جنبش فتح وابسته به محمود عباس، رئیس میانه‌رو تشکیلات خودگردان فلسطینی، در واکنش به تصمیم دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، در به رسمیت شناختن کل اورشلیم (بیت‌المقدس) به عنوان پایتخت اسرائیل، فلسطینیان را به ادامه اعتراض علیه اسرائیل فراخواند.

در فراخوان جنبش فتح که عصر شنبه (۹ دسامبر/ ۱۸ آذر) منتشر شد، فلسطینیان به گسترش اعتراض‌ها در "هر نقطه‌ای که ارتش اسرائیل در آنجا حضور دارد" دعوت شده‌اند.

اتحادیه عرب نیز در این میان از آمریکا خواسته است که در تصمیم خود درباره به رسمیت شناختن اورشلیم به عنوان پایتخت اسرائیل تجدید نظر کند. این اتحادیه تصمیم ترامپ را "بی‌اعتبار" و ناقض قوانین بین‌المللی خوانده و گفته است که شورای امنیت سازمان ملل را برای صدور قطعنامه‌ای در محکوم کردن این تصمیم فرا خواهد خواند.

خواست "تحریم اقتصادی آمریکا"

جبران باسیل، وزیر خارجه لبنان، در جریان نشست اضطراری اتحادیه عرب خواستار بررسی اعمال تحریم‌های اقتصادی علیه آمریکا به دلیل تصمیم اخیر این کشور درباره اورشلیم شد. به گفته او، کشورهای عربی بایستی با تدابیر گام به گام دیپلماتیک، سیاسی و در نهایت تحریم‌های اقتصادی به اقدام آمریکا واکنش نشان دهند. در قطعنامه پایانی اتحادیه عرب اما سخنی از تحریم‌های اقتصادی به میان نیامده است.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

در واکنشی دیگر، به گفته ریاض مالکی، وزیر خارجه تشکیلات خودگردان فلسطینی، محمود عباس، رئیس این تشکیلات، دیدار برنامه‌ریزی‌شده‌ی خود با مایک پنس، معاون ترامپ را لغو کرده است.

ریاض مالکی روز شنبه تأکید کرد که هیچ ارتباطی میان نمایندگان فلسطینیان با رهبران آمریکایی وجود نخواهد داشت. پیش‌تر مجدی خالدی، مشاور دیپلماتیک محمود عباس نیز از لغو این دیدار خبر داده بود. خالدی گفته بود: «مسئله بزرگ‌تر از یک دیدار ساده است، زیرا آمریکا با تصمیم خود در مورد اورشلیم از تمام خطوط قرمز عبور کرده است». کاخ سفید در واکنش به این خبر، امتناع عباس از دیدار با پنس را "غیرسازنده" خوانده است.

محمود عباس پس از اعلام به رسمیت شناخته شدن کل اورشلیم به عنوان پایتخت اسرائیل از سوی ترامپ، تأکید کرده بود که آمریکا دیگر میانجی صلح خاورمیانه محسوب نخواهد شد. ریاض مالکی، وزیر خارجه تشکیلات خودگردان فلسطینی، در همین راستا در قاهره گفت: «ما به دنبال میانجی جدیدی در میان برادران عرب خود و جامعه جهانی هستیم؛ یک میانجی که بتواند در مسیر رسیدن به راه حل دو کشور مستقل کمک کند».

لغو دیدار رهبر مسیحیان قبطی با معاون ترامپ

پاپ توادروس دوم، رهبر مسیحیان قبطی در مصر نیز، همچون محمود عباس، دیدار خود با مایک پنس را لغو کرده است. رهبر کلیسای قبطی‌ها نیز ملاقات خود با معاون ترامپ را در اعتراض به تصمیم رئیس جمهوری آمریکا در به رسمیت شناختن اورشلیم به عنوان پایتخت اسرائیل لغو کرده است.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، احمد محمد طیب، شیخ الازهر و عالی‌ترین مقام مذهبی مسلمانان مصر نیز قرار ملاقات خود با مایک پنس را به دلیل تصمیم اخیر ترامپ به شکل یکجانبه لغو کرده است.

دونالد ترامپ روز چهارشنبه گذشته کل اورشلیم را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت شناخت و اعلام کرد که سفارتخانه آمریکا در این کشور از تل‌آویو به این شهر منتقل خواهد شد.

هم اسرائیلی‌ها و هم فلسطینی‌ها اورشلیم یا بیت‌المقدس را پایتخت خود می‌دانند. سفارتخانه همه کشورهای خارجی هم در تل‌آویو قرار دارد. اما ترامپ به‌رغم هشدارهای بین‌المللی، فرمان انتقال سفارتخانه آمریکا در اسرائیل را از تل‌آویو به اورشلیم صادر کرد؛ اقدامی که معنای آن به رسمیت شناختن این شهر به عنوان پایتخت اسرائیل است.

دلیل حضور تمامی سفارتخانه‌های کشورهای خارجی در تل‌آویو، ناروشنی موقعیت حقوقی اورشلیم است. اسرائیل بخش شرقی این شهر را در جنگ ۱۹۶۷ به اشغال خود در آورد و در سال ۱۹۸۰ آن را ضمیمه خاک خود کرد. فلسطینی‌ها اما شرق اورشلیم را پایتخت کشور مستقل آتی خود می‌دانند. اسرائیل در مقابل، هر دو بخش شرقی و غربی این شهر را پایتخت "ابدی و تفکیک‌ناپذیر" خود می‌داند؛ ادعایی که از سوی جامعه جهانی به رسمیت شناخته نشده است.

آمریکا روز جمعه گذشته در نشست اضطراری شورای امنیت سازمان ملل در نیویورک در انزوای کامل قرار گرفت. هر ۱۴ عضو شورای امنیت در این نشست انتقادهای شدیدی را متوجه تصمیم آمریکا در به رسمیت شناختن اورشلیم به عنوان پایتخت اسرائیل کردند.

سوئد، آلمان، ایتالیا و بریتانیا نیز با صدور بیانیه‌ای تصمیم ترامپ را نقض قطعنامه‌های سازمان ملل دانسته و آن را برای صلح در منطقه غیرسودمند خواندند.

ناآرامی‌ها و حرکت‌های اعتراضی از آسیا تا اروپا

تصمیم ترامپ با خشم جهان عرب مواجه شد و اعتراض‌های وسیعی را در مناطق فلسطینی به دنبال داشت. سازمان‌های تندرو اسلام‌گرای حماس و جهاد اسلامی روز شنبه بار دیگر فلسطینیان را به "انتفاضه جدید" فراخواندند.

ارتش اسرائیل روز گذشته، در اقدامی تلافی‌جویانه، به پایگاه‌های نیروهای مسلح حماس در غزه حمله کرد. به گفته اسرائیل، روز جمعه دست‌کم سه موشک از این پایگاه‌ها به خاک اسرائیل شلیک شده بود. سازمان حماس از کشته شدن دو نفر از اعضای خود خبر داد.

ارتش اسرائیل همچنین روز شنبه از "درگیری‌های خشونت‌آمیز" در حدود ۲۰ منطقه در کرانه باختری رود اردن و نوار غزه و "زخمی شدن سطحی سه فلسطینی" خبر داد. به گفته هلال احمر فلسطینی اما ۱۷۱ فلسطینی در کرانه باختری و ۶۰ فلسطینی در غزه مجروح شده‌اند. پلیس اسرائیل همچنین از جراحات سطحی چهار پلیس و دستگیری ۱۳ تظاهرکننده خبر داده بود.

تصمیم ترامپ با اعتراض‌های وسیعی در دیگر کشورهای جهان هم روبه‌رو شد. ده‌ها هزار نفر در کشورهای عربی و مسلمان‌نشین، از جمله در اردن، ترکیه، پاکستان و مالزی به خیابان‌ها آمدند.

در تظاهراتی کم‌سابقه در کویت نیز مردم علیه تصمیم ترامپ به خیابان آمدند و در برابر نمایندگی فلسطین در شهر کویت تجمع کردند. مجوز تظاهراتی مشابه در مقابل سفارت آمریکا در این شهر داده نشد.

در تظاهراتی با حضور حدود هزار و ۲۰۰ نفر در بعد از ظهر جمعه گذشته در برلین، پایتخت آلمان، پرچم اسرائیل به آتش کشیده شد. این تظاهرات به بازداشت موقت ۱۰ نفر و تشکیل ۱۲ پرونده قضایی با اتهام‌های اخلال در نظم عمومی، اعمال خشونت فیریکی و نقض قانون تجمعات انجامید.

روز شنبه در فرانسه نیز صدها نفر در شهرهای پاریس، لیون و لیل در اعتراض به تصمیم ترامپ دست به تظاهرات زدند.

شامگاه شنبه افراد ناشناس مواد آتش‌زا به سوی کنیسه‌ای در شهر گوتنبرگ (یوتِبُری) سوئد پرتاب کردند. در این حادثه به کسی آسیبی نرسید. مرکز یهودیان این شهر این حادثه را با تصمیم ترامپ در مورد اورشلیم مرتبط دانست.