اندکی پس از فرود اضطراری و متلاشی شدن یک فروند هواپیمای بویینگ ۷۲۷ در نزدیکی فرودگاه ارومیه (نوزدهم دی‌ماه) وزیر راه حمید بهبهانی "شرایط نامناسب آب و هوایی و عدم دید كافی خلبان" را "تنها عامل سقوط این هواپیما" اعلام کرد. این سخنان از همان ابتدا با انتقاد روبرو شد و تردید در مورد درستی آن با اظهارات شماری از نمایندگان و بازماندگان حادثه شدت گرفت.

احضار مسئولان به مجلس

تعدادی از نمایندگان عضو کمیسیون عمران مجلس با استناد به اظهارات شاهدان عینی، بازماندگان و کارشناسان صنعت هواپیمایی، فرسودگی هواپیما و وجود نقص فنی را عاملی تعیین‌کننده‌تر در سقوط این هواپیما می‌دانند. محسن نرمیان یکی از اعضای کمیسیون عمران مجلس ۲۳ دیماه احتمال داد فرود اضطراری "به دلیل نقص فنی موتورهای هواپیما بوده باشد." اومی‌گوید «اینکه بعد از وقوع این حادثه بلافاصله شرایط نامناسب جوی را علل حادثه اعلام کنیم کمی غیرقابل باور و تصور است.»

محسن نریمان به خبرگزاری مهر گفت «به دنبال بروز این حادثه از سوی کمیسیون عمران مجلس، وزیر راه و ترابری و مدیرعامل شرکت هواپیمایی ایران ایر روز یکشنبه ۲۶ دی به مجلس فراخوانده می‌شوند تا درباره پاره‌ای از موضوعات از جمله عمر هواپیما و سابقه فعالیت خلبان پاسخ دهند.»

در انتظار رمزگشایی از جعبه‌ی سیاه

عصر امروز محمد تقی بختیاری عضو کمیسیون عمران مجلس با اشاره به سانحه هوایی دو هفته پیش به خبرگزاری مهر گفت «این کمیسیون موضوع را با حضور وزیر و مسئولان مربوطه بررسی کرد اما جمع بندی و نتیجه گیری این حادثه موکول شد به زمانی که شرکت‌های معتبر جهانی جعبه‌های سیاه این هوایپما را بخوانند.»

مسئولان پیشتر گفته بودند خواندن بخشی از اطلاعات ضبط شده بر جعبه سیاه هواپیما، از جمله آخرین مکالمه‌های خلبان با برج مراقبت و گفتگوهای درون کابین در ایران ممکن است. از طریق این اطلاعات می‌توان برخی از ابهامات این سانخه از جمله شایعه عدم اجازه فرود به هواپیما در فرودگاه ارومیه را روشن کرد.

تحریم‌ها و فرسودگی ناوگان هوایی

بختیاری از تشکیل کارگروهی در کمیسیون عمران خبر داده که «به دنبال یافتن راه های مناسب برای استفاده از ظرفیت‌های موجود منطبق بر واقعیت در جهت ساماندهی صنعت هوایی کشور است.» این کارگروه از جمله «متشکل از ۴ نفر از اعضا کمیسیون عمران، رئیس سازمان هوایپمایی کشوری، نمایندگان شرکت‌های هوایی چون ایران ایر و آسمان، نماینده انجمن صنعت هوایی کشور، و معاون برنامه و اقتصاد وزارت راه» است.

گفته می‌شود کارگروهی که در مجلس تشکیل شده اگر برای اصلاح ناوگان هواپیمایی به نتیجه‌ی مشخصی رسید آن را به صورت طرح یا لایحه به مجلس ارائه می‌کند. هواپیمایی که در ارومیه دچار سانحه شد ۳۷ سال عمر داشت. مسئولان مسئولیت فرسودگی و بالا بودن سن متوسط هواپیماهای ایران را وجود تحریم‌ها عنوان می‌کنند.

ضعف مدیریت و سودجویی دلالان

ناظران معتقدند وجود تحریم‌ها تنها دلیل فرسودگی ناوگان هواپیمایی جمهوری اسلامی نیست. کارشناسان ضعف مدیریت و سودجویی برخی از مدیران و دلالان در وارد کردن هواپیماهای بسیار کهنه و فرسوده به کشور را از دلایل اصلی وضعیت موجود می‌دانند. این منتقدان میانگین سنی پایین هواپیماهای برخی از شرکت‌های خصوصی مانند ماهان را که در شرایظ مشابه تحریمی قرار دارند دلیلی بر ضعف مدیریت در هواپیمایی جمهوری اسلامی می‌دانند.

سایت "عصر ایران" ۲۹ دی‌ماه در گزارشی زیر عنوان "درتحریم هم می‌شود هواپیمای نو وارد ایران كرد!" نوشت «تحریم متوجه هر هواپیمایی است كه حداقل ۱۰ درصد آن آمریكایی باشد، چه قدیمی، چه جدید. بنابراین وقتی می‌شود هواپیمای قدیمی خرید و به داخل كشور آورد، پس می‌شود هواپیمای جدیدتر هم تهیه كرد.» عصر ایران می‌پرسد «مگر همین چند سال پیش و در زمان وزارت "خرم" نبود كه دلالان هواپیما كه حتی در دفتر وزیر راه نیز حضور داشتند، فرسوده‌ترین هواپیماهای تركیه را خریدند و به ایران آوردند و كلی هم پورسانت گرفتند؟!»

BK/AJ