قدرت شبکه‌های اجتماعی، اوباما در کنار زاکربرگ
۱۳۹۰ اردیبهشت ۱, پنجشنبه
شاید بتوان گفت، باراک اوباما پیروزی سه سال پیش ِ خود در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را مدیون جوانان و فعالانی بود که از طریق ارتباط‌هایشان در شبکه‌های اجتماعی تنور کارزار انتخاباتی او را داغ کردند. اکنون یک سال مانده به انتخابات ریاست جمهوری، باراک اوباما در فکر تجدید موفقیت شیرین پیشین است و برای تکرار این موفقیت به یاری جوانان نیاز دارد. برای یافتن این گروه سنی از جامعه هم حتما نباید در دنیای واقعی به دنبالشان گشت. سراغ بسیاری از آنان را باید در دنیای مجازی گرفت. به همین دلیل است که باراک اوباما، به عنوان اولین رئیس جمهور آمریکا که یک‌بار از شبکه‌های اجتماعی به بهترین شکل برای تبلیغات انتخاباتی استفاده کرده است، به سراغ نام‌آورترین و تأثیرگذارترین و پرجمعیت‌ترین این شبکه‌ها در دنیای امروز وب، فیس‌بوک، رفته است؛ و کجا بهتر از مقر اصلی فیس بوک در نیویورک؟
حضور باراک اوباما در دفتر مرکزی فیس‌بوک در کنار مارک زاکربرگ برای خیلی‌ها غافلگیرکننده بود. جوان ۲۶ سالهای که با بیش از ۱۳ میلیارد دلار دارایی، فرمانروای سرزمینی بی‌مرز به نام فیس بوک است که حالا ۵۰۰ میلیون جمعیت دارد و اهمیت ِ رأی آن بخش از ساکنانش که در آمریکا زندگی می‌کنند، اوباما را تا مقر آن کشانده است.
زاکربرگ این بار نه با تی‌شرت که با ظاهری رسمی، پیراهنی سفید و کراوات در برابر رئیس جمهور آمریکا ظاهر شد. تغییری که از چشم باراک اوباما هم پنهان نماند، چنانچه او پس از ورود خطاب به زاکربرگ گفت: « من باراک اوباما هستم و کسی‌ام که حضورش باعث شده مارک کراوات بزند و کت بپوشد.»
این آغاز گفت‌وگویی بود فرسنگ‌ها دور از فضای حاکم بر نشست‌های این‌چنینی، با حضور رئیس‌جمهوری که در رفتارش آمیخته‌ای از جدیت و جذابیت برای نسل جوان پدیدار بود؛ رئیس‌جمهوری که می‌داند کجا باید به دنبال رأی‌دهندگان جوان بود، چون او نبض این نسل را سه سال‌پیش به خوبی شناخته است.
به دنبال سر کلاف شبکه‌های اجتماعی
نشست چهارشنبه شب هم برای جذب این گروه برگزار شده بود. جلسه‌‌ی پرسش و پاسخ در حضور شهروندان در مقر اصلی فیس‌بوک در شهر واشنگتن بود. چهره‌های جوان بسیاری در میان حاضران به چشم می‌خورد. هم سن و سالهای آنها که نیامده بودند، این امکان را داشتند که از پای کامپیوتر با رئیس‌جمهور چت کنند. اوباما از طریق فیس بوک با آنها بحث و گفت‌وگو می‌کرد. بیش از ۴۰ هزار کاربر اینترنتی در فیس‌بوک این نشست را دنبال کردند.
با این گام اوباما دوباره راهی را رفت که سه سال پیش نتیجه‌ی موفقیت‌آمیزی در پی داشت. در کارزار انتخاباتی سال ۲۰۰۸ باراک اوباما اینترنت را به گونه‌ای به خدمت گرفت که تاکنون هیچ مقام سیاسی از آن استفاده نکرده بود. بخش بزرگی از کمک‌های مالی برای کارزار انتخاباتی اوباما از طریق اینترنت جمع‌آوری شد و در صفحه‌ای مانند فیس‌بوک او طرفدارانی پیدا کرد که به طور قطع به پیروزی او کمک کردند.
اما امروز رأی‌دهندگان آمریکایی کمی مأیوس به نظر می‌رسند. باراک اوباما با حضور دیگرگونه‌ی "فیس‌بوکی" خود این بار هم آمده است که آغاز کمپینی موفقیت‌آمیز را کلید بزند، حتی اگر شروع نشست خودمانی‌اش با حضور زاکربرگ با بحث‌های خشک سیاست اقتصادی آمریکا همراه باشد.
اصلاحات مالیاتی از «من و مارک»
با اصلاحات مالیاتی که باراک اوباما وعده‌ی اجرای آن را داده است، فشار بیشتری متوجه قشر پردرآمد آمریکا خواهد شد. این خبری نه چندان خوش برای ثروتمندان آمریکایی است که حالا زاکربرگ هم یکی از آنهاست. اما اوباما حتی این بحث تلخ را هم در گفت‌وگو با زاکربرگ جوان‌پسند بیان می‌کند: « کسانی مثل من و تو باید مالیات بیشتری بدهند. می‌دانم که برای تو هم "اوکی" است». پاسخ زاکربرگ هم این بود:«I’m cool with that».
البته حضور اوباما در دفتر فیس‌بوک تنها با تحسین کاربران شبکه‌های اجتماعی همراه نبود، منتقدان به حضور اوباما به عنوان حمایت از فیس بوک می‌نگرند. این انتقادها پیش‌زمینه‌های دیگری هم دارد. برای مثال بنا بر گزارش یک روزنامه‌ی آمریکایی قرار است رابرت گیبس که تا چندی پیش سخنگوی رئیس‌جمهور بود، در آینده در سمت کارشناس ارتباطات به فیس‌بوک بپیوندد. به نوشته‌ی "نیویورک تایمز"، حمایت‌های اوباما از فیس‌بوک می‌تواند در بورس میلیون‌ها دلار برای این شرکت به ارمغان بیاورد.
«من به تنهایی نمی‌توانم»
فیس بوک که این روزها خبرهایش پای ثابت بسیاری از سایت‌ها و روزنامه‌هاست، حالا با گره خوردن به کارزار انتخاباتی آمریکا چشم‌های بیشتری را به خود خیره خواهد کرد. جفری چستر از Center for Digital Democracy معتقد است: «فیس‌بوک خیلی سریع رشد کرده است. کم کم زمان آن فرا رسیده که بیشتر مراقبش باشیم.»
اما اوباما بدون توجه به این بحث‌ها، چهارشنبه شب جوانان آمریکایی را به مشارکت بیشتر در مسایل سیاسی فراخواند. آغاز فعالیت‌های انتخاباتی اوباما این‌بار کمی با گذشته فرق دارد. جمله‌ی «بله ما می‌توانیم» او از کارزار انتخاباتی سه سال پیش هنوز در یادها مانده است. او این‌بار اما خطاب به جوانان گفت: «اگر ما دست به دست هم دهیم، می‌توانیم راه‌حلی برای مشکلات بیابیم.» اما « من به تنهایی نمی‌توانم».
YK/KG