قطعات پهپاد ایرانی از پوزنان لهستان تا جبهه اوکراین
۱۴۰۴ شهریور ۲۲, شنبه
بهگفته خبرنگار تحقیقی رادیو "زیایتی" که نخستینبار پرونده را افشا کرد، پمپهای سوخت صادرشده "مستقیماً از کارخانه لهستانی" راهی ایران شده و "ایران موتورسازان" (تولیدکننده تراکتورهای کشاورزی) آنها را به کارخانههای سازنده پهپاد تحویل داده است.
بنا بر این روایت، پهپادهای تکمیلشده سپس به روسیه منتقل و در جنگ اوکراین استفاده شدهاند. همزمان، کارشناسان نظامی در لهستان میگویند آنچه اخیراً وارد آسمان لهستان شد احتمالاً کپیهای روسیِ شاهد-۱۳۱/۱۳۶ (معروف به گرانی-۱/گرانی-۲) بوده که برای اشباع پدافند بهکار میروند.
پیگرد قضایی: حبس تعلیقی برای مدیرعامل وقت و ادامه محاکمه متهمان
پرونده با کشف آژانس امنیت داخلی لهستان (ABW) باز شد و دادستانی، موضوع را "خروج کالای دومنظوره بدون مجوز قانونی" اعلام کرد. دادگاهِ پوزنان مدیرعامل وقت "رِناتا ش." را با پذیرش داوطلبانه مجازات به یک سال حبس با تعلیق دوساله، جریمه ۶ هزار زلوتی و الزام گزارشدهی در دوره آزمایشی محکوم کرد. بهگفته دادستانی، سه متهم دیگر همچنان در جریان محاکمهاند و جلسه بعدی در روز ۷ اکتبر برگزار میشود.
بیشتر بخوانید: قطعات فروخته شده یک شرکت لهستانی به ایران در پهپادهای شاهد
واکنش دولت و پیامدهای امنیتی
توماش سیمونیاک، وزیر کشور لهستان، این ماجرا را کاملاً تکاندهنده خواند و گفت: «دولت در همکاری با اداره ملی گمرک و مالیات در حال سختگیرانهتر کردن اجرای تحریمها و کنترل صادرات دومنظوره است تا مسیرهای دورزدن مسدود شود.»
در سطح میدانی نیز، ورود چند پهپادبه آسمان لهستان زنگ خطر را بهصدا درآورد؛ ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین تأکید کرده بود حداقل هشت پهپاد در مسیر ورود به حریم ناتو دیده شدهاند. در مجموع، مجموعه یافتهها نشان میدهد زنجیره تأمینِ قطعات حساس، با پوشش کاربردهای غیرنظامی میتواند بهسرعت به چرخه تولید سامانههای تهاجمی منتقل شود و ریسکهای امنیتی فرامرزی ایجاد کند.
جمهوری اسلامی از هنگام شروع جنک روسیه علیه اوکراین تاکنون هزاران پهپاد انتحاری شاهد-۱۳۶ را در اختیار مسکو قرار داده است. روسیه از این پهپادها برای فرسوده کردن توان پدافند هوایی اوکراین و نابودی زیرساختهای این کشور استفاده میکند. لهستان، یکی از اعضای ناتو و یکی از بزرگترین کشورهای حامی اوکراین بوده است.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
به گفته "رادیو زت" یک شرکت لهستانی متعلق به سازمان توسعه صنایع پمپ بنزین این کشور قطعاتی را فروخته است که سر از پهپادهای ایرانی درآوردهاند.
به گزارش رادیو زت کارخانه تجهیزات ارتباطی پوزنان لهستان پمپهایی را به شرکت موتورسازان ایران فروخته است که تولید کننده تراکتورهای کشاورزی است. قطعات خریداری شده به کارخانههای تولید تجهیزات نظامی ایران داده شده و در پهپادهایی که به روسیه داده شدند، بهکار گرفته شدهاند.
بنا بر این گزارش، این موضوع توسط آژانس امنیت داخلی لهستان بررسی و به دادستانی این کشور اطلاع داده شده است.
دادستانی در بیانیه خود اعلام کرده که در حال بررسی صادرات کالاهای شرکت لهستانی یاد شده با کاربرد دوگانه است که نیازی به مجوز قانونی وزارت توسعه و فناوری این کشور نداشتهاند.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
در پی تحقیقاتی که هنوز در حال انجام است، مدیر عامل شرکت پوزنان به فروش محصولات استراتژیک بدون مجوز لازم متهم شده و احتمالا ۱۰ سال زندان در انتظار اوست. آژانس امنیت داخلی لهستان و وزارت توسعه و فناوری، وزارت دارایی و شرکت یاد شده به سوالات رویترز در این باره پاسخ ندادهاند.