سخنگوی کمیسیون خارجی پارلمان اروپا در روز شنبه (۲۹ اکتبر/۷ آبان) به خبرگزاری آلمان اعلام کرده که سفر هیات اروپایی به ایران به دلیل عدم صدور ویزا لغو شده است. این سخنگو تاکید کرده، این نخستین بار نیست که دولت ایران به اعضای پارلمان اروپا روادید سفر به این کشور را نمی‌دهد. وی احتمال داده که نگرانی از نشست مطبوعاتی این هیات با مسئولان ایرانی، یکی از دلایل عدم صدور ویزا بوده باشد.

پیش از این نیز خانم تارا کرانبرگ، رییس فنلاندی هیات روابط پارلمان اروپا با ایران با انتقاد از عدم صدور ویزا برای هیات یاد شده، از لغو سفر به تهران خبر داده بود.

به گزارش خبرگزاری آلمان، خانم کرانبرگ در روز جمعه (۲۸ اکتبر/۶ آبان) تاکید کرده بود که «با وجود فراهم شدن مقدمات کار، مقام‌های ایرانی در دقیقه آخر گفتند که روادید نمی‌دهند.» وی افزوده که مقام‌های ایران تاکنون سه بار به تلاش‌های هیات پارلمانی اروپا برای گرفتن ویزا پاسخ مثبت نداده‌اند.

اما مقامات ایرانی عدم صدور ویزا را تکذیب کرده‌اند. کاظم جلالی، رییس هیات روابط مجلس ایران با پارلمان اروپا گفته است: «تصمیمی برای لغو این سفر گرفته نشده و زمانی این ادعا طرح شده که هنوز برای هماهنگی سفر و صدور روادید وقت کافی وجود داشت.»

کاظم جلالی در گفتگو با رسانه‌های ایرانی تاکید کرده که طرف اروپایی برای سفر خود به ایران دو تاریخ دو روزه و پنج روزه تعیین کرده بود و برخی از اعضای هیات نیز برای حضوری هفت الی هشت روزه در تهران برنامه‌ریزی کرده بودند. وی افزوده است: «لیست بلندی از ملاقات‌ها و برنامه‌ها از سوی طرف اروپایی پیشنهاد شده و آنها تصریح کرده بودند که خواهان ملاقات رسمی با همتایان و مقامات ایرانی در روز سه‌شنبه ۱۰ آبان هستند».

کاظمی در ادامه گفته که تلاش مقامات ایران «برای انجام هرچه بهتر و بیشتر برنامه‌های درخواستی موجب شد که هماهنگی جزییات سفر قدری طول بکشد اما هیج تصمیمی برای لغو آن گرفته نشده است».

جلال کاظمی که عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز هست، ابراز امیدواری کرده که سفر این هیات پنج نفره با هماهنگی طرفین در تاریخ مورد توافق دیگری و در اولین فرصت انجام شود.

لعو سفر در آستانه انجام آن

قرار بود هیات روابط پارلمان اروپا با ایران از ۳۰ اکتبر تا ۴ نوامبر به تهران برود. این سفر به ابتکار و پیشنهاد باربارا لوخ‌‌بیلر و کورت لشنر، نمایندگان آلمانی این پارلمان و به قصد ارتقای مناسبات اروپا با ایران برنامه ریزی شده بود.

طبق برنامه، قرار بود این هیات پنج نفری با وزیر خارجه ایران، نمایندگان کمیسیون‌های مختلف مجلس شورای اسلامی و هم‌چنین شخصیت‌‌های اپوزیسیون دیدار کند. یکی از اهداف این سفر، ارزیابی شرایط سیاسی ایران در آستانه انتخابات دوره نهم مجلس شورای اسلامی بوده است.

از چند سال قبل تاکنون نمایندگان هیات روابط ایران و اروپا، سالانه دو بار با یکدیگر ملاقات و گفت‌وگو می‌کنند. این دیدارها به صورت ادواری، در تهران یا بروکسل و استراسبورگ انجام شده‌اند.

بر اساس پروتکل‌های موجود در پارلمان اروپا‌‌، از جمله وظایف هیات یاد شده، درخواست تامین آزادی‌های دمکراتیک، رعایت موازین حقوق بشر و حقوق شهروندی از نمایندگان کشورهای طرف گفتگوست.

آخرین سفر هیات پارلمانی اروپا به ایران در سال ۲۰۰۷ انجام گرفت. قرار بود در آوریل سال ۲۰۱۰ نیز هیاتی ۱۱ نفری از پارلمان اروپا به تهران برود اما این سفر بدون ذکر دلیل، صورت نگرفت و به تعویقی طولانی افتاد.

رسانه‌های ایرانی در آن زمان، علت تعویق در این سفر را ناشی از فشارهای بین‌المللی بر ایران در بحث هسته‌ای و مسائل حقوق بشر عنوان کردند. آنها در آن زمان از قول کاظم جلالی نوشتند: «علت به تعویق افتادن این سفر، مواضع رژیم صهیونیستی و فشار برخی نمایندگان مجلس آمریکا بوده است.»

اینک پاره‌ای ناظران می‌گویند که عدم صدور ویزا برای نمایندگان اروپایی، می‌تواند واکنشی به تحریم ۲۹ مقام ایرانی از جمله وزیران اطلاعات‌، ارشاد و دادگستری جمهوری اسلامی به اتهام «نقض حقوق بشر» باشد.

MDM/DK