فریدون عباسی، رئیس سازمان انرژی اتمی در زمان محمود احمدی‌نژاد، معتقد است که در مذاکرات هسته‌ای در زمان دولت یازدهم "چیزی به دست نیامده"، "سرمایه کشور بازنگشته" و تنها "مسکنی به طرف ایرانی داده شده تا آن را درگیر کند".

عباسی که از منتقدان به عملکرد تیم مذاکره‌کننده ایران است، در گفت‌وگو با خبرگزاری "تسنیم"، نزدیک به وزارت اطلاعات، افزود: «ایران در توافق‌نامه ژنو پذیرفته که برخی از فعالیت‌های خود را تعطیل یا کم کند و در برخی جاها مانند غنی‌سازی ۲۰ درصد و کار تکمیل راکتور اراک را تعطیل کند و سوخت آن را نسازد، همه این‌ها امتیازاتی است که ما به طرف مقابل داده‌ایم و اما سئوال این است که ما چه چیزی گرفته‌ایم؟ از نگاه من هیچ چیز نگرفته‌ایم.»

به گفته عباسی، "صحبت از فردو و سایر چیزهای دیگر" به این معنا است که جمهوری اسلامی "خیلی بیش از حد انتظار" به خواست طرف مقابل عمل کرده است.

"بعد از مذاکرات چه خواهیم کرد؟"

به اعتقاد فریدون عباسی، "عرصه تقابل ایران با دیگران" به موضوع هسته‌ای محدود نمی‌شود. او با اشاره به افراد و گروه‌هایی که "تفکر محدود" دارند هشدار داد که "اگر بخواهیم این‌طور فکر کنیم در خیلی از مسائل باید کوتاه بیاییم". عباسی بدون این‌که اشاره دقیقی به افراد یادشده کند، ادعا کرد که نمایندگان این تفکر معتقدند "موضوع اسرائیل یا تقویت فلسطین به ایران ارتباطی ندارد".

منتقدانی که عموما تیم مذاکره‌کننده کنونی را به "سازش‌کاری" متهم می‌کنند، بارها به صراحت گفته‌اند که موضوع هسته‌ای تنها یک "بهانه" است و غرب پس از توافق بر سر این موضوع، مسائلی چون حقوق بشر در ایران یا برنامه موشکی این کشور را دستاویز اعمال فشار بر جمهوری اسلامی خواهد کرد.

بر همین اساس، هیئت مذاکره‌کننده ایرانی بارها تأکید کرده که مذاکرات، به ویژه گفت‌وگوهای دوجانبه نمایندگان ایران و آمریکا، تنها به پرونده اتمی جمهوری اسلامی محدود است و موارد دیگری را در برنمی‌گیرد.

البته پس از قدرت‌گیری "دولت اسلامی" (داعش سابق) در منطقه، اخبار جسته و گریخته‌ای در مورد طرح پیشنهاد همکاری ایران و آمریکا در خلال گفت‌وگوهای هسته‌ای منتشر شد. از سوی دیگر، وقتی از ایران برای شرکت در اجلاس بین‌المللی ضد داعش دعوت نشد، احتمال همکاری رسمی دو طرف علیه "دولت اسلامی" رنگ باخت.

بیشتر بخوانید • خامنه‌ای: من با شرکت ایران در اجلاس پاریس مخالفت کردم

انتقاد دوباره از توافق چندمرحله‌ای

فریدون عباسی همچنین از "توافق سیاسی و موکول کردن جزئیات به آینده" انتقاد کرد. چندی پیش هم رهبر جمهوری اسلامی و وب‌سایت محافظه‌کار "رجانیوز" بر لزوم "توافق یک مرحله‌ای" با "مفاد روشن و تفسیرناپذیر" تأکید کرده بودند.

به نظر رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی ایران، اگر ایران غنی‌سازی ۲۰ درصد را در حد نیاز ادامه می‌داد و "فقط آن را مقداری پایین" می‌آورد و غرب هم تحریم‌ها را حذف می‌کرد، "این کار بهتری بود". این در حالی است که بی‌تفاوتی به نگرانی‌های بین‌المللی و بالابردن ظرفیت و درصد غنی‌سازی اورانیوم از عوامل تشدیدکننده تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی بوده است.

ایران و شش قدرت جهانی – آمریکا، فرانسه، بریتانیا، روسیه و چین به همراه آلمان – در آذرماه ۱۳۹۳ مهلت مذاکرات برای رسیدن به توافق جامع را تا تیرماه ۱۳۹۴ تمدید کردند. دو طرف در مذاکرات یک سال پیش از آن موفق نشده بودند توافق موقت ژنو (آذر ۱۳۹۲) را به توافقی جامع تبدیل کنند.