سازمان شفافیت بین‌المللی (TI) طی گزارشی از مواردی از وجود فساد مالی در پروژه‌های زیست‌محیطی بین‌المللی خبر داده است.

این سازمان دو مورد تخلف در ارائه‌ی گواهی کاهش انتشار (CER) و همچنین جنگل‌زدایی غیر قانونی را از مهم‌ترین موارد وجود فساد در پروژ‌ه‌های زیست‌محیطی می‌داند.

گواهی کاهش انتشار گاز دی اکسید کربن به کشورهایی داده می‌شود که در اجرای مکانیزم توسعه‌ی‌پاک (CDM) با کشورهای پیشرفته همکاری می‌کنند.

سازمان می‌گوید، در اتحاد‌یه‌ی اروپا در زمینه‌ی ارائه‌ی گواهی‌های کاهش انتشار دی اکسید کربن تخلف صورت گرفته است.

هنری درونت، مدیر سازمان تجارت بین‌المللی آلاینده‌ها، در گفت‌وگو با دویچه‌وله به نقصان در استانداردهای امنیتی اشاره می‌‌کند و می‌گوید، در برخی از مراکز ثبت انتشار آلاینده‌ها هیچ تحقیقی راجع به موارد درخواست گواهی‌های کاهش انتشار انجام نشده است.

وی می‌افزاید، به اتحادیه‌ی اروپا از یک سال پیش هشدار داده شد و این مشکلات قابل پیش‌بینی بود.

به گفته‌‌ی هنری درونت، هکرها در ماه ژانویه با نفوذ در بانک‌های اطلاعاتی مراکز ثبت انتشار در جمهوری چک، اتریش، ایسلند، یونان و لهستان گواهی‌های کاهش انتشار به ارزش ۲۸ میلیون یورو (۴۰ میلیون دلار) را به سرقت بردند.

مدیر سازمان تجارت بین‌المللی آلاینده‌ها ابراز امیدواری می‌کند که در آینده به منظور نظارت بیشتر، سیستم‌های جداگانه‌ی ثبت انتشار حذف شده و به جای آن سیستم واحدی برای کشورهای عضو اتحادیه‌ی اروپا تدوین شود.

«هر جا که نظارت کم باشد، امکان فساد بیشتر است»

سازمان شفافیت بین‌المللی معتقد است، فساد در جایی امکان رشد بیشتر دارد که نظارت در آن کم باشد. لیزا الگاس، مدیر برنامه‌ی مدیریت آب و هوایی سازمان شفافیت بین‌المللی می‌گوید: «۲۰ کشوری که بیشترین تغییرات آب و هوایی در آنها دیده می‌شود در جدول فساد مالی زیر ۳ و شش‌دهم قرار دارند. این به معنای آن است که این کشورها بیشترین میزان فساد را دارا هستند.»

در این جدول "۰" نشان‌دهنده‌ی بیشترین مقدار فساد است، بعد رقم "۱" قرار می‌گیرد و با افزایش ارقام از میزان فساد نیز کم می‌شود.

سازمان شفافیت بین‌المللی می‌گوید، در برخی از موارد کشورها به طور مصنوعی وانمود کرده‌اند که انتشار دی اکسید کربن را کم کرده‌اند تا گواهی کاهش انتشار دریافت کنند. اما در حقیقت این گاز در آن کشورها کاهش نیافته است. آنها به طور مصنوعی در ابتدا میزان انتشار گاز را بسیار بالا بردند تا در مراحل بعدی اینچنین به نظر بیاید که انتشار گاز نسبت به قبل کاهش یافته است.

تأثیر فساد مالی در از بین رفتن جنگل‌ها

سازمان TI همچنین در گزارش خود به تأثیر قابل توجه فساد در از بین بردن جنگل‌ها اشاره کرده است.

فیلیپ گولتن‌بوث، کارشناس جنگل در صندوق جهانی حمایت از حیات وحش، در توضیح علل تأثیر قابل توجه فساد در جنگل‌زدایی می‌گوید: «یک علت آن است که جنگل‌ها معمولا در مناطق صعب‌العبور قرار دارند و در کشورهایی واقع شده‌اند که فساد در آنها بالا است. علت دیگر آن است که چوب به سرعت به پول تبدیل می‌شود.»

گولتن‌بوث در ادامه می‌گوید، به همین دلیل است که اتحادیه‌ی اروپا طرح FLEGT را مطرح کرده است تا بتواند منشاء تولید چوب را دنبال کند. طبق این طرح، چوب تنها در صورتی به اروپا وارد خواهد شد که تولید آن قانونی بوده باشد. در آمریکا نیز طرح مشابهی وجود دارد. آلمان نیز همراه با صندوق جهانی حمایت از حیات وحش بر روی طرحی کار می‌کند به نام طرح تشخیص هویت که طی آن می‌توان دریافت هر درختی به کدام منطقه تعلق دارد.

در گزارش سازمان شفافیت بین‌المللی نسبت به وجود فساد در پروژه‌های جاری زیست‌محیطی نیز هشدار داده شده است.

۲۰ درصد انتشار گاز دی اکسید کربن در سراسر دنیا مربوط به پیامدهای نابودی جنگل‌ها است. سازمان می‌گوید، پروژ‌ه‌هایی مانند برنامه‌ی REDD که کاهش نابودی جنگل‌ها را هدف گرفته‌اند در معرض خطر فساد قرار دارند.

طبق این پروژه، کشورهای پیشرفته در ازای حفظ جنگل‌ها به کشورهای در حال توسعه پول پرداخت خواهند کرد.

گولتن‌بوث از این پروژه استقبال می‌کند، با این حال یادآور می‌شود که فساد این طرح را هم می‌تواند درگیر کند. وی می‌گوید: «باید با نظارت صحیح مطمئن شد که روند اجرای این طرح شفاف است و پول پرداخت شده صرف حفاظت از جنگل‌ها می‌شود.»

سازمان شفافیت بین‌المللی برآورد کرده است که سالانه حدود ۲۸ میلیارد دلار صرف پروژه‌ی REDD خواهد شد.

FV/FW