اپوزیسیون سوریه مردم این کشور را فراخواند که در روز جمعه (۳۰ دسامبر/۹ دی) پس از برگزاری نماز جمعه دست به تظاهرات زنند. یکی از فعالان سوری در شهر ادلب گفت: «ما برای روز جمعه تجمعات اعتراضی گسترده‌ای را تدارک دیده‌ایم.» این اقدام در حالی صورت می‌گیرد که ناظران اتحادیه عرب هم اکنون در سوریه به سر می‌برند. اپوزیسیون سوریه از روند کار ناظران عرب خشنود نیست.

یکی دیگر از فعالان اپوزیسیون در شهر حماه نیز گفت: «مردم باید در روز جمعه به خیابان‌ها بیایند و به ناظران عرب اوضاع واقعی سوریه را نشان دهند. ما می‌دانیم که خونریزی تنها به خاطر حضور آنان در سوریه پایان نمی‌یابد.»

اپوزیسیون سوریه خواهان تغییر سرپرست ناظران شد

از سوی دیگر نیروهای اپوزیسیون سوریه خواستار برکناری و فراخواندن محمد احمد مصطفی الدابی، سرپرست ناظران اتحادیه عرب شدند. به گفته فعالان سیاسی سوری، «الدابی ژنرال سودانی است که با رژیمی همکاری داشته که رئیس‌جمهور آن عمر البشیر است.» رئیس‌جمهور سودان به دلیل نقض حقوق‌بشر و نسل‌کشی از سوی دادگاه بین‌المللی محکوم و دستور بازداشت وی نیز صادر شده است.

عمر ادلیبی، هماهنگ‌کننده کمیته اپوزیسیون سوریه تاکید که این ژنرال سودانی با چنین پیشینه‌ای «نمی‌تواند بی‌طرف باشد.» اسامه مناجد، یکی از سیاستمداران شورای ملی سوریه نیز گفت: «چه انتظاری از سرپرست کمیته ناظران اتحادیه عرب می‌توان داشت، زمانی‌که رژیم کشورش خود متهم به نسل‌کشی است؟»

مناجد گفت: «شورای ملی سوریه با توجه به پیشنیه‌ی الدابی در کشورش با نگرانی به کار کمیته ناظران اتحادیه عرب می‌نگرد.» این عضو شورای ملی سوریه افزود: «بدین دلیل ما خواهان تعویض الدابی از سوی اتحادیه عرب هستیم.»

ژنرال الدابی یکی از حامیان اصلی عمرالبشیر و رئیس‌سازمان امنیت سودان بوده است. به گفته گروه‌های اپوزیسیون سوری، انتخاب این فرد به عنوان سرپرست کمیته ناظران «نشانگر بی‌تجربگی اتحادیه عرب» در این زمینه است.

ده‌ها کشته از زمان ورود ناظران به سوریه

اظهارات الدابی پیشتر نیز معترضان سوری را نگران کرده بود. در حالی‌که رژیم اسد در حمص همچنان بر روی معترضان شلیک می‌کرد، ژنرال الدابی اوضاع شهر را «آرام» توصیف کرده بود. بر طبق برنامه قبلی، هیات ناظران از شهرهای حماه، درعا و ادلب نیز بازدید کرده‌، اما هنوز گزارشی از اوضاع این مناطق منتشر نکرده‌اند.

رژیم اسد بی‌اعتنا به حضور ناظران عرب همچنان به سرکوب و کشتار معترضان ادامه می‌دهد. در دمشق نیروهای انتظامی دست‌کم ۲۱ تن را کشتند. ده‌ها تن نیز در شهرهایی جان باخته‌اند که هیات ناظران از آنها بازدید کرده‌اند.

به گفته فعالان حقوق‌بشر سوری از زمان ورود هیات ناظران اتحادیه عرب تا کنون بیش از ۱۲۰ نفر در سوریه به دست نیروهای امنیتی و نظامی کشته شده‌اند.

به گفته خبرگزاری رویترز در شهر ادلب برخی معترضان با نومیدی می‌پرسیدند: «ناظران اتحادیه عرب کجا هستند؟ ما خود را برای گفت‌وگو با آنان آماده کرده‌ایم. تمام اسناد، شاهدان و موارد کشتار را تهیه و دسته‌بندی کرده‌ایم.»

آلمان و ‌آمریکا با احتیاط فعالیت ناظران را دنبال می‌کنند

گیدو وستروله، وزیر امورخارجه آلمان از رژیم بشار اسد خواست که فعالیت هیات ناظران را محدود نکند و امکان گفت‌وگو ناظران با زندانیان سیاسی و معترضان را در شهرهای مختلف میسر کند.

یکی از سخنگویان وزارت امورخارجه آلمان نیز تاکید کرد که «از ناظران اتحادیه عرب نیز انتظار می‌رود که تصویری روشن و بدون بزک از اوضاع سوریه ارائه دهند.»

وزارت امورخارجه آمریکا نیز از همه‌ی طرف‌ها خواست که با صبر و حوصله فعالیت ‌ناظران را دنبال کنند و از قضاوت عجولانه درباره ارزیابی‌های آنان خودداری کنند. یکی از سخنگویان وزارت امورخارجه آمریکا گفت: «باید زمان لازم را در اختیار هیات ناظران نهاد، تا بتوانند فعالیت‌های خود را سازماندهی و اجرا کنند.»

SI/MM