خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) روز یکشنبه (۸ آوریل/ ۲۰ فروردین) به نقل از فریدون عباسی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران نوشت: «خواست کشورهای ۵+۱ [پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل به اضافه آلمان] در رابطه با تعلیق فعالیت‌های سایت فردو غیرمنطقی است. سایت فردو هیچ فرقی با سایت نطنز ندارد، هر دو برای انجام غنی‌سازی اورانیوم طراحی شده‌اند و هر دو در زیر زمین قرار دارند. تا به حال سوخت تا غنای ۲۰ درصد در نطنز تولید می‌شد اما با توجه به این که آزمایشگاه طراحی شده برای تولید سوخت تا غنای ۲۰ درصد را برای کار دیگری نیاز داشتیم، انجام این کار را به سایت فردو منتقل کردیم».

وی ساخت زیرزمینی تأسیسات هسته‌ای را به دلیل «تحریم‌ها و تهدید به حمله» دانسته است. تأسیسات هسته‌ای فردو در نزدیکی قم و در زیر زمین ساخته شده‌اند. این تأسیسات در برابر حملات متعارف نظامی مصون هستند.

روزنامه‌ی "نیویورک تایمز" آمریکا روز شنبه (به وقت محلی) به نقل از دیپلمات‌هایی که نام‌شان را فاش نکرد، گزارش داد که آمریکا و کشورهای عضو اتحادیه اروپا در مذاکرات پیش رو با ایران از جمله خواستار بستن تأسیسات فردو، توقف غنی‌سازی اورانیوم تا ۲۰ درصد و انتقال اورانیوم تا ۲۰ درصد غنی‌شده‌ی ایران به خارج از کشور هستند.

خبرگزاری رویترز نیز روز یکشنبه (۸ آوریل) به نقل از یک مقام بلندپایه‌ی دولتی آمریکا، بدون ذکر نام، نوشت که اولویت آمریکا و متحدانش در کوتاه‌مدت توقف غنی‌سازی اورانیوم و تعطیلی تأسیسات فردو هستند.

درخواست وزیر دفاع اسرائیل از مذاکره‌کنندگان

اهود باراک، وزیر دفاع اسرائیل، نیز در آستانه‌ی مذارات هسته‌ای ایران و گروه ۵+۱ خواست‌های مشابهی را مطرح کرد. وی روز یکشنبه در گفت‌وگو با شبکه‌ی تلویزیونی سی‌ان‌ان آمریکا از اعضای دائم شورای امنیت و آلمان خواست با برنامه‌ی هسته‌ای ایران سختگیرانه‌تر برخورد کنند.

توقف تغلیظ ۲۰ درصدی اورانیوم و انتقال اندوخته‌ی اورانیوم ۲۰ درصد ایران به کشوری دیگر، از جمله خواسته‌های وزیر خارجه‌ی اسرائیل هستند.

به گفته‌ی وزیر دفاع اسرائیل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باید برنامه‌ی هسته‌ای ایران را زیر نظر بگیرد و بر بخش‌هایی از این برنامه اتمی که می‌توانند جنبه‌ی نظامی داشته باشند، دسترسی داشته باشد.

فریدون عباسی در مقابل به خبرگزاری ایسنا گفته است که «ما سوخت تا غنای ۲۰ درصد را بیش‌تر از نیازمان تولید نمی‌کنیم چرا که به صرف ما نیست که آن را تولید و نگهداری کنیم. ما به اندازه‌ای تولید می‌کنیم که پاسخگوی رآکتور تهران و نیز سوخت رآکتور بعدی که می‌خواهیم در آینده آن را بسازیم و به آژانس اعلام خواهیم کرد، باشد.»

تقویت موضوع با تکیه بر داده‌های سازمان‌های امنیتی

"نیویورک تایمز" پس از انتشار خبر خود در مورد انتظارات احتمالی ۵+۱ در مذاکرات پیش رو، موافقت رهبری جمهوری اسلامی با تعطیل کردن تأسیسات هسته‌ای فردو را بعید دانسته بود.

از سوی دیگر روزنامه‌ی "واشنگتن پست" آمریکا گزارش داده است که ایالات متحده قصد دارد در مذاکرات بر اطلاعاتی تکیه کند که سازمان‌های مخفی و اطلاعاتی در اختیار مقام‌های این کشور گذارده‌اند. این روزنامه از عملیات تجسسی و مخفیانه‌ی سازمان اطلاعاتی "سیا" علیه برنامه اتمی ایران خبر داده است.

گفت‌وگوهای ۵+۱ ظاهرا از روز جمعه (۱۳ آوریل) آغاز می‌شوند. مکان مذاکرات هنوز رسما اعلام نشده است. شبکه تلویزیونی انگلیسی‌زبان "پرس تی‌وی" متعلق به جمهوری اسلامی ایران روز یکشنبه (۸ آوریل) به نقل از منابعی که نامشان را فاش نکرد، گزارش داد که شهر استانبول میزبان مذاکرات است. در این خبر که همزمان در سایت خبرگزاری فارس نیز منتشر شده، آمده است که طرفین مذاکره همچنین موافقت کرده‌اند که در صورت پیشرفت گفت‌وگوها در ترکیه، دور دوم این نشست در بغداد برگزار شود. تا کنون کشورهای غربی نسبت به انتشار این خبر واکنشی نشان نداده‌اند.

میزبانی استانبول برای مذاکرات هسته‌ای ابتدا از سوی خود ایران پیشنهاد شده بود. اما مقام‌های ایرانی در اعتراض به برگزاری نشست "دوستان سوریه" در استانبول، خواستار برگزاری مذاکرات در بغداد یا دمشق شدند. این برخورد ایران این تردید را در دیپلمات‌های غربی برانگیخت که جمهوری اسلامی اصولا قصد مذاکره برای حل مناقشه‌ی هسته‌ای خود را ندارد.

آخرین نشست گفت‌وگوهای ایران و کشورهای گروه ۵+۱ در ژانویه‌ی ۲۰۱۱ بدون نتیجه به پایان رسیده بود.

غرب جمهوری اسلامی را به تلاش برای تولید تسلیحات هسته‌ای در پوشش استفاده‌ی صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای متهم می‌کند. جمهوری اسلامی همواره این اتهام را رد کرده است.

PB/SA