رهبر اسلامگرایان افراطی طالبان درباره حقوق زنان یک فرمان شش مادهای، از جمله درباره ممنوعیت ازدواج اجباری صادر کرد. فعالان حقوق زنان در افغانستان معتقدند در این فرمان به مهمترین مطالبات آنها اشارهای نشده است.
تبلیغات
ملا هبتالله آخندزاده، رهبر طالبان روز جمعه ۱۲ آذر ماه فرمانی درباره حقوق زنان صادر کرد که همه نهادهای حکومتی و دستگاههای اجرایی ملزم به تبعیت از آن شدهاند.
در ماده یک این فرمان آمده است: «رضایت دختران بالغ در اثنای نکاح ضروری است، البته نکاحی که درآن فتنه و فساد نباشد. کسی حق ندارد که زنی را به جبر مجبور به نکاح سازد.»
در ماه دوم تاکید شده که "زن مال نیست" و دو ماده بعدی به حقوق زنان بیوه اختصاص دارد که با برخی سنتهای رایج در مناطقی از افغانستان مغایرت دارند.
رهبر طالبان میگوید زن بیوه را نمیتوان به اجبار به عقد برادر شوهر فوت کرده یا یکی از بستگان او در آورد و گرفتن مهریه از شوهر جدید حق شرعی چنین زنانی است.
ماده پنجم فرمان رهبر طالبان به حق ارث بردن زنان از "مال شوهر متوفی، اولاد، پدر و دیگر اقارب" مربوط میشود اما در آن به قوانین شرعی در مورد نصف بودن ارث زنان اشارهای نشده است.
تائید چند همسری، سکوت درباره حق آموزش
ماده آخر فرمان ملا هبتالله آخندزاده مهر تائیدی است بر چند همسری. او مقرر کرده: «کسی که چند زن دارد، مکلف است حقوق همه زنان را مطابق حکم شرعی بدهد و در بینشان عدل قائم کند.»
به گزارش خبرگزاری طلوعنیوز برخی از فعالان مدنی و حامیان حقوق زنان فرمان شش مادهای رهبر طالبان را به چالش کشیده و میگویند مسائلی مانند ارث هیچگاه از مطالبات اصلی زنان نبوده و مهمترین خواستههای آنها نادیده گرفته شده است.
فعالان مدنی میگویند حق آموزش و تحصیل و حق اشتغال از مهمترین دغدغههای امروز زنان افغانستان است که در فرمان رهبر طالبان هیچ اشارهای به آنها نشده است.
اسلامگرایان افراطی طالبان که از حدود سه ماه و نیم پیش قدرت را در افغانستان به دست گرفتهاند بسیاری از حقوق و آزادیهای زنان را که در دو دهه گذشته به دست آوردهاند محدود کردهاند.
برخی ناظران فرمان ملا هبتالله آخندزاده را تلاشی برای جلب رضایت جامعه جهانی ارزیابی میکنند که اهدای کمکهای مالی به افغانستان را مستلزم رعایت حقوق شهروندان، به خصوص حقوق زنان عنوان میکنند.
به گزارش شبکه خبری ntv در فاصله سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ که اسلامگرایان افراطی طالبان بر افغانستان تسلط داشتند زنان از کمترین حقوق شهروندی نیز برخوردار نبودند.
بر این اساس به نظر میرسد هر انعطافی در این زمینه در دوران کنونی نه از سر اعتقاد که به خاطر جلب نظر جامعه بینالمللی و دریافت کمکهای مالی باشد.
زندگی ادامه دارد؛ روایتی تصویری از زندگی روزمره در افغانستان در سایه طالبان
در پی قدرتگیری طالبان و سقوط کابل دهها هزار شهروند افغانستان از کشور خارج شدند، هزاران نفر دیگر هم چنین قصدی دارند. گلچینی تصویری از عکسهای خبرگزاری آلمان از زندگی افغانها در سایه طالبان.
عکس: Ahmad Halabisaz/AP Photo/picture alliance
در پی قدرتگیری طالبان و سقوط کابل دهها هزار شهروند افغانستان از کشور خارج شدند، هزاران نفر دیگر هم چنین قصدی دارند. بسیاری از مردم قادر به تامین ابتداییترین نیازمندیهای خود نیز نیستند. برخیها حتی برای تأمین نیازهای اولیه خود ناچار شدهاند، دار و ندار خود را در بازارهای خیابانی کابل عرضه کنند.
عکس: Saifurahman Safi/Xinhua/picture alliance
گفته میشود که گرسنگی و فقر بیش از ۱۸ میلیون نفر از شهروندان افغانستان را تهدید میکند. حتی در دوره زمامداری اشرف غنی نیز حدود نیمی از مردم افغانستان تنها به پشتوانه دریافت کمکهای مالی خارجی میتوانستند به حیات خود ادامه دهند. تصویری از بازار مکاره در کابل.
عکس: Saifurahman Safi/Xinhua/picture alliance
در بازار مکاره کابل اجناس ریز و درشت عرضه میشوند، از کفش و لباس گرفته تا لوازم آشپزخانه و تختخواب.
عکس: Saifurahman Safi/Xinhua/picture alliance
یکی از فروشندگان در بازار مکاره کابل که در انتظار مشتری نشسته است.
عکس: Saifurahman Safi/Xinhua/picture alliance
از زمان روی کار آمدن طالبان در افغانستان چهره شهر تغییر کرده است. در برخی فروشگاهها هنوز هم مانکنهایی پشت ویترین دیده میشوند که یادآور دوران پیش از طالبان هستند، اما حضور زنان و طبیعتا مشتریان زن در خیابانها کاهش یافته است.
عکس: Ahmad Halabisaz/AP Photo/picture alliance
با قدرت گیری طالبان در افغانستان زنان این کشور بسیاری از آزادیهایی را که در طی بیست سال گذشته کسب کرده بودند، از دست دادهاند.
عکس: Felipe Dana/picture alliance/AP
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد چندی پیش از عهدشکنی طالبان و عدم پایبندی آنها به وعده تضمین حق مشارکت زنان و دختران در امور اجتماعی انتقاد کرده بود. تصویری از زنان متعلق به قوم هزاره در قندهار.
عکس: Bilal Guler/picture alliance/AA
در خیابانها و امکان عمومی کابل دیگر کمتر از شادی و تفریح خبری است.
عکس: Alexandra Kovalskaya/Tass/dpa/picture alliance
تصویری از یک پرنده فروش در بازار کابل که همچنان در انتظار مشتری نشسته و کشیدن سیگار دلخوشی او است.
عکس: Oliver Weiken/dpa/picture alliance
مسئله ادامه کمک به افغانستان موضوعی است که جامعه بینالملل را به خود مشغول کرده است. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل پرداخت کمکهای مالی به افغانستان را برای جلوگیری از وقوع یک فاجعه انسانی و بحران اقتصادی الزامی دانسته است. تصویری از یکی کبوترفروشها در بازار کابل.
عکس: Oliver Weiken/dpa/picture alliance
طالبان به آمریکا و اتحادیه اروپا هشدار داد درصورت ادامه تحریمها موجی از پناهجویان اقتصادی به سمت غرب به راه میافتد؛ امری که یکی از نگرانیهای اروپا محسوب میشود.
عکس: picture alliance/AA
تا کنون سیاستمداران مختلفی در مورد خطر موج تازه پناهجویان افغان هشدار دادهاند. آنگلا مرکل ، صدراعظم آلمان به تازگی خاطرنشان کرد، اگر کل سیستم مالی در افغانستان سقوط کند هیچ کس از آن نفع نمیبرد و هیچ کمک بشردوستانهای نمیتوان انجام داد. او تأکید کرد، نباید فقط تماشا کرد که ۴۰ میلیون نفر در هرج و مرج گرفتار میشوند.
عکس: Alexandra Kovalskaya/Tass/dpa/picture alliance
با روی کار آمدن طالبان در افغانستان عرصه فرهنگ و هنر به ویژه موسیقی نیز به شدت زیر ضرب رفته است. تصویری دیواری از احمد ظاهر، خواننده اسطورهای افغانستان بر یکی از دیوارهای کابل؛ تصویری خاموش که از آن صدایی برنمیآید.
عکس: Alexandra Kovalskaya/Tass/dpa/picture alliance
در حال حاضر آیندهای مبهم در انتظار شهروندان افغانستان است، خواه از لحاظ اقتصادی و خواه از لحاظ اجتماعی و حقوق بشر. تصویری از یک بقالی کوچک در کابل که چشمانتظار مشتری است.
عکس: Bilal Guler/AA/picture alliance
در اوایل ماه اکتبر سال جاری در هرات "جشنی" با حضور نیرویهای طالبان به مناسب خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان برگزار شد. در این جشن شماری از "پهلوانان" زور و قابلیتهای خود را به نمایش گذاشتند، از جمله قابلیت استقامت.
عکس: AA/picture alliance
یکی دیگر از شرکتکنندگان لبخندزنان نمایش میدهد که به راحتی توان حمل یک موتورسیکلت را دارد.
عکس: picture alliance/AA
روی دیگر سکه، مشکلات عدیدی است که افغانستان با آن دست و پنجه نرم میکند، از جمله مشکل مواد مخدر و ترک اعتیاد. تصویری از معتادان در یکی از مراکز ترک اعتیاد که منتظرند، سرشان تراشیده شود.
عکس: Felipe Dana/picture alliance/AP
در برخی از صحنهها نیز میتوان دید که چگونه افغانهای پیر و جوان علیرغم مشکلات و سایه سنگین طالبان میکوشند همبستگی خود را حفظ کنند.