در کنفرانس بین‌المللی روز شنبه ۳۰ ژوئن در ژنو توافقی از سوی قدرت‌های جهان برای تشکیل دولت انتقالی در سوریه برای استقرار صلح در این کشور صورت گرفت. توافقی که از سوی برخی رسانه‌ها "نسخه رقیق شده طرح صلح کوفی عنان" نام گرفته است. در این طرح سخنی از عدم امکان مشارکت بشار اسد٬ رئیس‌جمهور فعلی سوریه٬ در آینده سیاسی این کشور نیست. روسیه خواهان ان است که امکان مشارکت سیاسی اسد برای آینده سوریه باز باشد. آمریکا با این امر به شدت مخالف است اما نهایتاً نقش اسد در توافق شکل‌گرفته درباره آینده سوریه همچنان مبهم است.

این موضوعی است که خشم اپوزیسیون سوریه را برانگیخته است. در نخستین واکنش‌ها فاکس‌نیوز گزارش داد که رامی عبدالرحمن٬ مدیر گروه نظارت بر حقوق بشر سوریه در بریتانیا، اعلام کرده است که «اگر اسد در قدرت باشد هیچ یک از اپوزیسیون سوریه عضویت در دولت انتقالی را نخواهد پذیرفت.»

دولت سوریه تا این لحظه هیچ موضعی در قبال توافق‌نامه‌ای که مخالفت شدید اپوزیسیون کشور را برانگیخته اتخاذ نکرده است. با این‌ همه تلویزیون دولتی این کشور دستاورد نشست ژنو را پیروزی رژیم سوریه و متحد آن٬ روسیه٬ اعلام کرد. به گزارش وال‌استریت ژورنال عبدالهادی نصری٬ یکی از تحلیلگران طرفدار رژیم اسد٬ در تلویزیون دولتی این کشور با اشاره به سخنان سرگئی لاوروف٬ وزیر امور خارجه روسیه٬ گفت: «امروز شاهد آن هستیم که مکتبی جدید در عرصه دیپلماسی بین‌المللی متولد شده است.»

سرگئی لاوروف٬ وزیر امور خارجه روسیه٬ پس از کنفرانس ژنو بیان داشته بود که درباره گذار قدرت در سوریه مردم این کشور تصمیم‌ خواهند گرفت و هیچ بخشی (من جمله بشار اسد) از فرایند گذار کنار گذاشته نخواهد شد. وی گفته بود اسد اشتباهاتی انجام داده اما آمادگی پذیرش پیشنهاد و نصیحت را دارد.

فیاض سایق٬ یکی از نمایندگان مجلس سوریه و از اعضای حزب بعث حاکم٬ نیز درباره نتیجه اجلاس ژنو ابراز خرسندی کرد چرا که به گفته وی شرکت‌کنندگان در کنفرانس٬ تصمیم‌گیری درباره سرنوشت مردم سوریه و شکل‌دهی به یک دولت جدید را بر عهده خود مردم سوریه گذاشته‌اند.

ماه ژوئن خون‌بارترین دوره در طول اعتراضات ۱۶ ماهه سوریه ارزیابی شده است. فقط در روز پنج‌شنبه گذشته (۲۹ ژوئن) بیش از ۱۲۵ نفر در این کشور کشته شده‌اند. در حالی نشست اپوزیسیون سوریه با اتحادیه عرب در قاهره در روز دوشنبه، ۲ ژوئن برگزار می‌شود که گروه‌های مخالف یک صدا به توافق ژنو برای تشکیل دولت انتقالی بدون تاکید بر کنار گذاشته شدن بشار اسد معترض هستند.

«توافق‌نامه ژنو٬ بدترین موضع جهان در قبال سوریه»

ندیم شهادی٬ پژوهشگر در موسسه سلطنتی امور بین‌الملل لندن٬ نشست ژنو را "یک شکست" خواند. به گفته وی این کنفرانس تنها به روسیه این امکان را داد تا بار دیگر به عنوان یک عامل کلیدی در معادلات سوریه و منطقه ظاهر شود.

عمر عدلیبی٬ سخنگوی کمیته هماهنگی محلی اپوزیسیون٬ نیز گفت که توافق ژنو هیچ شانسی برای پذیرش آن از سوی گروه‌های اپوزیسیون داخل سوریه باقی نگذاشته است چرا که هیچ اشاره‌ای به کنار رفتن اسد از قدرت و یا مجازات کسانی که در این رژیم تا کنون مرتکب جرم شده‌اند نکرده است.

عدلیبی که در مرز ترکیه به سر می‌برد اظهار داشت که به تازگی دو ماه در داخل سوریه بوده و در میان گروه‌های اپوزیسیون که کنترل بخش‌های بزرگی از مرکز و شمال سوریه را در دست دارند هیچ تمایلی برای مصالحه با رژیم ندیده است. او می‌گوید آن‌ها مصمم بوده‌اند تا آخر با رژیم مبارزه کنند:‌ «ما پل‌های پشت سر را خراب کرده‌ایم.»

خالد صالح٬ از اعضای شورای ملی سوریه در استانبو ل نیز با نگاهی منتقدانه به نتیجه نشست ژنو گفت: «فکر می‌کنم باید برای جامعه جهانی بسیار مشخص باشد که مردم به خانه‌هایشان برنمی‌گردند. این مردم به خیابان رفتند تا سیستم برده‌داری رژیم اسد را که در ۴۰ سال گذشته مجبور به زندگی در آن شده بودند نابود کنند. اما ظاهراَ جامعه جهانی می‌خواهد وضعیت برده‌داری را ارتقا بخشد. ما اجازه نمی‌دهیم که اسد و آنهایی که دست خود را در خون مردم سوریه شسته‌اند در قدرت بمانند.»

صالح گفت: «ما هنوز منتظریم شاهد اقدامات واقعی باشیم.» به گفته وی اپوزیسیون تا کنون تنها حرف شنیده و اقدام عملی ندیده است.

یکی از اعضای اصلی شورای ملی سوریه نیز در گفت‌وگو با العربیه توافق شکل‌گرفته در ژنو را بدترین بیانیه بین‌المللی ارزیابی کرد که تا کنون درباره سوریه صادر شده است.