مجلس اعدام ایرانیان در عربستان را پیگیری میکند
۱۳۹۱ خرداد ۲۶, جمعه سیام فروردین ماه سال جاری تعدادی از سایتهای خبری فارسیزبان اعلام کردند ۸ شهروند ایرانی که در بندر دمام عربستان سعودی زندانی بودهاند اعدام شدهاند. سایت "شیعهآنلاین" نوشت تاریخ دقیق اجرای حکم ۲۷ فروردین بوده است. برخی از منابع شمار اعدام شدگان را تا ۱۸ نفر گزارش کردهاند.
همزمان با انتشار خبر اعدام ایرانیان، علی اکبر صالحی وزیر خارجه جمهوری اسلامی به خبرنگاران گفت «برخی از هموطنان ما که در شهر دمام زندانی هستند، محکوم به اعدام شدند و من در این خصوص با سعود الفیصل وزیر امورخارجه عربستان صحبت کردم و خوشبختانه روند اجرای حکم اعدام این هموطنان متوقف شده است.»
تایید خبر اعدام با تاخیر دو ماهه
حدود دو ماه پس از تکذیب خبر اعدام ایرانیان در عربستان، سرانجام رامین مهمانپرست سخنگوی وزارت خارجه در نشست مطبوعاتی ۲۳ خرداد خود با تایید این موضوع گفت «عربستان باید بداند اقدام به اعدام اتباع ایرانی تبعات سیاسی برای این کشور به دنبال دارد و از طریق مراجع ذیربط پیگیری خواهد شد.»
در پی تایید رسمی اعدام چند ایرانی توسط مقامهای عربستان، وزارت خارجه جمهوری اسلامی نیز با احضار حسن زید، کاردار سفارتخانهی این کشور در تهران اعتراض شدید ایران را به آگاهی عربستان رساند. به گزارش خبرگزاری فارس علیرضا عنایتی مدیر کل خلیج فارس وزارت امور خارجه در این دیدار گفت «دولت جمهوری اسلامی ایران این اقدام را مغایر موازین اسلامی و حقوق بینالملل دانست و ضمن پیگیری این موضوع در مراجع ذیربط بینالمللی، تبعات حقوقی و سیاسی این گونه اقدامات را بر عهده دولت عربستان سعودی میداند.»
اعتراض ایران به نادیده گرفتن موازین و حقوق بینالملل در حالی ابراز میشود که جمهوری اسلامی در کنار چین و عربستان به عنوان کشورهایی با بالاترین میزان اعدام و به دلیل رعایت نکردن حقوق متهمان بارها از سوی نهادهای حقوق بشری محکوم شده است.
در خواست اعلام جرم علیه مقامهای عربستان
برخی از نمایندگان مجلس واکنشهای رسمی دولت جمهوری اسلامی را ناکافی میدانند و خواستار برخوردی جدیتر با عربستان شدهاند. علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی معتقد است، وزارت امورخارجه باید فورا از طریق مجاری بینالمللی این موضوع را پیگیری کند.
به گزارش خبرگزاری مهر بروجردی ۲۶ خرداد گفت، مجلس شورای اسلامی و کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس پیگیر موضوع اعدام ایرانیها در عربستان خواهند بود. او میافزاید «تمهیداتی که از سوی ایران باید صورت بگیرد نیازمند بررسی دقیق به لحاظ تاثیرگذار بودن آن اقدام است.»
محمد کوثری، یکی دیگر از اعضای کمیسیون سیاست خارجی نیز روز جمعه، ۲۶ خرداد، اعدام ایرانیان را جنایتی ضد انسانی خواند و از دستگاه دیپلماسی کشور خواست "از مقامات سعودی توضیح خواسته و علیه آنها اعلام جرم کند."
ضعف و قدرت عربستان و ایران
همزمان با این واکنشها، احمد بخشایش اردستانی، عضو دیگر کمیسیون یاد شده علت اعدام ایرانیان زندانی در دمام را ضعف عربستان در رقابت با ایران عنوان کرده است: «مقامات عربستانی با سختگیری بر زندانیان ایرانی در این کشور به دنبال این هستند که جمهوری اسلامی از آنها درخواست تساهل و مدارا با زندانیان ایرانی را داشته و آنها از این طریق ضعف خود در برابر ایران را جبران کنند.»
بخشایش اردستانی در گفتگو با خبرگزاری فارس عربستان را رهبر جبهه سازش و ایران را رهبر جبهه مقاومت در منطقه خواند و گفت «از آنجایی که عربستان توان مقابله با جمهوری اسلامی ایران را در خود نمیبیند سعی دارد تا از طرق دیگر مانند سختگیری بر زائران ایرانی خانه خدا ناتوانی و ضعف خود را جبران کند.»
برخی از ناظران معتقدند، عربستان که به تنهایی یک سوم نفت تمام کشورهای عضو اوپک را تولید میکند مهمترین بازیگر این عرصه است و سیاستهای نفتی این کشور میتوان هزینههای سنگینی بر جمهوری اسلامی تحمیل کند.
انتقاد از دستگاه دیپلماسی کشور
ظاهرا برخلاف ادعای این نماینده مجلس افراد اعدام شده زائر نبودهاند. به گزارش سایت شیعهآنلاین «این ۸ ایرانی که از هموطنان شهرهای جنوبی کشورمان بودهاند، حدود شش سال پیش در یک لنج ماهیگیری در آبهای بینالمللی در نزدیکی مرز آبی عربستان سعودی بازداشت شده بودند.» این افراد به حمل و قاچاق مواد مخدر متهم شدهاند.
سایت خبری عصر ایران در گزارشی که ۲۵ خرداد منتشر شد نحوه برخورد عربستان با زندانیان ایرانی را "مرحله جدیدی از کارشکنیهای مقامات عربستان در برابر ایرانیان" میخواند که به زعم این سایت "نیازمند واکنش جدی از سوی بخشهای مختلف دولتی و غیردولتی در ایران است."
برخی از مراجع تقلید در قم نیز وزارت خارجه را به کمکاری متهم کردهاند و خواستار پاسخگویی آن شدهاند. لطفالله صافی گلپایگانی با ابراز تاسف از اعدام چند ایرانی در عربستان ۲۵ خرداد گفت، اگر چنین مسئلهای صحت دارد، مسئولین دیپلماسی کشور مقصر هستند و باید پاسخگوی ملت ایران باشند.
لغو دعوت از پادشاه عربستان
در روزهای اخیر روابط تهران و ریاض به دلیل آنچه توطئهی خصمانه نفتی عربستان علیه ایران خوانده میشود تیرهتر از پیش شده است. عربستان سعودی تولید روزانه نفت خام را به بیش از ده میلیون بشکه افزایش داده و روند نزولی بهای نفت را در بازارهای جهانی سرعت بخشیده است.
برخی از مقامهای ایرانی میگویند این اقدام عربستان به تبعیت از سیاستها و برنامههای آمریکا و به منظور به زانو درآوردن جمهوری اسلامی از طریق کاهش شدید درآمدهای نفتی انجام میشود. بهای هر بشکه نفت خام از ابتدای سال جاری بیش از ۳۰ درصد کاهش یافته و به حدود ۹۶ دلار رسیده است. بر اساس برآورد صندوق بینالمللی پول میانگین بهای نفت باید حدود ۱۱۷ دلار در هر بشکه باشد تا بودجهی ایران دچار کسری نشود.
به گزارش خبرگزاری مهر در ادامهی این تنشها سفر حسینامیر عبداللهیان، معاون عربی و آفریقایی وزیر امور خارجه به جده که قرار بود برای دیدار با مقامات عربستانی و دعوت رسمی از پادشاه عربستان برای حضور در اجلاس سران جنبش عدم تعهد انجام شود لغو شده است.