مرحلهی حساس در مناسبات آمریکا و ایران
۱۳۸۷ اردیبهشت ۲۶, پنجشنبهروز چهارشنبه ۱۴ ماه مه، سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه در گفت و گو با خبرنگاران گفت که گروه ۵+۱ باید علاوه بر تشویقهای اقتصادی، تضمین امنیتی نیز به ایران بدهد.
به گفته لاوروف، ایران باید مطمئن شود که غرب نقش این کشور را در بحران خاورمیانه جدی میگیرد.
در مقابل گوردون جاندرو، سخنگوی کاخ سفید که در اسرائیل به سر میبرد گفت که تضمینهای امنیتی در حال حاضر مد نظر ایالات متحده نیست.
دکتر محسن قائممقام تحلیلگر سیاسی مقیم نیویورک معتقد است که روابط ایران و امریکا به مرحله حساسی رسیده و ایران باید مراقب باشد تا بهانه به دست نیروهای تندروی آمریکایی ندهد.
دویچهوله: آقای دکتر قائم مقام، آمریکا پیشنهاد روسیه مبنی بر ارائهی تضمین امنیتی به ایران را رد کرده است. به نظر شما با پیچیدهترشدن پروندهی هستهای ایران، آیا ممکن است که آمریکا و روسیه رودرروی هم قرار بگیرند؟
دکتر محسن قائم مقام: مدتیست روسیه میخواهد حضور خودش را در صحنهی جهانی در برابر آمریکا نشان بدهد. سان ارتش روسیه با انتخاب رییس جمهور جدیدشان، که باز دنبالهی سیاستهای دولت آقای پوتین است، در هفتهی پیش بر همین مبنا بود. و مسئله فقط برمیگردد به ایران که ایران واقعا باید روابط و سیاستهای خارجی خودش را در فرمی قرار بدهد که بر پایهی پشتیبانی روسیه، که هر روز میتواند با رشوهگرفتن از جای دیگری عوض شود، نباشد. این سیاستهای ایران هم احتیاج به این دارد که پشتیبانی مردم را داشته باشد که ندارد. به این دلیل سیاستهای ماجراجویانه را ادامه میدهد. هنوز مسئلهی حملهی نظامی آمریکا به ایران تمام نشده، هنوز بسیاری از این مواردش در کنگره وجود دارد که دست راستیهای آمریکا دنبال آن هستند و مرتب نیز این صحبتها را میکنند. و لذا یک سیاست روسیه این است که میخواهد حضور خودش را در مقابل آمریکا در جهان نشان بدهد. اما این که تا کجا میتواند جلو برود، با وضعی که آمریکا دارد، باید دید و مطالعه کرد. ولی آنچه برای ما مهم است این است که دولت ایران باید یک سیاست عاقلانه، غیرماجراجویانه در منطقه و در دنیا داشته باشد.
در ارتباط با همین پیشنهاد روسیه، سخنگوی کاخ سفید گفته است که در حقیقت این ایران است که باید تضمین امنیتی بدهد، چون مدام دارد اسراییل را تهدید میکند. ظاهرا تا بحال مسئلهی ایران و اسراییل خیلی نتوانسته پروندهی اتمی ایران را تحت تاثیر قرار بدهد. آیا به نظر شما ممکن است با وخیمترشدن اوضاع خاورمیانه پای این مسئله هم به پروندهی هستهای ایران کشیده بشود؟
راستش اسراییل همیشه در پی این هست که در منطقه قدرت داشته باشد، حضور داشته باشد. از یک نظر هم موفق بوده است. موفقیتاش در این بوده که همیشه برای دولتهای عربی مسئله اصلی اسراییل بوده است، اما الان مسئلهشان ایران شده، ایران جای اسراییل را گرفته است. کاملا این مسئله هست که در خاورمیانه آمریکا توانسته روابط را طوری بکند که دشمن اصلی بشود ایران نه اسراییل. و در این مورد اسراییل موفقیت داشته است. معلوم است که اسرائیل یک نیروی بزرگ منطقه است و روی این مسایل هم میتواند عمل بکند. لذا ایران است که بایست بیاید و پایههای سیاستخارجیاش را تغییر بدهد و ماجراجوییهایی را که الان میکند ترک کند.
آقای دکتر قائم مقام، وضعیت کنونی ایران و آمریکا را که ظاهرا در ماههای اخیر بحرانیتر هم شده، با توجه به اوضاع خاورمیانه و مسئلهی عراق و لبنان و... الان این وضعیت را بعضی از کارشناسان تعبیر کردهاند به جنگ سرد میان ایران و آمریکا. آیا این تعبیر به نظر شما درست است؟
جنگ سرد مدتهاست وجود دارد و چیز جدیدی نیست، منتها میتوانیم بگوییم جنگ سرد شدت پیدا کرده است. این وضع ایران و آمریکا هنوز حل نشده، به دلیل این که ایران واقعا دنبال یک تصمیمگیری صحیح برای برنامهگذاری سیاست خارجی درست نیست و این موضوع کاملا ادامه پیدا میکند و آنهایی که دنبال حملهی نظامی به ایران هستند، قوی هم هستند، حضور هم دارند، در کنگره هم حضور دارند و مرتبا دارند اینها را میگویند و خود خانم هیلاری کلینتون هم دارد میگوید که اگر اینجور بشود، ما ایران را محو میکنیم. از این صحبتهایی به این ترتیب. لذا ایران است که قدرت بزرگ منطقه است از نظر استراتژی و از نظر تاریخی و او باید یک سیاست عاقلانهی خارجی را انتخاب بکند، وگرنه این موضوعات تمام شدنی نیست. هر روز شکل جدید خودش را پیدا میکند.