مغازه‌های ایرانی "پگاه پاک" و "پالود" در خیابان رودکی ایجاد شده‌اند که بزرگترین خیابان شهر دوشنبه پایتخت تاجیکستان است. در سال‌های اخیر، این فروشگاه‌ها نیاز مردم را برآورده می‌کنند. علاوه برآن، در فروشگاه مرکزی شهر دوشنبه مراکز فروش کالای ایرانی موجودند که پرخریدارترین مغازه‌های پایتخت تاجیکستان محسوب می‌شوند.

آموزش غذاهای ایرانی

خریدار اصلی این مغازه‌های ایرانی، جمعیت ایرانی‌های تاجیکستان هستند. مژگان عباسی یک خانم ایرانی که در دوشنبه مشغول تهیه و آموزش غذاهای ایرانی‌است، می‌گوید:« قبلاً پیدا کردن مواد لازم برای غذاهای ایرانی، بخصوص برنج مشکل بود. حالا باز شدن این مغازه ها خیلی از احتیاجات مردم را رفع کرده‌است.»

مژگان عباسی، طرز تهیه غذاهای ایرانی را به زنان تاجیک یاد می‌دهد. او می‌گوید که مغازه‌های ایرانی، به او کمک می‌کنند که شاگردانش را با مواد غذاهای ایرانی آشنا کند.

خریداران تاجیک

به گفته فروشندگان توجه مردم محلی به فروشگاه‌های ایرانی روز به روز بیشتر می‌شود.

شکرانه ابوالفیض، دانشجوی رشته اقتصاد "دانشگاه تکنولوژی تاجیکستان"، معمولا از فروشگاه‌های ایرانی خرید می‌کند. او می‌گوید:« تاجیک‌ها دوست دارند تعداد فروشگاه‌های ایرانی بیشتر شود. بعضی محصولات، که در فروشگاه‌های ایرانی موجودند، در مغازه‌های دیگر نیستند.»

شکرانه، همه‌ی مواد شیری را برای خانواده‌اش از مغازه‌های ایرانی تهیه می‌کند و خواهان گشایش مغازه‌های بیشتر ایرانی در تاجیکستان است.

خریداران نیروگاه سنگ توده-۲

آقای مهراج‌الدّین فروشنده مغازه «پگاه پاک»، می‌گوید: «غیر از ایرانی‌ها، بخش اعظم خریداران‌ما روس‌ها و ازبک‌ هستند. برای نیروگاه آبی و برقی سنگ‌توده-۲، نیز از اینجا مواد می‌خرند. چون اکثرکارگران این نیروگاه ایرانی هستند».

بنابه اطلاع "وزارت صناعت و انرژی تاجیکستان"، ایران در ظرف ده‌ساله اخیر با راه‌اندازی پروژه‌هایی در بخشهای مختلف، مثل راه‌سازی، انرژی و کشاورزی، در تاجیکستان حضور فعالی پیدا کرده است.

جمعیت ایرانی‌ها در تاجیکستان در حال افزایش است. به این دلیل، نیاز به کالا و به‌ویژه انواع مواد غذائی ایرانی نیز بیشتر می‌شود. "داوود منتها" فروشنده‌ی مغازه «پالود» می‌گوید:«این نیاز‌ها سبب شده است که برای ایجاد یک سوپرمارکت بزرگ در پایتخت تاجیکستان برنامه‌ریزی شود. این سوپرمارکت در آینده نزدیک ایجاد خواهد شد.»

مشکلات تاجران ایران

مشکل عمده‌ی اکثر ایرانی‌های مقیم تاجیکستان به خصوص تاجران ایرانی، مسئله انتقال کالای ایرانی از مرزهای کشورهای همسایه است. به‌گفته تاجران ایرانی، هنگام عبور قطار‌ها از مرز ازبکستان، کالاهای ایرانی برای چند روز در گمرک این کشور می‌مانند. طول یک سال گذشته، با سرد شدن مناسبات تاشکند و دوشنبه، گمرک ازبکستان قطارهای حامل کالاهای تاجیکستان را نگاه می‌دارند و برای دو ماه اجازه عبور نمی‌دهند.

به قول داوود منتها، کارمند شرکت پالود خراسان، اخیراً با مساعدت دولت ایران واگن‌های حامل کالای ایران از سوی ازبکستان نگاه داشته نمی‌شود. از سوی دیگر درنظر است طی ۲ تا ۳ سال آینده تاجران و صاحب‌کاران ایرانی در تاجیکستان شرکت‌های تولید مواد شیری را راه‌اندازی کنند و به این وسیله نیاز ایرانیان و تاجیک‌ها را به مواد شیری و همچنین مواد غذایی برآورده کنند.

فرزانه خالقزاد

تحریریه: جواد طالعی