"مجلس روی متن پیش‌نویس خروج از ان‌پی‌تی توافق کرده است"
۱۴۰۴ مهر ۷, دوشنبه
مجلس ایران در واکنش به فعال‌شدنمکانیسم ماشه و احیای تحریم‌های سازمان ملل در حال تهیه‌ی پیش‌نویس قانونی است که می‌تواند به خروج کشور از معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان‌پی‌تی) منجر شود.
ابراهیم رضایی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، روز دوشنبه، ۷ مهر، در مصاحبه با خبرگزاری تسنیم گفت که مجلس روی متن اولیه پیش‌نویس توافق کرده است.
این اقدام پس از حملات اسرائیل و آمریکا به تأسیسات هسته‌ای ایران در خردادماه و فعال‌سازی دوباره تحریم‌های سازمان ملل صورت می‌گیرد.
رضایی با بیان این که مجلس پس از احیای تحریم‌ها "دلیلی برای ادامه حضور ایران در معاهده ان‌پی‌تی نمی‌بیند" از ارائه "حدود ۱۵ طرح" در مجلس درباره خروج از ان‌پی‌تی خبر داد ولی افزود که تاکنون تصمیمی راجع به این طرح‌ها گرفته نشده است.
"اخراج سفرای تروئیکا"
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس پیش‌تر در مصاحبه‌ای با سایت خبری آوش گفته بود علاوه بر خروج از ان‌پی‌تی، اخراج سفرای ۳ کشور اروپایی (آلمان، بریتانیا و فرانسه) که مکانیسم ماشه را به جریان انداختند یا طراحی یک بسته جامع خنثی‌سازی تحریم از جمله پیشنهادهای مطرح در جلسه روز یکشنبه بوده است.
رضایی در واکنش به اینکه مسعود پزشکیان در نیویورک در جمع خبرنگاران اعلام کرده بود که ایران قصد خروج از ان‌پی‌تی را ندارد، یادآور شد: «نظر مجلس خروج از ان‌پی‌تی است هرچند که شاید درباره این موضوع اختلاف‌نظر باشد.»
بر اساس قانون اساسی ایران، تصمیم‌گیری‌های راهبردی در نهایت نیازمند تأیید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی است و هرگونه خروج از این معاهده منوط به موافقت او خواهد بود.
مجلس که در اختیار جریان‌های تندرو است، بارها از تلاش‌های دیپلماتیک مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، برای گفت‌وگو با قدرت‌های غربی به شدت انتقاد کرده است. پزشکیان و وزیر خارجه‌اش، عباس عراقچی، اعلام کرده‌اند با وجود بازگشت تحریم‌های سازمان ملل همچنان به دنبال راه‌حل دیپلماتیک هستند و با خروج از معاهده منع اشاعه مخالفت می‌کنند.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
با این حال، تندروها به کارآمدی دیپلماسی تردید دارند و حدود ۷۰ نماینده مجلس نیز خواهان ساخت بمب اتمی شده‌اند. برخی پزشکیان را به شکست متهم کرده و حتی خواستار استعفای او شده‌اند.
"بازگشت تحریم‌ها تأثیری ندارد"
ایران پیش‌تر نیز بارها تهدید کرده بود که از ان‌پی‌تی خارج می‌شود؛ معاهده‌ای که کشور‌های غیرهسته‌ای را از دستیابی به سلاح هسته‌ای منع می‌کند.
بازگشت تحریم‌ها پس از آن رخ داد که آلمان، فرانسه و بریتانیا ایران را به غنی‌سازی اورانیوم فراتر از سطح مورد نیاز برای مقاصد غیرنظامی متهم کردند. این سه کشور از امضاکنندگان توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ (برجام) با تهران بودند.
ایران اما تأکید می‌کند که به دنبال ساخت بمب اتمی نیست.
در همین حال سایر نمایندگان تندرو مجلس نیز همچنان تأکید دارند که مکانیسم ماشه و احیای تحریم‌ها تاثیر عملی چندانی بر اقتصاد ایران ندارد و صرفا در ابتدا نوعی بار روانی ایجاد می‌کند. اسماعیل کوثری از فرماندهان سابق سپاه و عضو کنونی کمیسینون امنیت ملی مجلس به خبرگزاری ایلنا گفته است: «واقعیت این است حالا که تصویب شده به مکانیسم ماشه عمل شود، باید گفت که این اقدام آنچنان تاثیری ندارد؛ زیرا آمریکا و اروپا هرچقدر توانسته‌اند تحریم کرده‌اند و دیگری چیزی باقی نمانده است. سازمان ملل چه چیزی را می‌خواهد تحریم کند؟»
عباس گودرزی، سخنگوی هیأت رئیسه مجلس نیز ادعای مشابهی را مطرح کرده است. او گفته است: «امروز حدود دو هزار تحریم فرد و نهاد متأثر از تحریم‌های یک‌جانبه ایالات متحده در کشور ما ساری و جاری است و با اسنپ‌بک و بازگشت قطعنامه‌ها، ۱۱۲ تحریم برمی‌گردد که بسیاری از آنها مشترک است.»
گودرزی با ابراز امیدواری به این که "اثرات روانی" بازگشت تحریم‌ها قابل مهار باشد و با خوشبینی نسبت به رفتار و رویکرد روسیه و چین در عدم رعایت تحریم‌ها علیه ایران، مدعی شده است که با اجرای مکانیسم ماشه، جهان وارد مناسبات بین‌المللی جدیدی شده است: «رویکردی که روسیه و چین از خود نشان دادند و همچنین مواجهه‌ای که سایر کشورها با این تصمیمات داشتند این نوید را می‌دهد که ما وارد مرحله جدیدی از روابط بین‌الملل می‌شویم.»
سیر صعودی قیمت‌ها
این خوشبینی‌ها و ابراز امیدواری‌ها در حالی است که بسیاری از عرصه‌های اقتصادی ایران در سایه بازگشت تحریم‌ها با شوک افزایش قیمت روبرو شده‌اند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه پاسداران، افزایش نرخ دلار و نوسانات ارزی در کنار تحولات بین‌المللی نقش کلیدی در افزایش قیمت خودرو ایفا کرده‌اند. این خبرگزاری به نقل از رئیس اتحادیه فروشندگان خودرو نوشته است: «قیمت خودروهای وارداتی تا ۱۵ درصد، خودروهای مونتاژی ۱۰ درصد و خودروهای داخلی تا ۷ درصد افزایش یافته است.»
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
به این ترتیب اکثر خودروها به قیمت‌های میلیاردی رسیده‌اند و از توان خرید مشتریان عادی بیش از پیش خارج شده‌اند که این امر عامل اصلی رکود کم‌سابقه در بازار خودرو است.
قیمت دلار همچنان در حدود ۱۱۰ هزار تومان در نوسان است و پیش‌بینی‌هایی که افزایش آن تا ۱۵۰ هزار تومان در ماه‌های آینده را عنوان می‌کنند، کم نیستند.
فعال‌سازی مکانیسم ماشه، به‌ویژه در شرایط کنونی، موجب افزایش نگرانی‌ها در میان سرمایه‌گذاران و مردم شده است. این نگرانی‌ها باعث افزایش تقاضا برای خرید طلا به‌عنوان دارایی امن شده است. به‌عنوان مثال، پس از اعلام خبر فعال‌سازی اسنپ‌بک، قیمت طلا در بازار ایران با افزایش چشمگیری مواجه شد. روز دوشنبه هفتم مهر دولت ظاهرا در مقابله با این روند اعلام کرد که ورود طلا به کشور آزاد می‌شود، اقدامی که با هدف جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی و تثیبت اوضاع بازار طلا و ارز در داخل انجام شده است. این که این اقدام جواب بدهد و نوسانات ناشی از تشدید تحریم‌ها را کنترل کند، با علامت سوال بزرگ روبرو است.