در روزهای اخیر، وضعیت زندان‌های ایران و دادگاه‌هایی که در تهران برای محاکمه‌ی مخالفان برگزار می‌شود، از موضوع‌های ثابت رسانه‌هاست. نامه‌ی مهدی کروبی به هاشمی رفسنجانی که در آن به تجاوز به زندانیان زن و مرد اشاره شده، بازتاب وسیعی یافته است.

به سرنوشت کلوتیلد ریس، دانشجوی فرانسوی و مدرس زبان در دانشگاه اصفهان، نازک افشار، کارمند سفارت فرانسه و حسین رسام، کارمند سفارت بریتانیا در تهران نیز توجهی ویژه‌ای می‌شود.

دفاع از یک سنت دموکراتیک

دفتر نیکولا سارکوزی، رئیس جمهور فرانسه در روز دوشنبه (۱۰ اوت) اعلامیه‌ای منتشر کرد و خواهان آزادی فوری کلوتیلد ریس شد. پیش از او برنار کوشنر، وزیر خارجه‌ی فرانسه این خواست را مطرح کرده بود.

روزنامه‌ی "لو پاریزین/امروز در فرانسه" در مورد سرنوشت کلوتیلد ریس با برنار کوشنر مصاحبه کرده است. او در این مصاحبه گفته است که «محتملا» کلوتیلد ریس را مجبور به «اعتراف» کرده‌اند. وزیرخارجه‌ی فرانسه همه‌ی اتهام‌های علیه زن جوان فرانسوی را بی‌اساس دانسته و گفته است که اگر کسی به او ببندد که میلیون‌ها ایرانی را تحریک به اعتصاب کرده، فاقد جدیت است.

کوشنر در این مصاحبه تأیید کرده است که سفارت فرانسه به روی تظاهرکنندگانی که می‌خواسته‌اند به آن پناه جویند، گشوده بوده است. او از این کار به عنوان یک سنت دموکراتیک دفاع کرده است.

خارجی‌ستیزی رژیم تهران

رسانه‌های فرانسه لحن انتقادی تندی نسبت به حکومت ایران گرفته‌اند. روزنامه‌ی پاریسی "لیبراسیون" تفسیری را به دادگاه‌های سیاسی تهران اختصاص داده است. در آن آمده است: «رژیم تهران هر روز ماهیت خود را بیشتر نمایان می‌کند.» این روزنامه این موضوع را که «ملاها و عواملشان چند هفته پیش دست به یک تقلب انتخاباتی بزرگ زدند» در ارتباط با سرکوب مخالفان در خیابان‌ها و زندان‌ها قرار می‌دهد و آنها را حلقه‌هایی از زنجیره‌ای می‌بیند که حلقه‌ی امروزین آن «دادگاه‌های نمایشی» است. از نظر مفسر این روزنامه، «این دادگاه‌ها آخرین شگردهای رژیمی هستند که مشروعیت خود را از دست داده و اکنون دنبال مقصر می‌گردد.»

رژیم، به نظر "لیبراسیون"، خارجی‌ها و دوملیتی‌ها را نیز در فهرست مقصران می‌گذرد و خشم خود را متوجه آنان می‌کند. «کلوتیلد ریس و بخش بزرگی از دومیلیتی‌ها قربانی این نفرت‌اند. جرم آنان این است که خواسته‌اند اوضاع کشور را برای بیگانگان مفهوم سازند. رژیم امیدوار است با خارجی‌ستیزی مشروعیت زایل شده را مجددا به دست آورد.»

حمله‌ای به کل اتحادیه‌ی اروپا

«خارجی‌ستیزی»‌ای که "لیبراسیون" به آن پرداخته، روابط پرتنش جمهوری اسلامی و اتحادیه‌ی اروپا را ملتهب‌تر کرده است. کارل بیلت (Carl Bildt)، وزیر خارجه‌ی سوید، کشوری که اکنون عهده‌دار ریاست نوبتی اتحادیه‌ی اروپاست، دادگاهی کردن کارمندان سفارتخانه‌های بریتانیا و فرانسه و همچنین مدرس جوان فرانسوی، کلوتیلد ریس را حمله‌ای به کل اتحادیه‌ی اروپا خوانده است.

سایت روزنامه‌ی آلمانی "دی ولت" در تفسیری، به دنبال ذکر این موضوع، می‌نویسد، که با وجود این اخطارها حکومت ایران از سرسختی‌اش دست برنمی‌دارد. «اعلام جرم علیه کلوتیلد ریس تحریک آشکار غرب است. به دختر فرانسوی اتهام زده‌اند که با جاسوسی امنیت ملی را به خطر انداخته است. اکنون مجازات مرگ او را تهدید می‌کند. این در حالی است که زن جوان کاری نکرده جز اینکه همبستگی خود با میلیون‌ها ایرانی و اعتراض آنان اعلام کند، اعتراض علیه تقلبی که گمان می‌رود نتیجه‌ی انتخابات را تحریف کرده است.»

امتیازدهی به حکومت ایران؟

سارکوزی، رئیس جمهور فرانسه اعلام کرده است که آزاد کردن کلوتیلد ریس از اولویت‌های سیاست دولت این کشور است. آیا قرار است با مذاکره به تهران امتیازی داده شود؟ مفسر "دی ولت" این فرض را مطرح می‌کند که کسی چون بیل کلینتون، این بار برای نجات چند زندانی به ایران سفر کند، سفری شبیه سفر هفته‌ی گذشته‌اش به کره‌ی شمالی. با چنین فرضی این پرسش مطرح می‌شود که «آیا غرب بر آن است جنایتی را که علیه آن است، تشویق کند؟»

پاسخ خود مفسر به این پرسش چنین است: «شاید برای نجات جان انسان‌های بی‌گناه چاره‌ای جز این نباشد. اما در این حال نیز روا نیست که واشنگتن و اتحادیه‌ی اروپا از یک خط‌ مشی روشن در مقابل حاکمان تهران تخطی کنند. فقط کسی که پیگیر است، می‌تواند به پیروز واقعی انتخابات کمک کند. این پیگیری را همه باید از خود نشان دهند، همه‌ی کسانی که برای ایران آرزویی نیک دارند.»

RN/AJ