تلاش برای اعمال محدودیت گسترده در دسترسی آزاد شهروندان به داده‌ها در شبکه مجازی این بار با استفاده از یکی از قابلیت‌های ماشین جستجوی گوگل صورت گرفته که در اصل برای دسترسی ایمن کودکان خردسال به این داده‌ها طراحی شده است.

بنابر گزارش‌ها برخی اپراتورهای تلفن همراه در ایران از جمله شرکت‌های همراه اول و ایرانسل از بامداد سه‌شنبه، ۲۱ تیر تنظیم‌های ماشین جستجوی گوگل را به گونه‌ای در حالت جستجوی ایمن (Safe Search) قرار داده‌اند که کاربران امکان غیرفعال‌سازی آن را ندارند.

گفته می‌شود این کار در مورد سایت "بینگ"، دیگر ماشین جستجوی پرکاربرد جهانی نیز رخ داده است. در این حالت نتیجه جستجو بسیار محدود می‌شود. هدف اصلی این فیلتر کردن، حفاظت از کودکان خردسال بوده است.

میلاد نوری، فعال حوزه IT در یک پیام توئیتری می‌گوید با فعال‌سازی اجباری قابلیت جستجوی ایمن بدون امکان غیرفعال‌سازی آن، همه کاربران با هر سن و سال فقط به محتوایی در گوگل دسترسی دارند که یک کودک به آنها دسترسی دارد.

وب‌سایت تخصصی "دیجیاتو" با نقل این توئیت نوشت: «به نظر می‌رسد اعمال این محدودیت‌ها تا به این لحظه در برخی اپراتورها کم و زیاد می‌شود اما کماکان ادامه دارد.»

نامه اعتراضی با بیش از دو هزار امضاء

در ادامه اعمال این محدودیت، صدها نفر، از جمله شماری از فعالان فضای مجازی و مدنی در نامه سرگشاده‌ای به مسئولان که تا شامگاه چهارشنبه ۲۲ تیر بیش از دو هزار نفر آن را امضاء کرده‌اند از "کودک‌پنداری" شهروندان به شدت انتقاد کرده‌اند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

در این نامه خطاب به ابوالحسن فیروزآبادی، رئیس مرکز ملی فضای مجازی و عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات آمده است: «جدا از توهین‌آمیز بودن این عمل نسبت به شهروندان و نابالغ دانستن آنها، این موضوع منجر به حذف بسیاری از محتواهای علمی حوزه پزشکی، سلامت، روانشناسی و...، محتواهای آموزشی ویژه بزرگسالان، بسیاری از فیلم‌های سینمایی و اخبار بین‌المللی شده است.»

امضاءکنندگان نامه می‌گویند این محدودیت همچنین به بسیاری از کسب و کارهایی که خدمات و محصولاتی ویژه بزرگسالان ارائه می‌کنند "ضربه جدی" می‌زند.

اعتراض به توهین آشکار به شعور شهروندان

در بخش دیگری از نامه تاکید شده: «ما امضاکنندگان این نامه معتقدیم این عمل در راستای اجرای گام به گام ایده‌های مطرح شده در طرح صیانت انجام شده است و سکوت در برابر این ظلم روشن را جایز نمی‌دانیم.»

"طرح صیانت" عبارتی است که برای چند طرح مشابه با نام‌های متفاوت به کار برده می‌شود که هدف نهایی آنها اعمال فیلترینگ گسترده و جلوگیری از دسترسی آزاد شهروندان به فضای مجازی و جریان تبادل آزاد اطلاعات است.

در نامه یاد شده که تا ساعت پایانی چهارشنبه تعداد امضاءکنندگان آن از دو هزار و ۳۰۰ نفر فراتر رفت از رئیس مرکز ملی فضای مجازی و وزیر ارتباطات به عنوان "مسئولان تصمیم‌گیرنده" خواسته شده "در اولین فرصت این تنظیمات را به حالت استاندارد برگردانده و بابت این توهین آشکار به بلوغ و شعور شهروندان" عذرخواهی کنند.