولت افغانستان و اسلامگرایان افراطی طالبان از میانه ماه سپتامبر مذاکرات مستقیم برای برقراری آتشبس و صلح را در دوحه، پایتخت قطر آغاز کردهاند؛ مذاکراتی که شهروندان افغان امید زیادی به آن دارند اما تا کنون به توقف یا حتی کاهش خشونت منجر نشده است.
دفتر نمایندگی سازمان ملل در افغانستان (یوناما) چندی پیش در گزارشی اعلام کرده بود که در سه فصل اول سال ۲۰۲۰ تعداد قربانیان غیرنظامی درگیریهای خشونتآمیز به کمترین حد از سال ۲۰۱۲ به این سو کاهش یافته است: دو هزار و ۱۱۷ قربانی و سه هزار و ۸۲۲ مجروح.
ادامه خشونت و ناامنی در افغانستان
با این همه این روند در هفتههای اخیر دوباره تغییر کرده و دهها غیرنظامی افغان قربانی حملههای مسلحانه و بمبگذاری شدهاند. برخی منابع خبری روز شنبه، اول آذر با انتشار تصویرهایی در فضای مجازی از اصابت چند راکت به شهر کابل خبر دادهاند که هنوز درباره عاملان و میزان تلفات یا خسارتهای احتمالی آن گزارشی منتشر نشده است.
رئیس جمهوری افغانستان میگوید روند بازگشت داوطلبانه مهاجران و ادغام ستیزهجویان سابق طالبان "یک وظیفه عمده و دو بعدی" خواهد بود و در صورتی که با شتابزدگی و اتخاذ تدابیر ضعیف صورت گیرد، ممکن است به "یک عامل بیثباتی و خطرناک" تبدیل شود.
محمد اشرف غنی در نشست مشورتی کمیساریای عالی پناهندگان گفت: «این امر نیازمند همکاری گسترده و منسجم از سوی جامعه بینالمللی و همکاری با دولتهای افغانستان، ایران و پاکستان و همچنین شهروندان افغانستان در داخل و خارج از کشور است.»
آمار متناقض مهاجران افغان در ایران
درباره شمار مهاجران افغان در ایران آمار متفاوتی اعلام شده است. عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر خارجه اردیبهشت سال گذشته گفته بود: «در حال حاضر بیش از سه میلیون شهروند افغان در ایران زندگی میکنند.»
بر پایه آمار رسمی و دادههای برگرفته از سرشماری سال ۹۵ شمار افغانهای مقیم ایران نزدیک به یک میلیون و ۵۸۴ هزار نفر بوده است.
در سال جاری، به خصوص با سقوط شدید ارزش ریال در برابر ارزهای معتبر خارجی و رکود اقتصادی به خاطر تحریمها که شیوع کرونا آن را تشدید کرد، دهها هزار شهروندان افغانستان در ایران بیکار شده و به کشور خود بازگشتهاند.
گزارش تصویری: موج اخراج گروهی مهاجران افغان از ایران
بازگشت مهاجران فاقد سند هویت افغان از ایران به شدت افزایش یافته و ولایتهای هرات و نیمروز شاهد عودت و اخراج هزاران مهاجر افغان از ایران هستند. شعیب تنها، خبرنگار دویچهوله به مرز رفته و این گزارش تصویری را تهیه کرده است.
عکس: DW/S. Tanha
زمستان ۹۶
هوا به شدت سرد و پخبندان است، اما بازگشت و اخراج توده وار مهاجران ثبت نشده افغان از ایران متوقف نمیشود.
عکس: DW/S. Tanha
پاییز ۹۶
آژانس مهاجرت سازمان ملل متحد گزارش داده که از ۲۸ آبان تا ۴ آذر ۹۶ نزدیک به ۱۴ هزار مهاجر افغان فاقد مدرک هویت، از ایران وارد افغانستان شدهاند.
عکس: DW/S. Tanha
فشار مقامات جمهوری اسلامی
سازمان بینالمللی مهاجرت میگوید از این میان نزدیک به ۵۵۰۰ نفرشان که اکثرا مردان مجرد بودهاند، با اعمال فشار مقامات ایران اخراج شدهاند.
عکس: DW/S. Tanha
خانوادههایی که بازگردانده شدند
براساس گزارش این سازمان از مجموع مهاجرانی که از مرز ایران در جریان پنج روز بررسی شده در ماه نوامبر (آذرماه) وارد هرات و نیمروز شده اند، ۱۱ درصدشان خانوادهها بودهاند.
عکس: DW/S. Tanha
آژانس مهاجرت سازمان ملل متحد گفته است که کودکان و زنان بدون همراه نیز در میان اخراج شدگان از ایران هستند.
عکس: DW/S. Tanha
این نهاد بینالمللی میگوید که در میان این اخراجشدگان از ایران ۱۲۷ نوجوان پایینتر از سن قانونی ۱۸ سال نیز بودهاند.
عکس: DW/S. Tanha
افراد کهنسال نیز از اخراج در امان نماندهاند.
عکس: DW/S. Tanha
زنان، کودکان و بیماران در میان اخراجشدگان
در گزارش سازمان ملل همچنان گفته شده که ایران دستکم ۸۰ مهاجر بدون مدرک هویت را اخراج کرده که واقعا بیمار بوده و به خدمات درمانی نیاز عاجل داشتهاند.
عکس: DW/S. Tanha
برخی از مهاجران اخراج شده میگویند که نیروهای نظامی ایران با آنان برخورد غیرانسانی کرده است. این جوان در هوای سرد و یخبندان، پس از بازداشتش با این وضع از ایران اخراج شده است.
عکس: DW/S. Tanha
برخی از آنان نیز مانند این مرد میگویند که از سوی نظامیان ایران زندانی شده و به شدت مورد ضرب و شتم قرار گرفتهاند. این مرد زخمهای پاهایش را نشان داد و گفت نیروهای امنیتی ایران او را به خاطر همراه نداشتن سند هویت مورد ضرب و شتم قرار دادهاند.
عکس: DW/S. Tanha
مقامات اداره امور مهاجرین و عودتکنندگان در هرات و نیمروز از بازگشت و اخراج گروهی مهاجران افغان از ایران ابراز نگرانی کرده و خواهان کمکهای بیشتر برای آنان از سوی سازمانهای بینالمللی شدهاند.
عکس: DW/S. Tanha
آژانس مهاجرت سازمان ملل گفته که از مجموع مهاجران بدون مدرکی که از ایران بازگشته و یا اخراج شده اند، فقط به پنج درصدشان امدادرسانی کرده و تلاش می کند میزان این کمک دهی را بالا ببرد.
عکس: DW/S. Tanha
"بازگشت عزتمند"
ایران، افغانستان و کمیساریای عالی سازمان ملل متحد موافقتنامه سهجانبهای دارند که جوانب را به رعایت مفادش مستلزم میسازد. این توافقنامه تاکید می کند: «بازگشت باید دواطلبانه، عزتمند و مرحلهوار باشد و عودتکنندگان باید شامل برنامههای اولویت ملی و برنامههای همبستگی ملی گردند تا از بابت سرپناه، معیشت، اشتغال و دسترسی به خدمات اولیه نگرانی نداشته باشند.»
عکس: DW/S. Tanha
مهاجران؛ ابزار فشار سیاسی
اما مهاجران افغان میگویند کشورهای میزبان همواره از آنان به عنوان عامل فشار سیاسی استفاده میکند. آژانس مهاجرت سازمان ملل متحد نیز در گزارش اخیرش گفته است: «این نرخ بازگشت مهاجران بدون مدرک، تحت تاثیر تعدادی عوامل سیاسی، امنیتی و دیگر عوامل، هم در افغانستان و هم در کشورهای همسایهاش میباشد که میزبان مهاجران هستند.»
عکس: DW/S. Tanha
این روزها با وصف سردی هوا، مناطق مرزی اسلام قلعه در هرات و میلک در نیمروز شاهد ورود جمعیت بزرگی از مهاجران ثبت نشده افغان هستند، اما برعکس موج بازگشتی که از سال گذشته در پاکستان آغاز شده بود، به خاطر روند ثبت نام مهاجران افغان در آن کشور از شدت آن کاسته شده است.
عکس: DW/S. Tanha
اخیرا سرکنسول جمهوری اسلامی در هرات به خبرنگار دویچه وله گفته است که کشورش سیاست سختگیرانهای در قبال مهاجران افغان پیش نگرفته و فقط تلاش میکند "حضور اتباع در ایران را قانونمند سازد".