معمر قذافی، رهبر لیبی، به طرح صلح اتحادیه‌ی آفریقا برای پایان دادن به جنگ داخلی در این کشور پاسخ مثبت داد. این طرح از جمله آتش‌بس فوری، آغاز مذاکرات میان طرفین مخاصمه و نیز ایجاد تسهیلات برای کمک‌های انسان‌دوستانه را در نظر می‌گیرد. مذاکره با شورشیان امروز دوشنبه ( ۱۱ آوریل / ۲۲ فروردین) انجام خواهد گرفت.

کنفرانس مطبوعاتی در طرابلس

روسای جمهوری آفریقای جنوبی، مالی، موریتانی، اوگاندا و جمهوری دمکراتیک کنگو، طرح صلح خود را به نمایندگی از سوی اتحادیه‌ی آفریقا به قذافی ارائه دادند و شامگاه یکشنبه (۱۰ آوریل) سرانجام پس از ساعت‌ها مذاکره موافقت وی را جلب کردند.

این موضوع را رامتان لامامرا، کمیسر اتحادیه‌ی آفریقا برای صلح و امنیت، بامداد روز دوشنبه در جریان یک کنفرانس مطبوعاتی در طرابلس اعلام کرد. این کنفرانس مطبوعاتی از تلویزیون لیبی پخش شد. وی افزود که قذافی همچنین اعلام آمادگی کرده است، درباره‌ی خواسته‌های اپوزیسیون مذاکره کند. شورشیان لیبی خواهان برکناری قذافی هستند.

لامامرا در برابر این پرسش که آیا درباره‌ی موضوع کناره‌گیری قذافی از قدرت نیز مذاکره شده است یا نه گفت، مباحثی در این زمینه با قذافی وجود داشته، ولی باید محرمانه بودن آن‌ها را رعایت کرد. وی افزود که علاوه بر آن این وظیفه هیچ‌کس و از جمله اتحادیه‌ی آفریقا نیست که برای تعیین رهبری در لیبی تصمیم بگیرد.

مذاکره با شورشیان

جاکوب زوما، رئيس‌جمهوری آفریقای جنوبی که در راس هیئت مذاکره‌کننده به طرابلس رفته بود، شامگاه یکشنبه به دلیل «وظایف دیگر» خاک لیبی را ترک کرد. ولی دیگر اعضای این هیئت بامداد دوشنبه رهسپار بنغازی شدند تا با شورشیان مذاکره کنند.

مذاکره با «شورای ملی گذار» با این هدف انجام خواهد گرفت که شورشیان را به ترک مخاصمه تشویق کنند. ولی آنان گفته‌اند تا زمانی که قذافی و پسرانش کناره‌گیری نکنند، سلاح‌ها را زمین نخواهند گذاشت.

طرح صلح کنونی بسیاری از پرسش‌ها را بی‌پاسخ می‌گذارد و شانس تحقق آن ناروشن است. هنوز معلوم نیست که قذافی به خواست شورشیان مبنی بر کناره‌گیری خود پاسخ مثبت دهد. رهبر لیبی همچنین به خواست خارج کردن نیروهای نظامی خود از شهرها پاسخ نداده است.

یک سخنگوی شورشیان لیبی در لندن گفت که «شورای ملی گذار» طرح صلح را به دقت بررسی خواهد کرد. اما وی افزود که باقی ماندن قذافی و پسرانش در قدرت پذیرفتنی نیست.

هیئت نمایندگی اتحادیه‌ی آفریقا پیش از ورود به لیبی از طرفین مخاصمه خواسته بود که به درگیری‌های نظامی پایان دهند. به گفته‌ی این هیئت، آتش‌بس می‌تواند راه «اصلاحات سیاسی» را هموار سازد.

ادامه‌ی نبردها و تدارک کمک‌های انسان‌دوستانه

در روزهای آخر هفته نبردها در شرق لیبی و بویژه در اطراف شهر از نظر استراتژیک مهم اجدابیا همچنان ادامه داشت. مصراته نیز که سومین شهر بزرگ لیبی است، همچنان صحنه‌ی نبردهای سنگین میان نیروهای دولتی و شورشیان بود.

به گفته‌ی ژنرال کانادایی شارل بوشار، فرمانده نیروهای بین‌المللی، جنگنده‌های ناتو روز یکشنبه ۲۵ تانک نیروهای هوادار قذافی را در نزدیکی مصراته و اجدابیا منهدم کرده‌اند. این جنگنده‌ها همچنین انبارهای مهمات ارتش لیبی را بمباران کرده‌اند.

اتحادیه‌ی اروپا خود را آماده‌ی گسیل کمک‌های انسان‌دوستانه به لیبی می‌کند. ارتش آلمان نیز در این ماموریت نقش خواهد داشت. به نظر می‌رسد که اکثریت نمایندگان در پارلمان آلمان با چنین ماموریتی موافق باشند.

کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه‌ی اروپا، در نامه‌ای به بان کی‌مون، دبیرکل سازمان ملل، نوشته است که پیش‌شرط گسیل کمک‌های انسان‌دوستانه‌ی اتحادیه‌ی اروپا به لیبی، درخواست دفتر کمک‌های انسان‌دوستانه‌ی سازمان ملل (OCHA) است.

BM/BB