قانونگذاران آمریکایی خواستار فعالشدن "مکانیسم ماشه" شدند
۱۴۰۳ بهمن ۲۶, جمعه
گروهی از قانونگذاران آمریکایی در قطعنامهای از آلمان، فرانسه و بریتانیا خواستند مکانیسم ماشه را در مورد برجام فعال کنند. این نمایندگان همچنین اروپا را به پیروی از سیاست فشار حداکثری آمریکا فراخواندند.
ساختمان کنگره در واشنگنتنعکس: Mandel Ngan/AFP
تبلیغات
شماری از اعضای مجلس نمایندگان و سنای آمریکا از دو حزب جمهوریخواه و دموکرات بطور فراجناحی از تروئیکای اروپایی بریتانیا، فرانسه و آلمان خواستند تحریمهای "مکانیسم ماشه" را علیه ایران اعمال کنند.
قانونگذاران آمریکایی در قطعنامه جدید خود ایران را به نقض مکرر توافق هستهای سال ۲۰۱۵ متهم کردند. این توافق توسط دولت آمریکا در سال ۲۰۱۵ امضا شده بود.
قانونگذاران آمریکایی از بریتانیا، فرانسه و آلمان خواستند ضمن فعال کردن "مکانیسم ماشه" از طریق شورای امنیت سازمان ملل هر چه سریعتر تحریمهای جدیدی را علیه ایران اعمال کنند و از سیاست "فشار حداکثری" دونالد ترامپ برای انزوای ایران به دلیل فعالیتهای هستهای پیروی کنند.
شبکه "فاکس نیوز" در گزارشی نوشته است پیت ریکتس، سناتور جمهوریخواه از نبراسکا و معاون رئیس کمیته روابط خارجی سنا این طرح را به سنا ارائه کرده است. طرح یاد شده را ۱۱ نماینده دیگر نیز امضا کردند.
پیت ریکتس گفته است ایران بزرگترین حامی تروریسم است و اقدامات این کشور به کشتهشدن سربازان آمریکایی منجر شده و دستیابی ایران به سلاح هستهای تهدیدی برای امنیت آمریکا و متحدان آن خواهد بود.
این نماینده جمهوریخواه گفته است تحریمهای مکانیسم ماشه برای موفقیت سیاست فشار حداکثری ترامپ علیه ایران ضروری است و قبل از انقضای برجام در اکتبر ۲۰۲۵ باید عملی شود.
"زمان اعمال تحریمهای مکانیسم ماشه فرا رسید"
کلاودیا تنی، جمهوریخواه از نیویورک و جاش گاتهایمر، دموکرات از نیوجرسی نیز قرار است این طرح را در مجلس قانونگذاری مطرح کنند.
تنی در حساب کاربری خود در اکس (توییتر سابق) نوشته است که او در حال ارائه طرح به مجلس نمایندگان است. به گفته تنی این قطعنامه حاوی پیامی روشن به تروئیکای اروپایی است که "زمان آن فرار رسیده که اقدام کنند و از گسترش برنامه هستهای ایران حمایت نکنند".
فعال شدم مکانیسم ماشه به دنبال تشدید تنش میان آمریکا و اسرائیل با ایران مطرح شده است.
مکانیسم ماشه (Trigger Mechanism) یا بازگشت خودبهخودی تحریمها (Snapback) به عنوان بندی در برجام گنجانده شده و به اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل اجازه میدهد تا در صورت نقض توافق توسط ایران، تمام تحریمهای پیشین سازمان ملل را به حالت قبل بازگردانند.
بازگشت تحریمها اقتصاد ایران را بیش از پیش تحت فشار قرار خواهد داد و مانع از هرگونه تلاش برای عادیسازی روابط بینالمللی خواهد شد.
تبلیغات
احتمال حمله اسرائیل و فشار ترامپ به ایران
برنامه هستهای ایران یکی از بزرگترین مشکلات ایران با آمریکا و غرب است. اسرائیل نیز فعالیت هستهای ایران را تهدید موجودیت خود میداند و گزارشهایی مبنی بر احتمال حمله قریبالوقوع اسرائیل به مراکز هستهای ایران منتشر شده است.
روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال بر اساس گزارشهای دو نهاد اطلاعاتی آمریکا از بررسی حمله به تاسیسات هستهای ایران توسط اسرائیل خبر داده است. طبق این گزارش، احتمال داده شده که این حمله در سال جاری میلادی انجام گیرد.
اما دونالد ترامپ خواستار مذاکره مستقیم با جمهوری اسلامی ایران شده است. ترامپ در تازهترین مصاحبه خود با شبکه "فاکس نیوز" تأکید کرد که به جای حمله نظامی به ایران ترجیح میدهد که با جمهوری اسلامی به توافقی هستهای دست یابد.
او گفت: «همه گمان میکنند که اسرائیل با کمک و تأیید ما دست به حمله به ایران خواهد زد. من ترجیح میدهم که این اتفاق روی ندهد، بلکه ترجیح من این است که با ایران به توافق برسیم.»
در عین حال علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی هرگونه مذاکره با ایالات متحده آمریکا را رد کرده و آن را "غیرعاقلانه، غیرهوشمندانه و غیرشرافتمندانه" خوانده است. او با استناد به تجربه توافق هستهای برجام، ادعا کرد که گفتوگو با واشنگتن هیچ مشکلی را حل نخواهد کرد.
سپاه پاسداران بعد از سخنان علی خامنهای آمریکا را تهدید کرد که منافع این کشور را در سرتاسر دنیا به خطر خواهد انداخت.
خروج از برجام و معاملاتی که دود میشوند
با امضای دونالد ترامپ، آمریکا از برجام خارج شد. سال گذشته شرکتهای آلمانی ۵/ ۳ میلیارد یورو به ایران و ۱۱۱ میلیارد یورو به آمریکا صادر کردند. معاملاتی که با خروج آمریکا از برجام به خطر افتادهاند در این گزارش تصویری:
عکس: Reuters/J. Ernst
با این امضای دونالد ترامپ، دولت آمریکا نه تنها از توافقنامه اتمی "برجام" خارج شده، بلکه میخواهد تحریمهای اقتصادی علیه جمهوری اسلامی را نیز بار دیگر از سر گیرد. بدین ترتیب هر شرکتی که با آمریکا و با دلار در سطح جهانی معامله میکند در صورتی که با ایران معامله کند، میتواند مشمول جریمه سنگینی بشود.
عکس: Reuters/J. Ernst
بسیاری از شرکتها و بخصوص بانکها معنی نقض تحریمها را بخوبی میدانند. کومرتس بانک آلمان در سال ۲۰۱۴ مجبور به پرداخت یک میلیارد و پانصد میلیون دلار و گروه "بی ان پی پاریبا" فرانسوی حتی ۹ میلیارد دلار جریمه پرداخت کرد.
عکس: picture-alliance/dpa
به گزارش اتاق بازرگانی آلمان، ده هزار شرکت آلمانی با ایران رابطه تجاری دارند و ۱۲۰ شرکت این کشور حتی با نیروی کار خود در ایران حضور دارند. آلمان در سال گذشته ۳ و نیم میلیارد یورو به ایران صادرات داشته درحالیکه ارزش صادرات آن به آمریکا بالغ بر ۱۱۱ میلیارد یورو بوده است.
عکس: picture-alliance/dpa/F. Motahari
ایرباس بزرگترین بازنده خروج آمریکا از برجام است. در ژانویه سال ۲۰۱۷ ایران سفارش خرید یکصد فروند هواپیمای ایرباس را به ارزش ۲۳ میلیارد یورو داد. سه فروند هواپیما به ایران تحویل داده شد و حالا آمریکا اجازه صادرات این هواپیما به ایران را لغو کرده است. کمپانی اروپایی ایرباس بخشی از تولیدات خود را در آمریکا تامین میکند.
عکس: FARS
کمپانی آمریکایی بوئینگ دو قرارداد با شرکتهای ایرانی آسمان برای فروش ۳۰ عدد هواپیما به ارزش ۳ میلیارد دلار و نیز قرارداد فروش ۸۰ فروند هواپیما با شرکت ایران ایر به ارزش ۱۶ میلیارد دلار امضا کرد. این سفارشها هیچگاه در تولید لحاظ نشدند و حالا هم دنیس مویلنبرگ، مدیریت بوئینگ، اعلام کرده است که "ما پیرو سیاست دولت آمریکا هستیم".
عکس: picture-alliance/dpa/Stringer
تاریخ اولین حضور زیمنس در ایران به کشیدن خط تلگراف لندن – بمبئی در ۱۵۰ سال پیش برمیگردد. جو کایزر، مدیر کمپانی زیمنس، از نخستین مدیران آلمانی بود که در آغاز سال ۲۰۱۶ به ایران سفر کرد و قراردادهای میلیاردی فروش توربینهای گازی و مدرنیزه کردن قطارهای ایران را به امضا رساند.
عکس: picture-alliance/dpa/T. Hase
کمپانی هنکل هیچگاه از بازار ایران خارج نشد و به همین دلیل جایگاه قدرتمندی در صنایع تولید شوینده و چسب دارد. "کاسپار رورستد"، مدیر پیشین این کمپانی، در سال ۲۰۱۵ و قبل از "برچیده شده تحریمها" گفته بود: «فروش میلیونی ما در بازار ایران (سه رقم دارد) و به افزایش آن هم خوشبین هستیم.» این کمپانی سال گذشته ۲۰ میلیارد یورو فروش داشته که یک درصد آن از بازار ایران است.
عکس: picture-alliance/dpa/M. Hitij
کمپانی دایملر، ایران خودرو و ماموت در ماه دسامبر سال ۲۰۱۷ قرارداد طولانی مدت تولید کامیون در ایران را به امضا رساندند. دایملر آلمان در سال ۲۰۱۰ سهم خود را در خودروسازی ایران واگذار کرده بود.
عکس: MEHR
کمپانی خودروسازی فولکس واگن هم تصمیم داشت از اواسط سال ۲۰۱۷ میلادی با کمک ایران خودرو و ماموت با مدلهای تیگوان و پاسات وارد بازار ایران شود. این خودروها در نمایشگاه بینالمللی خودرو تهران در سال گذشته نیز عرضه شدند.
عکس: jamejamonline
بازار خودروی ایران بصورت "سنتی" در دست صنایع خودروسازی فرانسه است. این صنایع از آنجایی که با آمریکا رابطهای ندارند، دستشان برای سرمایهگذاری در ایران بازتر است. کمپانی "PSA" در سال ۲۰۱۶ قرارداد همکاری برای تولید سه مدل پژو را در سال ۲۰۱۶ با ایران خودرو به امضا رساند. این سرمایهگذاری ۴۰۰ میلیون یورویی هنوز به نتیجه و سودی نرسیده و طرف ایرانی هم توان مالی ندارد.
عکس: Tasnim
خودروساز فرانسوی رنو در سال ۲۰۱۷ اعلام کرد یک سرمایهگذاری بزرگ به همراه خط تولید در ایران خواهد داشت. کارلوس غُصن (یا به فرانسوی گون- Carlos Ghosn) مدیر اجرایی شرکتهای خودروسازی رنو در آن زمان گفته بود که "بازار ایران دارای پتانسیل بینظیری است".
عکس: IRNA
بازار و صنایع نفت و گاز ایران یکی از بازارهای جالب توجه برای شرکتهای بینالمللی است. شرکت ایتالیایی "سایپم" (Saipem) که در عرصه تولید خط لوله و پایانههای نفت و گاز فعال است قرادادی به مبلغ ۳ میلیارد و پانصد میلیون یورو با ایران امضا کرده است.
عکس: Mehr
رئیس کمپانی نفتی اِنی (Eni)، کلادیو دسکالزی هم جزو اولین مدیرانی بود که با پایان تحریمها راهی تهران شد. دو طرف تمایل به همکاری داشتند اما قراردادها در حد "مطالعات برای توسعه میدان کیش و فاز سوم میدان دارخوین" باقی ماند. از سوی دیگر انی از ایران طلبکار است که به دلیل تحریمها امکان پرداخت بدهی برای ایران وجود نداشت.
عکس: picture-alliance/AP Photo/A. Medichini
برخلاف کمپانی ایتالیایی انی، کمپانی بریتانیایی – هلندی "شل" سالها به دلیل تحریمها راهی را پیدا نمیکرد تا بتواند بدهی دو میلیارد دلاری خود به ایران را پرداخت کند. کمپانی نفتی شل سفارش جدید دیگر به ایران نداده و قراردادهای جدید هم در حد "مطالعه برای توسعه میادین آزادگان جنوبی، یادآوران و کیش" است.
عکس: FARS
کمپانی فرانسوی توتال اعلام کرد که پنج میلیارد دلار در میدان پارس جنوبی سرمایهگذاری میکند. دولت آمریکا در مورد این سرمایهگذاری "استثنا" قائل شد و اجازه آن را صادر کرد. حال امکان دارد با تحریمهای جدید این اجازه هم لغو شود. پاتریک پویان، مدیرعامل توتال، در ماه مارس ابراز امیدواری کرد تا اجازه آمریکا بهقوت خود باقی بماند. او گفت در غیر این صورت ما بار دیگر برای دریافت اجازه تلاش خواهیم کرد.