طرابلس در روز هفتم ژوئن ۲۰۱۱ شاهد یکی از سنگین‌ترین حملات هوایی ناتو بود. جنگنده‌های ناتو با بیش از ۳۰ پرواز در ارتفاع پایین، مواضعی در پایتخت لیبی را بمباران کردند. اقامتگاه قدافی از جمله این اهداف بود. وی پس از این حملات که در روز تولدش صورت گرفت، اعلام کرد که شهر را در هیچ شرایطی ترک نمی‌گوید.

دیکتاتور لیبی در پیامی صوتی که از تلویزیون این کشور پخش شد، گفت که زنده یا مرده در طرابلس می‌ماند. وی افزود که به استقبال مرگ خواهد رفت زیرا شهادت، میلیون‌ها بار بهتر از وادادن است.

قذافی از هواداران خود خواسته که با گردهمایی در اطراف اقامتگاهش در باب العزیزیه، جلوی حملات دشمن را بگیرند. این در حالی است که ناتو، هم بر فشردگی و هم بر زمان حملات خود به طرابلس افزوده است.

عملیات روز سه‌شنبه (۷ ژوئن/ ۱۷خرداد) ناتو از ساعت ۱۱ و نیم به وقت محلی آغاز شد. موسی ابراهیم، سخنگوی دولت لیبی اعلام کرده که چند پادگان نظامی در حوالی محل زندگی قذافی در شمار اهداف بمباران شده بوده‌اند ولی آسیب ندیده‌اند. تلویزیون لیبی اما هم‌زمان خبر داده که پاره‌ای مواضع بر اثر بمباران به شدت خسارت دیده‌اند. هنوز گزارشی از جراحت‌های احتمالی در بمباران امروز طرابلس نرسیده است.

ناتو پیش‌تر از تشدید حمله علیه قذافی خبر داده بود. حملات جدید ناتو که از روز دوشنبه (۶ ژوئن) آغاز شدند، در شامگاه همین روز با دستکم ده مورد بمباران در طرابلس ادامه یافتند. به نقل از سرهنگ نیک پوپ ‌از نیروی هوایی بریتانیا، هواپیماهای این کشور در شامگاه دوشنبه، مواضع گارد امنیتی ویژه قذافی را مورد هدف قرار داده‌اند.

ادامه تلاش‌های دیپلماتیک

به موازات تشدید حملات نظامی علیه رژیم قذافی، محافل دیپلماتیک در تلاش یافتن راه حلی برای گذار مسالمت آمیزتر لیبی از شرایط کنونی هستند. عبدالله خطیب، نماینده ویژه سازمان ملل در امور لیبی، روز سه‌‌شنبه (۷ ژوئن) وارد طرابلس شده اما هنوز روشن نیست که وی با چه کسانی دیدار می‌کند و پیرامون چه مسائلی به گفتگو می‌پردازد. هم‌چنین مشخص نیست که خطیب چه مدت در طرابلس می‌ماند.

هیئت مذاکره روسیه در بنغازی

طبق گزارش‌های موجود، یک هیئت روسی در حال حاضر سرگرم مذاکره با نمایندگان شورای انتقالی لیبی در شهر بنغازی است. میخاییل مارگلف، نماینده ویژه روسیه در امور آفریقا، گفته که هرچند قذافی مشروعیت خویش را از دست داده، اما عملیات ناتو نیز شرایط باثباتی برای این کشور به ارمغان نمی‌آورند.

به تاکید مارگلف، هرچه خشونت و خونریزی یا جنگ داخلی در لیبی بیشتر طول بکشد، مدیریت آشتی ملی دشوارتر خواهد بود.

سخنگوی وزارت خارجه چین نیز خبر داده‌ که عبدالعطی العبیدی، وزیر خارجه لیبی از روز سه‌شنبه تا پنجشنبه (هفتم تا نهم ژوئن) برای انجام مذاکراتی رهسپار پکن می‌شود. مقامات چینی در روز جمعه گذشته نیز خبر ملاقات با یکی از رهبران شورشی لیبیایی را داده بودند.

چین همراه با روسیه و آلمان به لایحه پیشنهادی سازمان ملل برای حریم ممنوعه پرواز در لیبی رای ممتنع داده ‌و در عین حال از بمباران اهدافی در لیبی توسط ناتو در حمایت از نیروهای شورشی این کشور انتقاد می‌کند.

افزایش قربانیان غیرنظامی لیبیایی

خانم لورا بولدرینی، قائم‌مقام کمیسیرعالی امور پناهندگان سازمان ملل روز سه‌‌شنبه در شهر رم اعلام کرد که حدود ۱۵۰۰ نفر از آوارگان و پناهجویان لیبیایی از ماه مارس به این سو در دریای مدیترانه جان خود را از دست داده‌اند. به نقل از خانم بولدرینی، تعداد دقیق قربانیان روشن نیست و بسیاری در این میان ناپدید شده‌اند.

به تاکید لورا بولدرینی، شرایط بحرانی لیبی موجب شده که انسان‌های بیگناه، جان خود را به مردان ناشناس مسلحی بسپارند که آنها را در دسته‌های صد نفری سوار قایق‌های ناامن و فرسوده می‌کنند. خانم بولدرینی خواستار آن شده که ماموران مستقر در سواحل مدیترانه، هماهنگی بیشتری برای حفظ جان پناهندگان به خرج دهند.

تشدید تحریم‌ها علیه لیبی

اتحادیه اروپا تحریم‌های جاری علیه لیبی را بیشتر می‌کند. طبق تصمیم شورای وزیران این اتحادیه، قرار است از روز چهارشنبه (۸ ژوئن/ ۱۸خرداد)، دارایی شش تن از مقامات دولتی لیبی در محدوده اتحادیه اروپا مسدود شود. وزیران خارجه اتحادیه اروپا پیش از این و در ماه مه، یک شرکت هوایی لیبیایی را مشمول تحریم کرده بودند.

MDM/SJ