1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله
ادبیات و کتابایران

غوطه‌ور در حافظ‌ پژوهی

۱۳۹۹ دی ۱۹, جمعه

۱۹ دی ۱۲۸۵: ۱۱۴ سال پیش در چنین روزی مسعود فرزاد در سنندج زاده شد.

عکس: Colourbox

به یاد صادق هدایت سرود:

"سرگشته در این مرحله چون گوی بماندیم
زان سوی نرفتیم و ازین سوی بماندیم
تو آب روان بودی و رفتی سوی دریا
ما سنگ و کلوخیم، ته جوی بماندیم".

پدر مسعود فرزاد کارمند بلندپایه اداره دارایی در کردستان بود.

۱۵ ساله بود که با خانواده به تهران رفت، دبیرستان را در دارالفنون به پایان رساند، انگلیسی آموخت و مترجم وزارت دارایی شد.

۲۳ ساله بود که به لندن رفت و چهار سال پس از آن با درجه کارشناسی رشته اقتصاد به تهران بازگشت و مترجم وزارت خارجه و مدرس زبان انگلیسی در دانشکده افسری و دارالفنون شد.

از نوجوانی شعر می‌گفت و ۲۵ ساله بود که ترجمه شیوایی از "هاملت" ویلیام شکسپیر به چاپ رساند.

می‌گفت: «از این ترجمه راضی نیستم زیرا اساسا ترجمه شکسپیر به طوری که از حیث دقت و حفظ لطایف لفظی و معنوی با اصل مطابقت کامل داشته باشد، ناممکن است.»

در همان زمان شوریده گردآوری نسخه‌های گوناگون دیوان حافظ شد و تا پایان زندگی حافظ ‌پژوهی را رسالت خود می‌دانست.

۲۷ ساله بود که با صادق هدایت، بزرگ علوی و مجتبی مینوی خود را در برابر ادیبان سنتی که گروه "سبعه" را ساخته بودند، "ربعه" نامیدند.

۳۶ ساله بود که به انگلیس رفت و هشت سال گوینده رادیو "بی‌بی‌سی" بود و در روند جنبش ملی شدن نفت از رادیو کناره گرفت و مترجم و سپس رایزن فرهنگی سفارت ایران در لندن شد.

۶۱ ساله بود که به ایران بازگشت و استاد ادبیات انگلیسی در دانشگاه شیراز شد.

او از ۳۵ سالگی به بعد چند جُنگ شعر به چاپ رسانده که همه گله از روزگار و نامرادی‌ها و اندوه فردی را دربر دارند.

در این جُنگ‌ها سروده‌هایی از شاعران انگلیسی ترجمه کرده که در عین وفاداری به اصل، به سروده‌های ناب فارسی می‌مانند:

"عقل را صدهزار راه بود
عشق یک راه دارد و یک کیش
عشق باشد غنی به یک ره و عقل
هست با صدهزار ره درویش".

او چند اثر ماندگار مانند "عروض در شعر فارسی" به زبان انگلیسی دارد، ولی هرجا فرصت می‌یافت از "توطئه های داخلی و خارجی که در چاپ حافظ انتقادی کارشکنی می‌کنند" می‌گفت و حتا زمانی که سرانجام "جامع نسخ حافظ" او در ۱۰ مجلد توسط دانشگاه شیراز به چاپ رسید گفت:

"حافظا شعر تو ویرانی بود
که شد از همت من آبادان
لیک تا شعر تو آبادان شد
خانه هستی من شد ویران".

مسعود فرزاد در ۷۵ سالگی در لندن درگذشت.

پرش از قسمت گزارش روز

گزارش روز

پرش از قسمت تازه‌ترین گزارش‌های دویچه وله