قرار است رهبران کشورهای عضو اتحادیه عرب روز سه‌شنبه (۶ فروردین/ ۲۶ مارس) در دوحه، پایتخت قطر تشکیل جلسه دهند. وزیران خارجه کشورهای عربی در جلسه مقدماتی خود در روز یکشنبه در مورد محورهای اصلی مذاکرات این نشست و واگذاری کرسی سوریه به مخالفان حکومت بشار اسد بحث و گفت‌وگو کردند.

روز دوشنبه (۵ فروردین/ ۲۵ مارس) خبرگزاری فرانسه به نقل از یک مقام ارشد اتحادیه که نامش فاش نشده گزارش داد که "ائتلاف ملی سوریه" نمایندگی مردم این کشور را در اجلاس دوحه بر عهده خواهد گرفت.

رای اکثریت به نفع مخالفان سوری

در پی ناآرامی‌های سوریه که از ماه مارس سال ۲۰۱۱ آغاز شد و با شدت گرفتن سرکوب خشونت‌آمیز معترضان توسط حامیان بشار اسد، اتحادیه عرب در ماه نوامبر همان سال عضویت این کشور را به حالت تعلیق درآورد.

وزیران خارجه کشورهای عربی پیشتر در نشستی که اسفندماه ۱۳۹۱ در قاهره برگزار شد، بر سر اعطای کرسی سوریه به مخالفان حکومت اسد به توافق رسیده بودند.

عراق که ریاست دوره‌ای اتحادیه عرب را بر عهده دارد، و چند کشور دیگر از جمله لبنان و الجزایر با سپردن کرسی سوریه به نمایندگان اپوزیسیون مخالف هستند. با این همه این مخالفت مانع تصمیم‌گیری اکثریت اعضا که ۲۲ کشور را شامل می‌شوند، نشده است. تصمیم در مورد وضعیت سوریه با رای دوسوم کشورهای عضو اتحادیه عرب رسمیت می‌یابد.

اغلب کشورهای عربی و ده‌ها کشور و نهاد بین‌المللی از مدت‌ها پیش "ائتلاف ملی سوریه" را به عنوان تنها نماینده مشروع مردم این کشور به رسمیت شناخته‌اند.

پایان تعلیق سوریه در اتحادیه عرب

نبیل العربی، دبیرکل اتحادیه عرب، در حاشیه نشست قاهره (اسفند ۱۳۹۱) ضمن تاکید بر موافقت با اعطای کرسی سوریه به مخالفان حکومت بشار اسد، به اجرا درآمدن این تصمیم را مستلزم تشکیل دولت انتقالی و یک کمیته اجرایی از سوی ائتلاف ملی عنوان کرده بود.

نمایندگان اپوزیسیون سوریه در نشستی که هفته گذشته (۲۸ اسفند/ ۱۸ مارس) در استانبول برگزار شد، غسان هیتو را به عنوان نخست وزیر موقت دولت انتقالی انتخاب کردند. العربی می‌گوید با این انتخاب، دولت موقت سوریه از همه شرایط لازم برای تصدی کرسی این کشور در نشست دوحه برخوردار است.

حمد بن جاسم، وزیر امور خارجه قطر که کشورش ریاست دوره‌ای اتحادیه را از عراق تحویل می‌گیرد، نیز از انتخاب غسان هیتو به عنوان نخست وزیر حکومت موقت و حضور مخالفان سوری در نشست اتحادیه عرب استقبال کرده است.

سوءقصد به فرمانده ارتش آزاد

این تحولات در شرایطی رخ داد که احمد معاذ خطیب، رئیس ائتلاف ملی سوریه، روز یکشنبه از سمت خود کناره‌گیری کرد. مجمع عمومی ائتلاف در نشستی که برای رسیدگی به این موضوع برگزار کرد، ضمن اعلام مخالفت با کناره‌گیری معاذ خطیب از او خواست به کار خود ادامه دهد.

تاکنون در مورد علت کناره‌گیری معاذ خطیب و واکنش احتمالی او به مخالفت اعضای ائتلاف ملی سوریه با این تصمیم گزارش موثقی منتشر نشده است.

در همین حال گزارش‌های ضد و نقیضی در مورد ترور ریاض اسعد، فرمانده ارتش آزاد سوریه – مهمترین تشکل نظامی مخالفان بشار اسد – انتشار یافته است.

برخی منابع خبری گزارش داده بودند که ریاض اسعد در جریان یک بمب‌گذاری کشته شده است. ارتش آزاد روز دوشنبه (۵ فروردین/ ۲۵ مارس) با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که اسعد در اثر انفجار بمبی که در خودروی او جاسازی شده بود، مجروح و برای مداوا به خارج از سوریه منتقل شده است.

سوءقصد به فرمانده ارتش آزاد هنگام بازدید از منطقه دیرالزور در شمال سوریه انجام شده است. مخالفان سوری حکومت بشار اسد را مسئول این بمب‌گذاری معرفی می‌کنند. گفته می‌شود ریاض اسعد در جریان انفجار یک پای خود را از دست داده، اما وضعیت عمومی‌اش رضایت‌بخش است.