روز سه‌شنبه (۱۰ آوریل / ۲۲ فروردین) خبرگزاری رویترز برای دومین بار گزارش داد که شرکت چینی "زد تی ای" (ZTE) در یک معامله‌ی چند میلیون یورویی تجهیزاتی به ایران فروخته است که قادرند اینترنت و تلفن‌های ثابت و همراه را ردیابی و کنترل کنند. بر اساس گزارش رویترز بخشی از این تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری، به ارزش ۸ میلیون یورو، تولیدات شرکت‌های آمریکایی هستند. این شرکت‌ها، از جمله "آی بی ام"، "پی اچ" و "دل"، تاکید کرده‌اند که هنگام عقد قرارداد با شرکت چینی اطلاعی از ارسال این وسایل به ایران نداشته‌اند. شرکت آی.بی.ام حتی در قرارداد خود ذکرکرده که فروش این تجهیزات به ایران ممنوع است.

ابهام در ارسال تجهیزات

خبرگزاری رویترز در ابتدای گزارش خود آورده است که بر مبنای اسنادی که در اختیار دارد، شرکت زد تی ای توافق خود را با ارسال این تجهیزات به ایران اعلام کرده است. یک سخنگوی زد تی ای اما گفته است که این شرکت قرارداد خود با ایران را فسخ خواهد کرد و قصد ندارد تجهیزاتی را که به ایران فروخته تحویل دهد، اما به گزارش رویترز، شرکت چینی بر اساس قرارداد موظف است به تعهدات خود عمل کند و تنها در صورتی می‌تواند قرارداد را فسخ کند که شرکت آریاسل به‌عنوان طرف قرارداد ورشکسته شود یا به هر دلیلی قادر به پرداخت بدهی‌های خود نباشد.

رویترز برای نخستین بار در اواخر ماه مارس سال جاری در این باره گزارش داد و نوشت:«این بخشی از یک قرارداد ۹۸ میلیون یورویی است که در دسامبر ۲۰۱۰ میان شرکت چینی و شرکت آریاسل ایران منعقد شده است.»
طرف ایرانی تاکنون در برابر این خبر واکنشی نشان نداده است.

اتهام نقض تحریم‌ها علیه ایران

در ماه مارس و در واکنش به گزارش رویترز، سخنگوی زد تی ای با اشاره به این‌که فعالیت‌های تجاری این شرکت در رابطه با ایران در مقایسه با دیگر شرکت‌ها بسیار کوچک است، تاکید کرد: «فعالیت‌های ما در همه حال‌ با قوانین سازمان ملل و دیگر سازمان‌های بین‌المللی و همچنین قوانین محلی کشورهای طرف همکاری مطابقت کامل دارد.»
با وجود این، وزارت دارایی آمریکا تهدید کرده است که اگر این تجهیزات به ایران ارسال شوند، شرکت آمریکایی طرف معامله با تی زد ای، تحریم‌های این کشور علیه ایران را نقض کرده و می‌تواند از نظر حقوقی تحت تعقیب قرار گیرد.
شرکت زد تی ای یکی از مهم‌ترین شرکت‌های سخت‌افزار و نرم‌افزار کامپیوتر در جهان است و بیش از ۳۰ هزار کارشناس و پژوهشگر آمریکایی، چینی، فرانسوی، سوئدی و هندی را به کار گماشته است. زد تی ای به دست‌کم ۵۰۰ شبکه‌ی مخابراتی در ۱۴۰ کشور تجهیزات فروخته و به آن‌ها سرویس می‌دهد.

کاهش کمک‌های چین به ایران

در دسامبر ۲۰۱۱ شرکت چینی "هوآوی" که با شرکت مخابرات جمهوری اسلامی همکاری دارد، با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که فعالیت‌های خود در ایران را کاهش داده است. علت این اقدام «فزایندگی شرایط پیچیده ایران» اعلام شد. در بیانیه‌ی "هوآوی" آمده بود که این شرکت «از این پس به دنبال مشتری تازه در ایران نخواهد بود و تنها به مشتریان فعلی سرویس خواهد داد».
شرکت "هوآوی" پیش از این متهم به فروش تجهیزات شنود و فیلترینگ به جمهوری اسلامی و کمک به ردیابی مخالفان رژیم شده بود.
در اکتبر ۲۰۱۱ نشریه "وال استریت جورنال" گزارش داد که حکومت ایران مخالفان و منتقدان خود را توسط تلفن‌های همراه‌شان کنترل می‌کند و در این رابطه از کمک شرکت چینی "هوآوی" بهره می‌برد.
در گزارش این نشریه آمده بود که "هوآوی" با شرکت "زعیم الکترونیک" همکاری دارد که تولیداتش به مصرف وزارت ‌‌دفاع، اطلاعات و سپاه پاسداران ایران می‌رسد. وال استریت جورنال نوشته بود که شرکت چینی در سال ۲۰۰۹ به درخواست شرکت "ایرانسل"، خدمات پیامک و اسکایپ در ایران را مسدود کرده است.

FP/JT