با گسترش نفوذ اینترنت، تعریف حریم خصوصی دیجیتال هم دستخوش تغییر شده و کاربران اهمیت کمتری به آن میدهند، اما اینترنت هرگز چیزی را از یاد نمیبرد. مدیریت حیثیت آنلاین بر «ترمیم وجهه آنلاین کاربران جهان مجازی» متمرکز است.
تبلیغات
در زمانهای که با هر انسان جدیدی که آشنا میشوید، نامش را گوگل میکنید، در فیسبوک ادش میکنید یا در توییتر و ... فعالیتهایش را پی میگیرید، و هر کسی هم بخواهد پس از اولین برخورد چیزهای بیشتری درباره شما بداند باز به موتورهای جستجوی آنلاین مراجعه میکند، پیشینه فعالیتهایتان در جهان مجازی و بخشهایی از زندگیتان که در قالب متن و عکس و ویدئو در فضای سایبر جاری و جستجوپذیر است، به سادگی میتواند برایتان دردسرساز شود.
داراییهای دیجیتال هر شهروند جهان مجازی، هم میتواند برایش اعتبار بسازد و آبرویش را بخرد، هم میتواند اعتبارش را مخدوش کند و حیثیتاش را بر باد دهد. اینترنت پیشینه همه فعالیتهای ما را ضبط میکند و پاک کردن آن هرگز ممکن نیست. هرچیزی که در وب پستمیشود، بیتردید اسیر الگوریتمهای موتورهای جستجو خواهد شد.
کاربران اینترنت ممکن است به سادگی قربانی شوند. دامهای متعددی در پهنه وب پهن شدهاند که اگر پا در آن بگذارید، شاید اثر زخم آن تا ابد در فضای مجازی قابل جستجو و مشاهده باشد. بسیاری از کاربران از نحوه ذخیرهسازی، پردازش و ارائه اطلاعات در وب اطلاعات درست و دقیقی ندارند و این همان منشا خطرهایی مجازی است که همواره در کمیناند.
بسیاری از کاربران در سطوح مختلف تا کنون با مشکلاتی از این دست مواجه شدهاند و نتوانستند خود را از شر پیامدهای ویرانگر آن خلاص کنند. همین نیاز حیاتی، حالا بازار کسانی را داغ کرده که به نام «مدیران حیثیت آنلاین» (Online Reputation Managers) شناخته میشوند.
متخصصان این تجارت نورس، پستها و فایلهای منفی مرتبط با کاربر یا درباره او را از بین میبرند، یا دستکم کمرنگش میکنند، بهطوری که دیگر فقط با جستجوهای بسیار دقیق و موشکافانه و پیگیرانه در دسترس کاربری دیگر قرار میگیرد. آنها شخصیت مجازیتان را بررسی میکنند و با پنهان کردن دادههایی که به اعتبارتان لطمه میزند، شخصیتتان را روتوش میکنند. به عبارت دیگر، برخی واقعیتهای دلآزار درباره شما، زندگی خصوصی یا عمومیو یا فعالیتهای پیشینتان را که ممکن است به دلایل گوناگون «لکه ننگ» باشد، در گوشهای از جهان مجازی قرار میدهند که در دیدرس همه نباشد.
واکاوی دادهها؛ اینترنت در مورد شما چه میداند؟
یک پست وبلاگی که در مورد شما نوشته شده، مجموعهای از عکسهایتان در فلیکر یا فیسبوک که در دسترس و جستجوپذیر است، اما دیده شدنش توسط مدیرتان ممکن است منجر به از دست دادن شغلتان شود و موارد بسیار دیگری که این روزها بیش از همیشه دربارهاش میخوانیم و میشنویم. این مشکلات برای کمپانیهای مشهوری که مثلا درگیر بحران اقتصادیاند و در کانون توجه رسانهها، یا چهرههای سرشناسی که هر روز دهها مطالب درباره آنها در مطبوعات و وبسایتها منتشر میشود، به مراتب بیشتر است.
همیشه نمیتوان با خواهش و التماس از فلان بلاگر برای حذف پستی مشخص درباره شما، یا حتی با حذف فایلها از صفحات شخصیتان در شبکههای اجتماعی، مساله را حل کرد. وقتی فایلی را روی اینترنت آپلود میکنید، مانند یک سلول سرطانی ممکن است به بسیاری از جاهایی که در خواب هم نمیبینید رسوخ کند؛ ذخیره شود و روزی از جایی دیگر در جهان مجازی سر در بیاورد. همین برای اینکه با جستجویی موشکافانه در جهان هایپرلینکها، در دسترس دیگری قرار گیرد کافی است. زندگی در زمانهای که حیثیت و شخصیت افراد با گوگل و فیسبوک و توییتر تعریف میشود، دشواریهای خاص و گاه پیشبینیناپذیری هم دارد.
یکی از سرویسهای فعال در این زمینه، Reputation.com است. شعار آنها این است: «ما کاری میکنیم که شما در جهان آنلاین، بهتر به نظر برسید!» به اعتقاد آنها اینترنت و زندگی دیجیتال آنقدر پیچیده شده و تغییرات در آن چنان سریع است، که کنترل آن برای کاربران معمولی به سادگی میسر نیست: «کاربران امروز نیازمند پشتیبانی گروههای سازمانیافته تکنولوژیکاند.» تعداد سرویسها و کمپانیهای فعال در این بیزنس نوپا، بهطور چشمگیری رو به افزایش است.
مایکل فرتیک، مدیر Reputation.com در گفتوگو با نیویورک تایمز گفته است: «این تنها طلیعه یک عصر جدید است؛ عصری که در آن لحظه بهتآور ویکیلیکس، برای هر کاربری فرا خواهد رسید.»
از اقدامات «واکنشی» تا اقدامات «پیشگیرانه»
درخواست کاربرانی که از این سرویسها کمک میگیرند، معمولا یا برای مانیتور کردن وجهه آنلاینشان است (Proactive) یا صرفا اقدامی واکنشی (Reactive) است؛ یعنی موارد خاصی را در وب دیدهاند که نمیخواهند تنها با جستجوی ساده نامشان، در دسترس هر کسی قرار گیرد.
ترمیم وجهه آنلاین کاربران و حفاظت از حیثیت آنها، فرآیندی است که عمدتا از طریق اعمال تغییراتی که مستلزم شناخت دقیق الگوریتمهای جستجوی آنلاین است انجام میگیرد. شاید کسانی که با معماری وب آشنایی دارند بتوانند با کمی دقت و جستجو، خودشان از عهده این کار برآیند و محتوای مثبت درباره خود را در موتورهای جستجو پررنگتر جلوه دهند، اما این کار برای کاربران مبتدی و متوسط به سادگی ممکن نیست.
آنچه «مدیران حیثیت آنلاین» انجام میدهند، در واقع نوعی بهرهکشی از نحوه عملکرد موتورهای جستجو است. گوگل و یاهو و بینگ و بسیاری دیگر از موتورهای جستجو، وبسایتها را بر اساس میزان لینکشدنشان در وبسایتهای دیگر ردهبندی میکنند و این متخصصان، برای اعمال تغییرات مورد نظر خود، برنامهنویسانی را به کار میگیرند که با ایجاد وبسایتهای جعلی و مجازی، به محتوای مطلوب و مورد تایید درباره کاربر لینک میدهند و از این طریق جایگاه آنها را در ردهبندی موتورهای جستجو ارتقا مییابد.
پس از انجام این اقدامات، شاید خیالتان تا حدودی راحت شود، اما باید بدانید که کاربر حرفهای و کنجکاوی که بخواهد سر از زیر و بم زندگیتان دربیاورد، همیشه میتواند. شما با این کار فقط کشف حقایق را کمی دشوارتر میکنید.
بهایی که کاربران معمولی برای بهرهگیری از این سرویسها باید بپردازند، بسته به میزان خدمات درخواستی، از ۱۲۰ تا ۶۰۰ دلار در سال است، اما چهرههای سرشناس باید سالانه چیزی بین ۵ هزار تا ۱۰ هزار دلار بپردازند، چون حجم محتوا درباره آنها بسیار بیشتر است.