گروهی از مردم آمستردام با ساخت یادواره هولوکاست مخالفند. این دومین مکانی در این شهر است که ساکنانش با ساخت یادواره‌ی هولوکاست مخالفت می‌کنند. طرح این یادبود از لیبسکیند، معمار آمریکایی است که تبار لهستانی –یهودی دارد.
عکس: picture-alliance/DUMONT Bildarchiv/T. Linkel
تبلیغات
یک هزارتوی (لابیرنت) ۴۰۰ متری با با دیوارهایی به رنگ قرمز و ۱۰۲ هزار آجر. در هرکدام از این سنگ‌ها نام یک قربانی هولوکاست در آمستردام حک شده است. طراح این یادواره دنیل لیبسکیند از آمریکاست. ژاک گریس‌هاور، مدیر کمیته هلندی آشویتس معتقد است، تازه با گذر از میان این هزارتو و دیدن ۱۰۲ هزار نام، "به ابعاد کل [فاجعه] پی می‌برید."
در آغاز سال جاری میلادی، هنگامی که شهرداری آمستردام قصد داشت ۲۴ درخت را در منطقه‌ای از این شهر برای ساخت این بنای یادبود، قطع کند، برخی شهروندان موفق شدند این پروژه را با توسل به قانون به طور موقت متوقف کنند. منتقدان پروژه می‌گفتند، با بنای یادبود مشکلی ندارند اما طرح لینسکیند را با ۱۵ میلیون یورو هزینه، گران می‌دانند و ابعاد این پروژه عظیم را با مسیر باریکی که در امتدادش قرار است این یادبود بنا شود، همخوان نمی‌دانند.
شهروندان گلایه می‌کنند که به پیامدهای این طرح عظیم برای سکنه آن منطقه فکر نشده و در مورد اجرای این طرح بحثی صورت نگرفته و در یک کلام "تصمیم‌گیرندگان با مردم درباره‌اش حرف نزده‌اند".
دانیل لیبسکیند، آرشیتکت آمریکاییعکس: Michael Marek
مسوولان آمستردام انتقادها را بی‌مورد می‌دانند
این دومین مکان در آمستردام است که با ساخت بنای یادبودی در آنجا مخالفت می‌شود. ژاک گریس‌هاور می‌گوید این مسئله و انتقاد مردم در مورد ساخت بنای یادبود در منطقه‌ای که روزی محله‌ی یهودیان بوده، را نمی‌فهمد. او با اشاره به "گروهی کوچک" که با ساخت یادواره موافق نیستند، می‌گوید: «آنها می‌گویند نمی‌خواهیم از پنجره که به بیرون نگاه می‌کنیم، یک جاذبه توریستی جلوی چشممان باشد. فکر نمی‌کنم این یک جاذبه باشد.»
معمار این اثر این شهر و منطقه انتخاب شده را بهترین گزینه می‌داند
مخالفان این یادبود از اینکه طراحان و دست‌اندرکاران این پروژه به آنها به چشم یهودی‌ستیزان می‌نگرند، عصبانی‌اند. لیبسکیند در مصاحبه‌ای با یک روزنامه، منتقدان پروژه را به طور غیرمستقیم با انکارکنندگان هولوکاست مقایسه کرده بود.
این آرشیتکت آمریکایی با تبار لهستانی- یهودی، هم طرح را بی‌نقض می‌داند و هم محل درنظر گرفته شده برای ساختش را. او گفته است، در محلی که قرار است یادواره بنا شود، روزی ۱۷۸ خانواده یهودی زندگی می‌کردند. لیبسکیند می‌گوید: «این دقیقا بهترین مکان است. درباره هولوکاست حرف می‌زنیم. درباره جنایتی که میلیون‌ها نفر در آن به قتل رسیدند، از جمله در این شهر و در این کشور.»
بحث بر سر ساخت یادبود هولوکاست مدت زمانی است که دیگر نه واقع‌گرایانه بلکه احساسی در جریان است. حالا تصمیم با قضات دادگاه در آمستردام است که بگویند آیا این پروژه در این شهر اجرا می‌شود یا خیر.
یادمان‌های یهودیان در برلین؛ درنگ، تفکر، هشدار
با وجود گذشت بیش از ۸۰ سال از هولوکاست، این فاجعه فراموش نشده است. یادمان‌های کوچک و بزرگ در پایتخت آلمان جنایت‌های آلمان نازی را به گردشگران و بینندگان یادآوری می‌کنند و خاطره قربانیان این جنایت‌ها را گرامی می‌دارند.
عکس: DW/M. Gwozdz
یادواره‌ی هولوکاست
محوطه‌ای بزرگ با سکوهای سنگی؛ بنایی با طراحی معمار آمریکایی، پیتر آیزنمان برای یادآوری واقعه‌ی قتل عام یهودیان. تقریبا ۳۰۰۰ پایه سنگی یاد ۶ میلیون یهودی سراسر اروپا را که به دست ناسیونال‌سوسیالیست‌ها به قتل رسیدند، گرامی می‌دارد.
عکس: picture-alliance/Schoening
یادبودهای نقش بسته بر زمین برای درنگ و هشدار
صفحه‌های برنجی کوچک، ۱۰ سانتی‌متر در ۱۰ سانتی‌متر، علایمی آشنا در پیاده‌روهای برلین. این یادمان‌های کوچک در سنگفرش کوچه و خیابان، یاد و خاطره انسان‌هایی را گرامی می‌دارند که پیش از اعزام به اردوگاه‌های مرگ، شهروندان عادی بودند و در همین نزدیکی زندگی می‌کردند. در خیابان‌ها و کوچه‌های برلین بیش از ۷۰۰۰ لوح کوچک یاد جانباختگان یهودی را گرامی می‌دارد.
عکس: DW/T.Walker
ویلای کنفرانس وانزه
روز ۲۰ ژانویه ۱۹۴۲ در این ویلا در کنار وانزه، ۱۵ تن از مقامات بلندپایه حزب نازی، برای مشورت در مورد قتل سیستماتیک یهودی‌های اروپا دیدار کردند. آنها نام این دیدار و برنامه را "راه‌حل نهایی" نهادند. امروزه این خانه یک مکان یادبود است و بیننده را درباره ابعاد غیرقابل تصور یک نسل‌کشی وسیع به تأمل وا می‌دارد.
عکس: picture-alliance/dpa
یادواره‌ی سکوی شماره ۱۷
رزهای سفید کنار سکوی شماره ۱۷ ایستگاه مرکزی قطار "گرونه‌والد"؛ به یاد بیش از ۵۰ هزار یهودی برلین که از اینجا به سوی مرگ روانه شدند. روی ۱۸۶ صفحه فولادی تاریخ، محل و شمار یهودیانی که به اردوگاه‌های مرگ فرستاده شدند، حک شده‌است. اولین قطار روز ۱۸ اکتبر ۱۹۴۱ به سوی گتوی لیتس‌مان‌شتات (Łódź) و آخرین آن ۵ ژانویه ۱۹۴۵ به سوی اردوگاه‌های کار اجباری حرکت کرد.
عکس: imago/IPON
مرکز مد هاوس‌فوگتای‌پلاتس
اینجا زمانی مرکز مد برلین بود. یادمانی با آینه‌های بزرگ یاد طراحان مد و استایلیست‌های یهودی را زنده نگه می‌دارد که پوشاک‌های خود را از اینجا به سراسر اروپا می‌فرستادند. نازی‌ها از مالکان یهودی سلب مالکیت کردند و سالن‌های مد آنها را به "نژاد برتر" سپردند. در جریان جنگ جهانی دوم این مرکز مد برای همیشه ویران شد.
عکس: picture-alliance/dpa/J. Kalaene
یادبود کوپن‌پلاتس
پیش از وقوع هولوکاست، در برلین ۱۷۳ هزار یهودی زندگی می‌کردند، سال ۱۹۴۵ این رقم به ۹۰۰۰ نفر رسید. بنای یادبود " اتاق متروکه" در منطقه مسکونی کوپن‌پلاتس واقع شده است؛ یادمانی برای شهروندان یهودی که ناغافل از خانه و کاشانه بیرون کشیده شدند و هیچ‌گاه برنگشتند.
عکس: DW
موزه‌ی یهودی‌ها
دانیل لیبسکیند، معمار این بنا به سراغ سبک دراماتیک رفت. تصویر این ساختمان با مشاهده از بالا به پایین، همانند ستاره‌ی درهم‌شکسته‌ی داوود است. این موزه یکی از پربازدیدترین موزه‌های برلین است با مروری بر تاریخ پرماجرای آلمانی - یهودی.
عکس: AP
گورستان یهودی وایسن‌زه
در برلین ۸ قبرستان یهودی باقی مانده که بزرگترین آنها در منطقه‌ی وایسن‌زه (Weißensee) قرار دارد با ۱۱۵ هزار گور. این آرامگاه بزرگترین قبرستان یهودی اروپاست. بسیاری از یهودیان فراری در زمان نازی‌ها، در این قبرستان پنهان می‌شدند. روز ۱۱ مه ۱۹۴۵، سه روز پس از پایان جنگ جهانی دوم، این گورستان بار دیگر شاهد مراسم مذهبی یهودیان بود.
عکس: Renate Pelzl
نویه زیناگوگه
سال ۱۸۶۶ "نویه زیناگوگه"، کنیسه‌ی یهودیان در خیابان "اورانین‌بورگر" برلین افتتاح شد. این بزرگترین و باشکوه‌ترین کنیسه آلمان در جنگ جهانی دوم به آتش کشیده شد. سال ۱۹۹۵ بازسازی شد و برای دومین بار افتتاح شد. از آن زمان تاکنون گنبد طلایی کنیسه با ارتفاع ۵۰ متر بخشی جدایی‌ناپذیر از نمای برلین است.
