مخالفت ساکنان بلندی‌های جولان با رژیم بشار اسد
۱۳۹۱ مرداد ۲۰, جمعه
بحران سراسر سوریه را فرا گرفته و ادامه نبردهای خونین میان رژیم اسد و مخالفان، شکاف در جامعه سوریه را ژرف‌تر کرده است. اما در بلندی‌های جولان، که برخی از مناطق عرب‌نشین آن در تصرف اسرائیل است، چه می‌گذرد؟
روزنامه آلمانی "زوددویچه" با تهیه گزارشی از شهرک سوری "مجدالشمس" که در اشغال اسرائیل است، تصویر دیگری از بحران سیاسی کنونی سوریه ترسیم کرده است.
حصاری که در بلندی‌های جولان تپه‌های سنگی و دره‌های سرسبز را از هم جدا می‌کند، حال سپری برای امنیت عرب‌های ساکن مناطق اشغالی شده است. در حالی که صدای خمپاره و شلیک رگبار در مناطق سوری به گوش می‌رسد، در بخش اشغالی جولان بطرز باورنکردنی آرامش حاکم است.
اعتراض ساکنان مناطق اشغالی به رژیم اسد
دولان ابوصالح شهردار "مجدالشمس" می‌گوید: «قلب ما با مردم سوریه است. ما هیچ‌گاه فکر نمی‌کردیم که بشار اسد علیه مردم خود و حتی علیه کودکان به سلاح‌های سنگین متوسل شود.»
مجدالشمس بزرگترین شهرک دروزی‌نشین در منطقه تحت تصرف اسرائیل است. اسرائیل این منطقه را در سال ۱۹۶۷ اشغال کرد و پس از مدتی آن را ضمیمه خاک خود ساخت. در همه‌ی این سال‌ها، حدود ۲۰ هزار دروزی ساکن این مناطق به حکومت دمشق وفادار بودند. ساکنان این منطقه ده‌ها سال امیدوار بودند که زمانی دوباره جولان به سوریه ملحق شود. اما در ماه‌های گذشته بتدریج آثار وفاداری و احترام به رژیم اسد در این منطقه محو شده است.
جنگ میان مخالفان مسلح و ارتش سوریه بر "حصار مجدالشمس" سایه افکنده است. بسیاری از دروزی‌ها همچون ابوصالح تصمیم خود را گرفته‌اند و از "انقلاب سوریه" حمایت می‌کنند.
شهردار مجدالشمس تصریح می‌کند که «هرکه عقل در سر دارد، مخالف اسد است.» او حتی پا را فراتر نهاده و از سوی امن منطقه اشغالی "برادران دروزی" خود را به قیام و مقاومت علیه اسد فرا می‌خواند. ابوصالح می‌گوید: «آنها باید علیه دیکتاتور به پا خیزند، در غیر این صورت باید روزی پاسخگوی بی‌عملی خود باشند.»
نگرانی از آینده سوریه
اما در اینجا همه‌ی دروزی‌ها نظری همچون ابوصالح ندارند، خط اختلافات سیاسی از میان خانواده‌ها گذر می‌کند. شهردار مجدالشمس به گزارشگر روزنامه آلمانی "زوددویچه" اطمینان می‌دهد که «طرفداران اسد در مناطق اشغالی اندک شمار هستند.»
شفا ابوجبل، زن جوانی که از آغاز در کنار مخالفان قرار داشته می‌گوید: «در یک سال پیش مخالفت با رژیم اسد در اینجا دشوار بود و هر اعتراضی سبب فشار اجتماعی بر فعالان سیاسی یا انزوای شدید آنان می‌شد.»
اما مخالفت یا طرفداری از رژیم اسد تنها مربوط به نظرات و عقاید سیاسی نمی‌شود. تقریباَ همه ساکنان مجدالشمس بستگانی در سوریه دارند و نگران وضعیت آنها هستند.
ساکنان مناطق اشغالی با دریافت اجازه‌نامه‌های ویژه از اسرائیل حتی فرزندان خود را برای تحصیل در دانشگاه به شهرهای بزرگ سوریه فرستاده‌اند. در این میان ۶۰ تن از دانشجویان به خانه‌های خود در مجدالشمس بازگشته‌اند.
برخی از آنان که مایل به فاش کردن نام خود نیستند تصریح می‌کنند که اوضاع در دمشق و دیگر شهرهای بزرگ سوریه به مراتب "وخیم‌تر" از آن است که در تلویزیون نشان داده می‌شود.
اسرائیل مراقب تحولات سوریه است
نیروهای امنیتی اسرائیل با دستگاه‌های مختلف شنود و "جنگلی از آنتن‌ها" مراقب اوضاع هستند. آونر تالمون که افسر ذخیره ارتش اسرائیل است می‌گوید: «آنچه ما تا کنون دیده‌ایم، همه آنچیزی نیست که در آینده رخ خواهد داد.» به گفته‌ی وی آغاز بحران سوریه بر همگان مشخص است، اما از پایان آن کسی خبر ندارد.
اسرائیل نخست با احتیاط حوادث سوریه را رصد می‌کرد و تنها پس از گسترش ناآرامی‌ها، از ضرورت کناره‌گیری بشار اسد دفاع کرد. اما به نظر می‌رسد که اسرائیل همچنان نگران عواقب سرنگونی رژیم اسد است.
به گفته کارشناسان سیاسی بی‌شک سرنگونی رژیم اسد سبب تضعیف محور ایران، سوریه و حزب‌الله لبنان خواهد شد، اما خلاء قدرت در دمشق می‌تواند میدان عمل اسلام‌گرایان تندرو را نیز گسترش دهد.
گزارشگر "زوددویچه تسایتونگ" می‌نویسد دولت نتانیاهو از وقوع سه سناریوی احتمالی در سوریه نگرانی دارد: نخست حمله احتمالی سوریه به اسرائیل حتی با بمب‌های شیمیایی برای گریز از سرنگونی قریب‌الوقوع، دوم انتقال سلاح‌های شیمیایی بدست تروریست‌ها و سرانجام سرنگونی اسد می‌تواند امنیت بلندی‌های جولان را به خطر اندازد و آن را بدل به شبه‌جزیره‌ی سینای دومی برای اسرائیل کند.
آونر تالمون می‌گوید هرج و مرج در سوریه دلیل درستی تصرف بلندی‌های جولان از سوی اسرائیل است. با توجه به شرایط کنونی، اسرائیل هیچ‌گاه از این منطقه استراتژیک عقب‌نشینی نخواهد کرد.