برنده جایزه نوبل صلح ۲۰۲۵ که با خروج مخفیانه از ونزوئلا خود را به نروژ رسانده، ضمن حمایت از فشار آمریکا بر دولت مادورو میگوید که همین حالا هم کشورش"آماج حمله ایران، روسیه و حزبالله" لبنان است.
برنده ونزوئلایی جایزه نوبل صلح ۲۰۲۵ میگوید که همین حالا هم کشورش"آماج حمله ایران، روسیه و حزبالله است"عکس: Odd Andersen/AFP
تبلیغات
ماریا کورینا ماچادو، چهره محوری اپوزیسیون ونزوئلا و برنده جایزه نوبل صلح ۲۰۲۵ که کشورش را بهطور مخفیانه ترک کرد و حالا در نروژ به سرمیبرد، روز پنجشنبه، ۱۱ دسامبر، در یک کنفرانس خبری در پایتخت این کشور گفت که "برای خروج از محل اختفایش در ونزوئلا و دریافت این جایزه، از دولت ایالات متحده کمک گرفته است".
ماچادو که ۵۸ سال دارد،؛ در سخنانی که تازهترین نشانه حمایت او از رویکرد نظامی واشنگتن در فشار بر کاراکاس تلقی میشود، اقدامات "قاطع" دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا را عامل "ضعیفتر از همیشه شدن" رژیم ونزوئلا دانست و گفت: ««بله، ما [برای خروج از ونزوئلا] از دولت آمریکا حمایت دریافت کردیم.»
او قول داد که تمام تلاشش را برای بازگشت به کشور و پایان دادن به "استبداد" نیکلاس مادورو به کار گیرد.
ماچادو در ماه اکتبر به دلیل نقش برجستهاش در محوریت و اتحادبخشی به مخالفان رژیم مادورو جایزه نوبل صلح را دریافت کرد. او بخش عمده سال جاری را در خفا زندگی کرده و با یک ممنوعیت ۱۰ ساله خروج از کشور روبهروست.
ماچادو درباره کسانی که به او کمک کردند گفت: «نمیتوانم جزئیات را بگویم، چون ممکن است این افراد آسیب ببینند. قطعاً رژیم هر کاری میکرد تا مانع از آمدن من شود. آنها نمیدانستند من در ونزوئلا کجا مخفی شدهام، بنابراین متوقف کردنم برایشان سخت بود.»
طبق گزارش رسانهها، ماچادو ابتدا با قایق از ونزوئلا به جزیره کارائیبی کوراسائو منتقل شده و سپس با یک هواپیمای خصوصی از طریق ایالات متحده به نروژ پرواز کرده است.
"تجربهای خاص، دیداری خارقالعاده"
برنده نوبل صلح ۲۰۲۵ عملیات خروجش را "تجربهای خاص" توصیف کرد و گفت، دو سال فرزندانش را ندیده بود و از دیدار دوباره با آنها به عنوان "یکی از خارقالعادهترین لحظات معنوی" زندگیاش یاد کرد.
ماچادو که نتوانسته بود بهموقع برای مراسم رسمی دریافت جایزه در روز چهارشنبه به اسلو برسد، و دخترش جایزه را بهجای او دریافت کرد، چند ساعت بعد از ورود به اسلو در بالکن هتل گرند اسلو ظاهر شد، برای جمعیت دست تکان داد و با آنها سرود ملی کشورش را خواند.
او همچنین قول داد که جایزه را به وطنش بازگرداند.
ماچادو هنگام خروج از پارلمان نروژ گفت: «من برای دریافت این جایزه به نمایندگی از مردم ونزوئلا آمدهام و آن را در زمان مناسب به ونزوئلا بازخواهم گرداند. البته نمیگویم چه زمانی خواهد بود.»
چهره محوری اپوزییسیون ونزوئلا در ادامه با ابراز این امیدواری که «بتوانیم کشور را به چراغ امید، فرصت و دموکراسی تبدیل کنیم» از فعالان هموطنش در ونزوئلا و مردم نروژ تشکر کرد.
تبلیغات
انتقاد در کنار ستایش
انتخاب ماریا کورینا ماچادو در کنار ستایشها، انتقادهای زیادی را نیز برانگیخته است، بهویژه پس از آنکه او جایزهاش را به رئیسجمهور ترامپ تقدیم و از رویکرد او درباره ونزوئلا حمایت کرد.
در کنار طرفداران در خیابانهای اسلو، معترضان نیز در مقابل مؤسسه نوبل تجمع کردند و پلاکاردهایی در دست داشتند که روی برخی از آنها نوشته شده بود: «جایزه صلح برای جنگطلبان نه!»
ساعاتی پیش از سخنرانی ماچادو در پارلمان نروژ، ارتش آمریکا یک نفتکش را در نزدیکی سواحل ونزوئلا توقیف کرد، اقدامی که نشانه ادامه افزایش فعالیتهای نظامی واشنگتن در منطقه است.
ونزوئلا "آماج حمله ایران و روسیه و حزبالله"
در کنفرانسی خبری در کنار یوناس گار استوره، نخستوزیر نروژ از ماچادو پرسیده شد، آیا از مداخله نظامی آمریکا در ونزوئلا حمایت میکند یا نه.
او پاسخ داد: «مردم درباره حمله به ونزوئلا صحبت میکنند… و من میگویم ونزوئلا همین حالا مورد حمله قرار گرفته است.»
او گفت: «ما عوامل روسی داریم، عوامل ایرانی داریم، گروههای تروریستی مانند حزبالله [لبنان] و حماس که آزادانه با هماهنگی رژیم فعالیت میکنند. ما چریکهای کلمبیایی و کارتلهای مواد مخدر را داریم که ۶۰ درصد کشور را تحت کنترل گرفتهاند؛ و نه فقط در قاچاق مواد مخدر، بلکه در قاچاق انسان و شبکههای فحشا [هم فعال هستند].»
او گفت، این شبکهها "ونزوئلا را به مرکز تبهکاری قاره آمریکا تبدیل کردهاند" و قاچاق مواد مخدر، اسلحه و انسان، همراه با بازار سیاه نفت، نظام سرکوب رژیم را تأمین مالی میکند.
ماچادو بدون نام بردن مستقیم از ترامپ گفت: «از جامعه بینالمللی خواستهام [فعالیت] این نیروها را قطع کند.»
انتقادهای معترضان توسط دولت ونزوئلا نیز تکرار میشود؛ دولتی که هرگونه دخالت در جرم یا اتهامات استبدادی را رد میکند.
خورخه رودریگز، رئیس پارلمان ونزوئلا، این هفته گفت، اعطای جایزه نوبل به کسی "که خواستار اقدام نظامی علیه ونزوئلاست و از کشتار انسانها در کارائیب استقبال میکند" نشاندهنده "ریاکاری سازمانهای صلح" است.
ایوان گیل پینتو، وزیر خارجه ونزوئلا، نیز توقیف نفتکش توسط آمریکا را "دزدی آشکار" و "یک عمل دزدی دریایی بینالمللی" خواند.
ماچادو مهمترین نمایندهٔ اپوزیسیون ونزوئلا است. او در سال گذشته نیروی محرکهٔ اصلی پشت کارزار انتخاباتی ادموندو گونسالس، نامزد مخالفان، بود؛ کسی که بهگفتهٔ مخالفان دولت و همچنین بسیاری از کشورهای ثالث، برندهٔ انتخابات ریاستجمهوری شد.
با وجود اتهامات گستردهٔ تقلب، نیکلاس مادورو رئیسجمهور مستبد ونزوئلا خود را پیروز اعلام کرد. پس از آن، گونسالس به اسپانیا تبعید شد. بسیاری دیگر از چهرههای اپوزیسیون نیز مدتهاست که به خارج از کشور گریختهاند.
از ماریا ماچادو تا شیرین عبادی؛ برندگان نوبل صلح در قرن ۲۱ به روایت تصویر
جایزه نوبل صلح ۲۰۲۵ به ماریا کورینا ماچادو، رهبر اپوزیسیون ونزوئلا تعلق گرفت. از او به خاطر تلاش در راه دموکراسی در این کشور تقدیر شد. روایتی تصویری از برندگان نوبل صلح در قرن ۲۱ از ماچادو تا نرگس محمدی و شیرین عبادی.
عکس: picture-alliance/AP Photo/F. Vergara
ماریا کورینا ماچادو (۲۰۲۵)
جایزه نوبل صلح ۲۰۲۵ به ماریا کورینا ماچادو، رهبر اپوزیسیون ونزوئلا تعلق گرفت. کمیته نوبل در راستای تصمیم خود اعلام کرد که از تلاشهای این سیاستمدار ونزوئلایی در راستای "تحقق و احراز حقوق دموکراتیک برای مردم ونزوئلا و گذار این کشور از دیکتاتوری به دموکراسی" تقدیر میکند. این کمیته در بیانیه خود همچنین بر "ایستادگی قاطعانه" ماچادو در برابر نیکلاس مادور، رئیسجمهور خودکامه ونزوئلا تأکید کرده است.
عکس: Jesus Vargas/Getty Images
موسسه ژاپنی "نیهون هیدانکیو" (۲۰۲۴)
نوبل صلح ۲۰۲۴ به موسسه مردمنهاد ژاپنی "نیهون هیدانکیو" (Nihon Hidankyo) تعلق گرفت. این موسسه از سوی بازماندگان بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی ژاپن تأسیس شده و تلاش خود را وقف مبارزه با سلاحهای هستهای در جهان کرده است. این نهاد به خاطر مستند کردن روایت شاهدان عینی این بمبارانها تحسین شده زیرا به زعم کمیته نوبل "این روایتها کمک میکنند تا از سلاحهای هستهای هرگز دوباره استفاده نشوند".
عکس: ODD ANDERSEN/AFP
نرگس محمدی (۲۰۲۳)
جایزه نوبل صلح سال ۲۰۲۳ به نرگس محمدی تعلق گرفت. کمیته نوبل در بیانیهای نرگس محمدی را به دلیل "مبارزه علیه سرکوب زنان و تلاش برای تقویت و تحکیم حقوق بشر و آزادی برای همگان" شایسته دریافت این جایزه اعلام کرد. رئیس کمیته نوبل، در سخنان خود گفته بود اعطای جایزه به او در عین حال تقدیر و ستایش از "صدها هزار شهروند ایرانی است که سال گذشته علیه تبعیض و سرکوب رژیم مذهبی جمهوری اسلامی دست به اعتراض زدند."
عکس: Sergei Gapon/Anadolu/picture alliance
آلس بلیاتسکی، نهاد "مموریال روسیه" و "مرکز آزادیهای مدنی" از اوکراین (۲۰۲۲)
نوبل صلح ۲۰۲۲ به طور مشترک به یک شخص و دو نهاد مدنی اهدا شد: آلس بلیاتسکی (وسط در تصویر)، رئیس سازمان حقوق بشر بلاروس (ویاسنا)، نهاد مدنی "مموریال روسیه" و "مرکز آزادیهای مدنی" از اوکراین. "مموریال روسیه" در سال ۱۹۸۶ با هدف زنده نگهداشتن یاد قربانیان رژیم کمونیستی در اتحاد جماهیر شوروی تأسیس شد. "مرکز آزادیهای مدنی" نیز جنایات جنگی علیه مردم اوکراین را پس از شروع جنگ مستند کرده است.
عکس: Archiv Memorial
ماریا رسا و دمیتری موراتوف (۲۰۲۱)
جایزه نوبل صلح سال ۲۰۲۱ به طور مشترک به ماریا رسا (چپ) و دمیتری موراتوف دو روزنامهنگار فیلیپینی و روسی اهدا شد تا از تلاش آنها برای آزادی رسانه تقدیر شود. ماریا رسا یکی از بنیانگذاران و سردبیر پورتال خبری Rappler است و بارها به خاطر فعالیتهای رسانهای در فیلیپین دادگاهی شده است. موراتف از بنیانگذاران روزنامه روسی نوایا گازتا است که توقیف شده است.
عکس: Alexander Zemlianichenko/AP Photo/picture alliance
برنامه جهانی غذا، وابسته به سازمان ملل (۲۰۲۰)
جایزه نوبل صلح سال ۲۰۲۰ به برنامه جهانی غذای سازمان ملل متحد (WFP) تعلق گرفت. رئیس کمیته نوبل نروژ در اسلو به فعالیتهای این نهاد بینالمللی در راه مبارزه با گرسنگی اشاره کرد و گفت که تلاش این سازمان به برقراری صلح در مناطق بحرانزده کمک کرده است. مرکز برنامه جهانی غذا در شهر رم پایتخت ایتالیا قرار دارد. این نهاد سالانه به حدود صد میلیون نفر در ۸۸ کشور جهان کمک غذایی میکند.
عکس: Alissa Everett/Reuters
ابی احمد علی (۲۰۱۹)
نوبل صلح ۲۰۱۹ را ابی احمد علی، نخست وزیر اتیوپی کسب کرد. کمیته نوبل به دلیل اقدامات ابی احمد علی در آزادسازی فضای سیاسی در داخل کشور و نیز برقراری صلح با اریتره، او را شایسته دریافت این جایزه شناخت. در دوران نخستوزیری او بسیاری از زندانیان سیاسی آزاد شدند، شکنجه منع شد و او دست به اصلاحات گستردهای زد. ابی احمد همچنین توجه ویژهای به مسایل زیستمحیطی دارد.
عکس: Getty Images/AFP/F. Varfjell
دنیس موکویگی و نادیا مراد (۲۰۱۸)
جایزه نوبل صلح ۲۰۱۸ مشترکا به دنیس موکویگی، پزشک اهل کنگو و نادیا مراد، فعال حقوق بشری اهل عراق اهدا شد. موکویگی از چهرههایی سرشناسی است که در زمینه مبارزه با ناقصسازی جنسی زنان فعالیتهای گستردهای داشته است. نادیا مراد در اوت ۲۰۱۴ به مدت سه ماه در چنگ داعش بود و به بردگی جنسی گرفته شده بود. نادیا مراد پس از گریز از چنگ داعش و مهاجرت به اروپا فعالیت خود را در راه کمک به ایزدیها آغاز کرد.
عکس: NTB Scanpix/Haakon Mosvold Larsen/Reuters
کمپین بینالمللی برای نابودی سلاحهای هستهای (۲۰۱۷)
جایزه نوبل صلح سال ۲۰۱۷ به "کمپین بینالمللی برای نابودی سلاحهای هستهای" (ican) به دلیل تلاشهای این گروه برای از بین بردن سلاحهای هستهای داده شد. این کمپین در سال ۲۰۰۷ در حاشیه کنفرانس بازبینی قرارداد منع گسترش سلاحهای هستهای و با محوریت گروه "پزشکان علیه سلاحهای هستهای" شکل گرفت و در حال حاضر ۴۵۰ گروه و سازمان مخالف سلاح هستهای از ۱۰۰ کشور را در برمیگیرد.
عکس: Reuters/D. Balibouse
خوآن مانوئل سانتوس (۲۰۱۶)
جایزه صلح نوبل سال ۲۰۱۶ به خوآن مانوئل سانتوس، رئیس جمهور کلمبیا تعلق گرفت. این جایزه برای تلاش رئیس جمهور کلمبیا در راستای پایان بخشیدن به پنج دهه جنگ خونین داخلی با رزمندگان فارک به او اهدا شد.
عکس: picture-alliance/AP Photo/F. Vergara
هیأت چهارگانه گفتوگوی ملی تونس (۲۰۱۵)
جایزه صلح نوبل سال ۲۰۱۵ میلادی به هیأت چهارگانه گفتوگوی ملی تونس رسید. کمیته صلح نوبل اعلام کرد، کوششهای هیأت یادشده در جهت برقراری دمکراسی در تونس پس از بهار عربی آن را شایسته دریافت این جایزه کرده است.
عکس: Reuters/NTB scanpix/C. Poppe
ملاله یوسفزی (۲۰۱۴)
جایزه صلح نوبل سال ۲۰۱۴ به ملاله یوسفزی (نفر دوم از چپ)، دختر ۱۷ ساله پاکستانی و کایلاش ساتیارتی، فعال حقوق کودکان هند اهدا شد. این دو به خاطر فعالیتهایشان برای تحقق حقوق کودکان این جایزه را دریافت کردند.
عکس: AFP/Getty Images/A. Braastad
سازمان منع کاربرد سلاحهای شیمیایی (۲۰۱۳)
آکادمی علوم سوئد سازمان "بازدارندگی از به کارگیری جنگافزارهای شیمیایی" را به دلیل "تلاشهای گسترده خود برای از بین بردن سلاحهای شیمیایی" شایسته دریافت جایزه نوبل صلح در سال ۲۰۱۳ دانست. این سازمان در سال ۱۹۹۷ تأسیس شد و بر اساس قراردادی جداگانه با سازمان ملل متحد همکاری دارد. وظیفه اصلی این سازمان نظارت بر اجرای کنوانسیون سازمان ملل در مورد سلاح شیمیایی در جهان است.
عکس: picture-alliance/dpa
اتحادیه اروپا (۲۰۱۲)
کمیته نوبل در اسلو در سال ۲۰۱۲ جایزه نوبل صلح را به اتحادیه اروپا اهدا کرد. پیشتر نیز نهادهای بینالمللی موفق به دریافت نوبل صلح شده بودند. این جایزه به خاطر پیشبرد صلح و دموکراسی در اروپا به این نهاد اعطا شد.
عکس: picture-alliance/dpa
سه فعال زن قارهی آفریقا (۲۰۱۱)
کمیته نوبل سه فعال زن، الن جانسون-سیرلیف رئیسجمهور لیبریا، توکل کارمن از یمن و لیما گبووی فعال حقوق بشراهل لیبریا را برندگان نوبل صلح ۲۰۱۱ معرفی کرد. الن جانسون-سیرلف ۷۲ ساله، نخستین زن در قاره آفریقاست که به ریاست دولت رسیده است. توکل کارمن یکی از شناختهشدهترین چهرههای مبارزات مردمی در یمن و از بنیانگذاران نهاد "روزنامهنگاران زن مستقل" این کشور است. لیما گبووی، اهل لیبریا فعال حقوق زنان است.
عکس: dapd
لیو شیائوبو (۲۰۱۰)
جایزه نوبل صلح سال ۲۰۱۰ میلادی به نویسنده چینی لیو شیائوبو تعلق گرفت. کمیته نوبل صلح او را به دلیل مبارزهای طولانی و بدون خشونت برای حقوق اولیه انسانها در چین شایسته دریافت این جایزه دانست.
عکس: picture-alliance/dpa
باراک اوباما (۲۰۰۹)
باراک اوباما دسامبر ۲۰۰۹ در جریان بازدیدی کوتاه از اسلو، جایزه نوبل صلح را دریافت کرد. بسیاری از منتقدان بر این باور بودند رئیسجمهور آمریکا این جایزهی غافلگیرکننده را بسیار زود و حتی به عنوان پیشپرداخت دریافت کرد. اوباما برنامه خود برای جهانی عاری از سلاحهای اتمی را معرفی کرده اما هنوز آن را عملی نکرده است.
عکس: picture-alliance/dpa
مارتی آهتیساری (۲۰۰۸)
مارتی آهتيساری، رئيسجمهور پیشين فنلاند، برندهی جایزهی نوبل صلح در سال ۲۰۰۸ بود. کميته نوبل این جایزه را به خاطر خدمات این سیاستمدار ۷۱ ساله در جهت حل بسیاری از کشمکشهای بینالمللی به او اهدا کرد. آهتيساری، از جمله، از سال ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۳ رئیس "گروهکاری بوسنی ـ هرزگوینا" بود. یکی از مهمترین ماموریتهای موفقیتآمیز او امضای توافقنامه بین شورشيان جنبش استقلالطلب " آچه" و دولت مرکزی اندونزی بود.
عکس: Getty Images
راجندرا پاچائوری و ال گور (۲۰۰۷)
راجندرا پاچائوری، رئیس هیئت بینالمللی تغییرات جوی سازمان ملل متحد و ال گور، معاون رئیس جمهور آمریکا در دوره بیل کلینتون، در سال ۲۰۰۷ به پاس مبارزات خود برای جلوگیری از تغییرات جوی جایزه نوبل صلح را دریافت کردند.
عکس: picture-alliance/dpa
محمد یونس (۲۰۰۶)
محمد یونس (راست در تصویر)، اقتصاددان بنگلادشی که "بانکدار فقر" خوانده میشد همراه مسمات تسلیم بیگم، مدیر بانکی که او بنیانگذاری کرد سال ۲۰۰۶ جایزه نوبل صلح را دریافت کردند. این بانک به فقرا اعتبار مالی پرداخت میکرد. محمد یونس در این فاصله از پست خود کنارهگیری کرده است. وی در بنگلادش شخصیتی مورد مناقشه به شمار میرود.
عکس: Getty Images/AFP
آژانس بینالمللی انرژی هستهای (۲۰۰۵)
آژانس بینالمللی انرژی هستهای و مدیر کل آن محمد البرادعی (تصویر) در سال ۲۰۰۵ جایزه نوبل صلح را از آن خود کردند.
عکس: picture-alliance/dpa
وانگاری ماتای (۲۰۰۴)
وانگاری ماتای به عنوان نخستین زن آفریقایی سال ۲۰۰۴ موفق به دریافت نوبل صلح شد. این پروفسور کنیایی به پاس خدمات خود در زمینه توسعه، دموکراسی، صلح، مبارزه برای حقوق زنان و همچنین تلاش بیوقفه برای حفاظت از محیطزیست جایزه نوبل صلح را دریافت کرد. وانگاری ماتای که ۲۵ دسامبر ۲۰۱۱ درگذشت "مادر درختان" لقب گرفته بود.
عکس: dapd
شیرین عبادی (۲۰۰۳)
حقوقدان ایرانی، شیرین عبادی به عنوان نخستین زن مسلمان برای "شایستگی ویژه در خدمت به صلح" موفق به دریافت نوبل صلح سال ۲۰۰۳ شد. کمیته نوبل با اهدای این جایزه به شیرین عبادی تلاش وی برای دموکراسی، حقوق اولیه انسانها، به ویژه حقوق زنان و کودکان در ایران را ارج نهاد.
عکس: AFP/Getty Images
جیمی کارتر (۲۰۰۲)
جیمی کارتر، سی و نهمین رئیسجمهور آمریکا در سال ۲۰۰۲ از سوی آکادمی نوبل برنده جایزه صلح شناخته شد. اقای کارتر این جایزه را به پاس خدماتش برای یافتن راهحلهای صلحآمیز برای بحرانهای بینالمللی و پیشبرد دموکراسی و حقوق بشر در جهان دریافت کرد.
عکس: Getty Images
کوفی عنان و سازمان ملل متحد (۲۰۰۱)
کمیته نوبل صلح جایزه سال ۲۰۰۱ را به طور مشترک به کوفی عنان و سازمان ملل متحد اهدا کرد. عنان که در بین سالهای ۱۹۹۷ و ۲۰۰۶ دبیر کل سازمان ملل بود، در دوره طولانی فعالیتاش برای سازمان ملل، چندین جایزه صلح و حقوق بشری، از جمله ۴ عنوان دکترای افتخاری از ۴ قاره و جایزه ساخاروف پارلمان اورپا (۲۰۰۳) دریافت کرد. او در ماه اوت سال ۲۰۱۸ در سن هشتاد سالگی درگذشت.
عکس: picture-alliance/dpa
کیم دای جونگ (۲۰۰۰)
کیم دای جونگ، رئیسجمهور سابق کره جنوبی در سال ۲۰۰۰ به خاطر سیاستهای تنشزدایی در برابر کره شمالی جایزه صلح نوبل را دریافت کرد.
