نخستین روز از چهارمین دور مذاکرات هسته‌ای میان نمایندگان ایران و کشورهای ۱+۵ (آمریکا، روسیه، چین، بریتانیا، فرانسه و آلمان) ساعت ده صبح چهارشنبه به وقت اروپای مرکزی در وین آغاز شد.

سرپرستی مذاکره‌کنندگان ۱+۵ را کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بر عهده دارد. او شب گذشته (سه‌شنبه ۱۳ مه/ ۲۳ اردیبهشت) در ضیافت شامی با حضور محمد جواد ظریف شرکت کرد و با وزیر امور خارجه ایران به رایزنی درباره روند ادامه گفتگوهای هسته‌ای پرداخت.

ظریف پس از این ضیافت به خبرنگاران گفت: «نگارش متن که روند بسیار پرتلاشی خواهد بود، در این دور شروع می‌شود و اگر نکات مورد اختلافی باشد که حتما هست، نیازمند زمان خواهد بود و زمان می‌برد.»

خودداری از افشای جزئیات گفتگوها

مایکل مان، سخنگوی اشتون در صفحه توییتر خود گفتگوهای صبح چهارشنبه را مفید خواند و نوشت که مذاکرات بعد از ظهر ادامه خواهد یافت.

مان در جمع خبرنگاران مذاکرات وین را "بسیار حساس و دشوار" توصیف کرد و افزود "اما طرفین عزم دارند که با جدیت کامل برای رسیدن به توافق نهایی بحث و تبادل نظر کنند."

به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، سخنگوی اشتون ضمن خودداری از افشای جزئیات مذاکرات وین گفت: «موضوعاتی همچون تاسیسات هسته‌ای اراک، غنی‌سازی و شفاف‌سازی در فعالیت‌های هسته‌ای در مذاکرات مطرح و در مورد آن بحث شده و برخی از مسائل دیگر هم وجود دارد که باید به صورت یک بسته به آن نگاه شود.»

هدف از مذاکرات وین کار بر روی پیش‌نویس توافق‌نامه جامع هسته‌ای است که مطابق توافق ‌ژنو انتظار می‌رود تا ۲۰ ژوئیه/ ۲۹ تیر نهایی شود.

خبرگزاری آلمان از قول یک مقام ارشد دولت آمریکا موقعیت مذاکره‌کنندگان را "بسیار دشوار" ارزیابی کرد. این مقام آمریکایی می‌گوید با وجود اراده قوی دو طرف برای دست یافتن به توافق باید واقع‌بین بود و مشکلات و پیچیدگی‌های کار را نیز در نظر گرفت.

به گفته‌ی ظریف کار نگارش پیش‌نویس توافق نهایی پروسه‌ای پیچیده است زیرا در این متن "حتا یک نقطه و یک کما هم می‌توانند نقش مهمی داشته باشند."

مذاکرات و نمایش موشکی سپاه

از ابتدای گفتگوهای هسته‌ای میان ایران و پنج عضو دائم شورای امنیت و آلمان، نیروهای افراطی به ویژه در آمریکا و ایران انتقادهای زیادی به روند مذاکرات داشته‌اند و تلاش زیادی دارند تا راه رسیدن به یک توافق نهایی را ناهموارتر کنند.

در ایران بخش اصلی این تلاش‌ها را نمایندگان عضو جبهه پایداری در مجلس و رسانه‌های وابسته به سپاه پاسداران بر عهده دارند.

روز سه شنبه و همزمان با سفر تیم مذاکره‌کننده ایران به وین خبرگزاری‌ها و سایت‌های خبری وابسته به نظامیان دست به انتشار گزارش‌هایی درباره "دستاوردهای نیروی هوافضای سپاه" زدند که برخی از آنها مربوط به روزهای گذشته بود.

کشورهای غربی، به ویژه آمریکا معتقدند فعالیت‌های ایران در زمینه ساخت موشک‌های دوربرد باید جزئی از مذاکرات هسته‌ای باشد.

رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای ۲۱ اردیبهشت انتظار کشورهای غربی برای محدود شدن فعالیت‌های موشکی ایران را "توقعی احمقانه و ابلهانه" خواند.

به گفته‌ی ناظران یکی از مسائل مورد اختلاف به تعداد سانتریفوژهای ایران مربوط می‌شود. جمهوری اسلامی ۱۹ هزار سانتریفیوژ در تاسیسات هسته‌ای خود دارد که حدود ۹ هزارتای آن فعال هستند.

آمریکا خواستار کاهش توان غنی‌سازی اورانیوم ایران است و جمهوری اسلامی اصرار دارد که تعداد سانتریفیوژها را افزایش دهد یا دست‌کم دستگاه‌های کنونی را حفظ کند.

راه طولانی رسیدن به توافق نهایی

خبرگزاری تسنیم، از رسانه‌های متعلق به سپاه، همزمان با نخستین دور مذاکرات در وین به نقل از یک مقام آمریکایی نوشت که "مسئله موشک‌های بالستیک ایران جزو مسائل مورد مذاکره در وین خواهد بود."

بنابر این گزارش این مقام آمریکایی تاکید کرده که مطابق قطعنامه‌های شورای امنیت علیه جمهوری اسلامی "هر موشک با قابلیت حمل سلاح هسته‌ای باید مورد بررسی قرار گیرد."

محمد جواد ظریف پس از دیدار با اشتون در جمع خبرنگاران اطمینان داد که مسائل دفاعی جمهوری اسلامی و امکانات دفاعی این کشور موضوع مذاکرات وین نخواهد بود.

چنانکه ظریف هنگام ورود به فرودگاه وین گفته، جمهوری اسلامی انتظار دارد که توافق نهایی هسته‌ای با ۱+۵ شامل لغو تمام تحریم‌ها علیه این کشور باشد.

آمریکا و دیگر مذاکره‌کنندگان با ایران نیز معتقدند توافق جامع به شرطی قابل پذیرش خواهد بود که به گونه‌ای بازگشت‌ناپذیر مانع دستیابی ایران به سلاح اتمی شود.

قرار است برای نهایی کردن پیش‌نویس توافق جامع سه دور دیگر مذاکره در وین و به احتمال بسیار در هفته‌های پایانی تیرماه انجام شود. این دور از گفتگو مطابق برنامه تا روز جمعه ادامه خواهد داشت.