دولت عراق قرار بین کنسرسیوم متشکل از شرکت‌های عربی و اروپایی با کردستان عراق برای ارسال گاز از طریق خط لوله‌ی نابوکو را از نظر قانونی زیر سئوال برده است.

وزارت نفت عراق اعلام کرد، تنها زمانی با صدور گاز موافقت خواهد کرد که دولت چراغ سبز نشان داده باشد.

روز یکشنبه، ۱۷ماه مه، کنسرسیومی متشکل از کنسرن‌اتریشی نفت و گاز OMV ، کنسرن MOL مجارستان، کریسنت پترولیوم و «دانا گاز» امارات متحده‌ی عربی طرحی به ارزش ۸ میلیارد دلار ارائه کردند که طی آن گاز کردستان عراق به اروپا ارسال خواهد شد.

ناظران پیش‌بینی می‌کنند که بتوان از طریق پروژه‌ی نابوکو نیمی از گاز استخراج‌شده‌‌ی میدان‌های گازی کردستان عراق را راهی غرب کرد.

احداث خط لوله‌ی گاز نابوکو در سال ۲۰۱۱ آغاز می‌شود. این خط لوله در سال ۲۰۱۴ به بهره‌برداری خواهد رسید.

سخنگوی دولت عراق روز دوشنبه‌، ۱۸ مه، با ارسال گاز به اروپا از کردستان عراق مخالفت کرد، ولی افزود، این احتمال وجود دارد که بتوان این گاز را از میادین گازی آکاس عراق ارسال کرد. به گفته‌ی او، تا سال ۲۰۱۴ گاز استخراجی این مناطق می‌تواند علاوه بر مصرف داخلی مصارف خارجی را نیز تأمین سازد.

اختلاف میان دولت مرکزی عراق و دولت منطقه‌ای کردستان چیز تازه‌ای نیست. همواره میان دولت مرکزی و دولت خودمختار کردستان بر سر کنترل میادین گازی شمال کشور اختلاف وجود داشته است.

کنسرن انرژی RWE اسن آلمان که در اجرای پروژه‌ی نابوکو سهیم است، انتقال گاز از کردستان عراق را «گامی مهم» و «نشانه‌ای خوب» نامیده است. اما نکته‌ی مهم اجرایی شدن این قرارداد تفاهم‌نامه‌هایی میان کشورهای ترانزیت است که باید با ایجاد چارچوب‌های قانونی، احداث و بهره‌برداری از این خط لوله را عملی سازند.

تفاهم‌نامه‌های یادشده باید تا پایان ماه ژوئن به مرحله‌ی امضا رسیده باشند. برای رسیدن به این مرحله توافق با ترکیه نقش ویژه‌ای می‌یابد. ترکیه اعلام کرده تنها در صورتی با انتقال گاز از خاک این کشور موافقت خواهد کرد که ۱۵ درصد از گاز انتقالی به مصرف داخلی این کشور برسد. در غیر این صورت دولت ترکیه انتقال گاز از خاک خود را مسدود خواهد کرد.

آلفرد رایزن‌برگ شوررو، از تحلیل‌گران این حوزه، معتقد است که بدون موافقت با ترکیه نمی‌توان مدعی بود که تیر آغاز پروژه‌ی نابوکو شلیک شده است. با وجود این او پیش‌بینی می‌کند که پروژه‌ی نابوکو سرانجام موانع را پشت سر گذاشته و راه‌اندازی خواهد شد. وی اجرای این پروژه را به لحاظ سیاسی برای اتحادیه‌ی اروپا بسیار مهم می‌شمارد، تنها به این دلیل که در این صورت اروپا می‌تواند دعوای روسیه و اوکراین را که به مانعی بر سر راه تأمین گاز این قاره بدل شده، پشت سر بگذارد.

خط لوله‌ی ۳۳۰۰ کیلومتری نابوکو از منطقه‌ی دریای خزر به ترکیه‌، بلغارستان، رومانی و مجارستان و سرانجام اتریش کشیده خواهد شد.

با بهره‌برداری از این خط لوله وابستگی اروپا به گاز روسیه کاهش خواهد یافت. اختلاف‌های فزاینده‌میان روسیه و اوکراین بر سر انتقال گاز باعث شد که در زمستان گذشته تأمین گاز اروپا با مشکل مواجه شود.

روسیه می‌خواهد با احداث خط لوله‌ی ساوت استریم (جریان جنوبی) با پروژ‌ه‌ی نابوکو رقابت کند. وزیر انرژی روسیه، سرگئی شماتکو، روز دوشنبه اطمینان خاطر داد که خط لوله‌ی ساوت استریم پیش از نابوکو احداث خواهد شد.

خط لوله‌ی ساوت استریم قرار است گاز روسیه را از طریق دریای سیاه به اروپا برساند.

روز جمعه روسیه با شرکای خود قراردادهایی امضا کرد تا احداث و بهره‌برداری از این خط لوله را سرعت بخشد.

FV/SA