مطابق گزارش منابع خارجی که روز شنبه، ۱۷ مهر در رسانه‌های داخلی ایران نیز منعکس شده وزارت خزانه‌داری آمریکا ممنوعیت استفاده از دلار در روابط تجاری با جمهوری اسلامی را به طور مشروط لغو کرده است.

بر اساس دستورالعمل جدید این وزارت‌خانه، تجارت با ایران بر پایه‌دلار مشروط به این که خارج از نظام بانکی آمریکا باقی بماند آزاد خواهد بود.

بیشتر بخوانید: خامنه‌ای: برای برجام هزینه سنگینی پرداختیم

پس از توافق هسته‌ای میان ایران و کشورهای ۱+۵ که به اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در ۲۶ دی ماه سال گذشته منجر شد، برخی تحریم‌هایی که به دلایلی جز فعالیت‌های هسته‌ای علیه جمهوری اسلامی اعمال شده بود همچنان به قوت خود برجا ماند.

 

رفع برخی موانع

یکی از این تحریم‌ها که ممنوعیت استفاده از دلار در مناسبات تجاری با ایران است باعث شده که بسیاری از شرکت‌ها و موسسه‌های معتبر بین‌المللی برای همکاری با این کشور با احتیاط زیاد عمل کنند.

به این ترتیب انتظار می‌رود که تصمیم جدید وزارت خزانه‌داری آمریکا برخی موانع برای همکاری اقتصادی با جمهوری اسلامی را از میان بردارد.

به ویژه آنکه بر اساس دستورالعمل جدید وزارت خزانه‌داری، معاملات خارجی با نهادهایی که تمام یا بخشی از مالکیت آنها در اختیار افراد تحریم شده قرار دارد، لزوما شامل تحریم‌های غیرهسته‌ای آمریکا نمی‌شوند.

بیشتر بخوانید:آمریکا: نگویید که تنها تحریم‌های ما مانع معامله با ایران است

گفته می‌شود این تصمیم بی‌ارتباط با گلایه‌های مقام‌های ایرانی نبوده که واشنگتن را به عدم پایبندی به برجام و بر طرف نکردن نگرانی‌های شرکت‌های خارجی برای همکاری با این کشور متهم می‌کنند.

چالش تحریم‌های غیرهسته‌ای

احتمال رفع برخی محدودیت‌ها در استفاده از دلار در تجارت با ایران از ماه‌ها پیش در رسانه‌های آمریکایی مطرح شده بود و شماری از اعضای حزب جمهوری‌خواه به شدت با آن مخالفت کرده‌اند.

خبرگزاری آسوشیتدپرس فروردین ماه امسال به نقل از برخی مقام‌های آمریکایی گزارش داده بود که وزارت خزانه‌داری طرح لغو مشروط استفاده از دلار را آماده کرده است.

عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ۱۴ فروردین در یک برنامه تلویزیونی گفته بود که توافق هسته‌ای با کشورهای ۱+۵ و اجرای برجام تنها به فعالیت‌های هسته‌ای مربوط می‌شود و ارتباطی با تحریم‌های اعمال شده به خاطر چالش‌های دیگر ندارد.

بیشتر بخوانید:برجام، کلیدی که هنوز قفل اقتصاد ایران را باز نکرده

رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام در پاسخ به کسانی که از رفع نشدن محدودیت‌های بانکی پس از اجرای برجام انتقاد می‌کنند گفت: «یکی از مشکلات بزرگ ما این است که تحریم‌های اولیه که شامل تبادلات دلاری نیز می‌شود سرجای خود باقی مانده است.»

تصمیم اوباما به رغم مخالفت‌ها

معاون وزیر خارجه تائید کرد که با اجرای برجام این وضعیت تغییر نمی‌کند مگر این‌که آمریکایی‌ها در این زمینه همکاری کنند.

همزمان با این اظهارات، شبکه "ای‌بی‌سی" آمریکا گزارش داد که باراک اوباما درصدد لغو ممنوعیت استفاده از دلار و کاهش محدودیت‌های مالی علیه جمهوری اسلامی است اما مخالفانش نگران این مسئله هستند.

بنابر این گزارش امکان استفاده از دلار در معامله با ایران می‌تواند تاثیر چشمگیری بر اوضاع اقتصادی این کشور داشته باشد که پس از سال‌ها تحریم با تنگناهای زیادی روبروست.

جمهوری اسلامی در سال‌های گذشته و به دلیل محدودیت‌های شدید در روابط بانکی و تجاری، بهای نفت خود را از خریداران اصلی‌اش مانند چین و هند به ارز محلی این کشورها یا به شکل کالا دریافت می‌کرد.

به عبارت دیگر بخش مهمی از درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت جمهوری اسلامی صرف واردات کالاهای مصرفی می‌شد و سهمی در رونق تولید و افزایش اشتغال در داخل نداشت.