«فدرالیسم، راه خروج سوریه از بحران»
۱۳۹۱ تیر ۱۷, شنبه
میشائل وولفزون، تاریخ‌دان و ناشر آلمانی، به تحریریه انگلیسی دویچه‌وله گفت که به نظر او تلاش‌های فعلی برای پایان بخشیدن به بحران سوریه نتیجه‌بخش نخواهد بود.
این مورخ که در دانشگاه مونیخ آلمان تاریخ معاصر را تدریس می‌کند، معتقد است که بحران در سوریه، بحرانی با ماهیت "قومی و مذهبی" است: «واقعیت‌های سیاسی و مذهبی و قومی سوریه با بسیاری از کشورهای هم‌مرز این کشور متفاوت است. این کشور، کشوری مصنوعی و ساخته‌ی دوران پسااستعماری است که مردم اقوام و گروه‌های مذهبی مختلفش سال‌هاست با اجبار و زور با یکدیگر سر می‌کنند.»
این ادعای وولفزون در شرایطی مطرح می‌شود که ناظران سازمان ملل در سوریه پیشتر در گزارش خود تاکید کرده بودند که جنگ سوریه جنگی قومی و مذهبی نیست.
این مورخ آلمانی که خود در اسرائیل متولد شده در این گفت‌وگو تاکید کرده است که به نظر او تنها راه‌حل خروج از بن‌بست و پایان‌بخشیدن به بحران در سوریه، تاسیس دولتی فدرال است.
این مورخ می‌گوید که مخالفان فعلی دولت بشار اسد نیز همچنان به دنبال تشکیل دولتی متمرکزبا افرادی به غیر از سیاستمدران دولت بشار اسد هستند و هنوز به دنبال فدرالیسم و کاستن از قدرت دولت مرکزی نیستند.
به اعتقاد میشائل وولفزون، تلاش برای تشکیل فدرالیسم را باید یکی از چهره‌ها یا گروه‌های سیاسی خود سوریه آغاز کند: «کردها می‌توانند حکومت فدرال خود را داشته باشند و مناطق سنی‌نشین نیز یک دولت فدرال داشته باشند و یک دولت مرکزی نیز بخشی از امور را در اختیار گیرد. کشورهایی مثل سوریه و لبنان در دوران پسااستعماری بدون توجه به ماهیت اختلاف‌های شدید قومی و مذهبی شکل گرفته‌اند و دیر یا زود ناگزیر از رفتن به سوی فدرالیسم یا فروپاشی هستند.»
بان کی مون: تمدید ماموریت ناتمام ناظران بی‌فایده است
از سوی دیگر دبیرکل سازمان ملل متحد تغییر ماهیت حضور ناظران بین‌المللی را گزینه‌ای احتمالی برای پایان بخشیدن به خشونت در سوریه دانسته است. به نظر بان کی مون، تاکید اصلی باید بر پیدا کردن راه‌حلی برای بحران سوریه باشد و نه بر تمدید ماموریت ناظران برای نظارت بر آتش‌بسی که نقض شده است.
بان کی مون در گزارش اخیر خود که در تاریخ ۷ ژوئیه منتشر شد، اعلام کرد: «کاهش نیروهای نظامی کمک خواهد کرد تا تلاش‌های انسان‌دوستانه و بخت شکل‌گیری راه‌حل سیاسی افزایش پیدا کند و ممکن است به ناظران این فرصت را دهد که به مناطق آسیب‌دیده بیشتری دسترسی پیدا کرده و آمار و اطلاعات دقیق‌تری از میزان خسارات و مردم آسیب‌دیده تهیه کنند.»
بان کی مون پیشتر اعلام کرده بود که سازمان ملل تعداد ناظران را از ۳۰۰ به ۱۰۰ نفر کاهش خواهد داد.
دبیرکل سازمان ملل در این گزارش مدعی شد که چنین رویکردی در راستای برنامه‌ی شش ماده‌ای کوفی عنان، فرستاده‌ی ویژه‌ی سازمان ملل و اتحادیه عرب برای حل بحران سوریه نیز هست. شکل‌گیری آتش‌بس اولین گام اجرایی در برنامه‌ی شش ماده‌ای عنان بود که با شکست مواجه شد.
به گفته بان کی مون، راه‌حل پیشنهادی او در کوتاه مدت از خشونت در سوریه نمی‌کاهد، «با این‌حال تغییر ماهیت ماموریت فرستاده‌های سازمان ملل در سوریه برای شکل‌گیر راه‌حلی
مناسب اجتناب‌ناپذیر است، حتی اگر در کوتاه مدت از میزان خشونت روزافزون در سوریه کاسته نشود.»
در این گزارش، بان کی مون گزینه‌ی خروج کامل ناظران سازمان ملل از سوریه را نیز به عنوان یک گزینه پیشنهاد داده است. این پیشنهاد بان کی مون پیشتر با مخالفت شدید برخی از کشورهای عضو شورای امنیت سازمان ملل مواجه شده بود.
بان کی مون بار دیگر ابراز نگرانی کرده است که تهدید نظامی تلاش‌ها برای انتقال قدرت به شیوه‌ای دیپلماتیک و با حداقل هزینه در سوریه را با دشواری‌های جدی‌تری مواجه کرده و ناممکن سازد.
جلسه‌ی شورای امنیت برای تصمیم‌بعدی در قبال سوریه
شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار است روز چهارشنبه (۱۱ ژوئیه/ ۲۱ تیر) و بعد از بررسی گزارش بان کی مون، درباره‌ی نوع ماموریت و نقش سازمان ملل در حل بحران سوریه تصمیم تازه‌ای بگیرد.
ناظران سازمان ملل ماموریت خود در سوریه را به دلیل ادامه خشونت‌ها، عدم وجود امنیت جانی برای ناظران، و موانعی که دولت بشار اسد در دسترسی به مناطق آسیب‌دیده پیش پای آن‌ها گذاشت، متوقف کردند.
ژنرال رابرت مود، فرمانده‌ی نروژی ناظران سازمان ملل که هفته‌ی گذشته گزارشی ۲۰ صفحه‌ای از ماموریت ناتمام ناظران را به شورای امنیت ارائه کرد، تاکید کرد که ماموریت آن‌ها و جمع‌آوری شواهد دقیق تا زمانی که آتش‌بس مجددا برقرار نشود، غیرممکن است.
گزارش بان کی مون تنها چندساعت بعد از پایان بی‌نتیجه کنفرانس "دوستان سوریه" در پاریس منتشر شد