شمارش آرای شهروندان سوئیسی در رفراندوم ممنوعیت برقع، موافقت ۵۲درصد رایدهندگان را نشان میدهد. این نتیجه مشابه پیشبینی رسانهها و شبکههای تلویزیونی است که بر نظرپرسی از گروههای مختلف اجتماعی استوار بود.
لوکاس گلدنر، مدیر موسسه افکارسنجی شهر برن اعلام کرده که در ۲۶ کانتون سوئیس نیز نتیجه مشابهی کسب خواهد شد.
لایحه ممنوعیت روبنده، با هدف جلوگیری از پنهانسازی چهره زنان در اماکن عمومی به رای مردم گذاشته شد. مبتکر برگزاری رفراندوم "حزب خلق سوئیس" است که موضع انتقادی تندی نسبت به اسلام دارد و با جمع آوری امضا مقدمات امر را فراهم کرد. این حزب در سال ۲۰۰۹ نیز بحث ممنوعیت ساخت مناره در نمازخانههای سوئیس را پیش برد و کتمان نمیکند که هدفاش جلوگیری از اسلامیزه شدن این کشور است.
مخالفان اما این حزب را به ترویج نژادپرستی و اسلامهراسی متهم میکنند.
برقع چادر بلندی است که سر تا پای زن را میپوشاند و چهره را نیز استتار میکند. در این نوع حجاب که به ویژه نزد زنان افغانستان و پاکستان رایج است، حتی چشمهای فرد نیز به دلیل قرار گرفتن پشت یک مستطیل مشبک، قابل رویت نیستند.
با رفراندوم انجام شده، دیگ هیج زنی اجازه ندارد در خیابان، رستوران، فروشگاه و سایر اماکن عمومی، چهره خود را از دید دیگران پنهان کند. لایحهای که به همهپرسی گذاشته شد، صرفا متوجه زنان مسلمان نیست، بلکه هرگونه استتار صورت نزد اوباش فوتبالی (هولیگانها) یا شرکت کنندگان در تجمعها و تظاهرات را نیز ممنوع اعلام میکند. هدف اصلی این عنوان شده که کسی هویت و مشخصات ظاهری خود را از دیگران مخفی نکند.
منع روبنده پیشتر در دو کانتون سن گلن و تسین جنبه قانونی یافته بود. هلند، اتریش و فرانسه نیز پیش از سوئیس، ممنوعیت برقع را به جریان انداختهاند.
طبق آمارهای رسمی، ۳/ ۵درصد جمعیت سوئیس را مسلمانان تشکیل میدهند و تعداد زنانی که نقاب میزنند، تنها ۳۰ نفر برآورد شده است. پلیس کانتون سن گلن میگوید طی دو سال گذشته هیچ زنی با پوشیه در منطقه مشاهده نشده است.
دولت سوئیس، پارلمان و احزاب بزرگ با این همهپرسی مخالفت کرده بودند. دولت گفته بود وظیفه و مسئولیتاش این نیست که به شهروندان بگوید چه بپوشند.
شهروندان مسلمان سوئیس عمدتا مهاجران کشورهای حوزه بالکان هستند. این کشورهمچنین از نقاط گردشگری محبوب شهروندان کشورهای اسلامی به خصوص توریستهای حوزه خلیج فارس محسوب میشود. ممنوعیت سراسری روبنده مشمول گردشگران نیز خواهد بود.
برای بسیاری از ادیان و مذاهب پوشاندن سر نوعی هویت را القا میکند. پوشش سر در واقع نوعی نماد با معانی و کاربردهای خاص است. در این گزارش تصویری با برخی از این پوششها، تاریخچه و معانی آن آشنا میشوید:
عکس: Imago/Seeligerدر قرنهای هفدهم و هجدهم "کیپه" که در زبان عبری به معنی کلاه یا سرپوش است بین یهودیان اروپا به عنوان نمادی از ایمان دینی رواج پیدا کرد. بر اساس "هلاخا" سر مردان جوان باید هنگام دعا و تحصیل مذهبی پوشیده باشد. (هلاخا مجموعه قوانین شریعت یهود است با ۶۱۳ میتزوت یا فرمان. این قوانین از تورات مکتوب "تنخ"، تورات شفاهی "تلموذ" و دستورات خاخامها استتناج شده است.)
عکس: picture alliance/dpa/W. Rothermelاز قرن یازدهم میلادی، اسقفهای کلیسای کاتولیک در مراسم مذهبی از سرپوش "میترا" استفاده کردند. در پشت میترا دو نوار آویخته شده که نماد "عهد عتیق" و "عهد جدید" است. عهد عتیق، کتاب مقدس یهودیان است که مسیحیان نیز آن را پذیرفتهاند و به عنوان بخش اول از دو بخش کتاب مقدس خود قرار دادهاند.
عکس: picture alliance/dpa/P. Seegerبه پوشش سر روحانیون شیعه عمامه گفته میشود که پس از پایان تحصیلات حوزوی بر روی سر قرار میگیرد. عمامه دارای دو رنگ سیاه و سفید است. روحانیونی که از عمامه سیاه استفاده میکنند اصل و نسب خود را به سادات میرسانند و خود را از اخلاف پیامبر اسلام میدانند.
عکس: FARSتمام مردان سیک باید دستار بر سر داشته باشند. سیک (به معنی شاگرد) دینی یکتاپرستانه است که در سده پانزدهم میلادی در منطقه پنجاب واقع در شمال شبه قاره هند تأسیس شد. از دستار در رنگهای گوناگون و بیشتر نارنجی استفاده میشود. استفاده از رنگ سفید به معنی "خردمندی" است. مردان سیک اجازه ندارند موی خود را کوتاه کنند و از دستار برای حفظ و پوشش موهای سر استفاده میکنند.
عکس: picture-alliance/dpa/D. Dyckچادر پوششی به صورت پارچهای نیمدایره است و معمولا به رنگ سیاه یا سفید است و زنان مؤمن موقع بیرون رفتن از خانه به سر میکنند. زنان ایرانی باید طبق دستورهای مذهبی از چادر یا روسری استفاده کنند.
عکس: picture-alliance/dpa/M.Kappelerخواهران مقدس که در کلیسا خدمت میکنند سرپوش و لباسی به رنگ مشکی به تن میکنند. رنگ سرپوش خواهران مقدس در دوران تحصیل دینی سفید است و بعد از ادای سوگند رنگ آن مشکی میشود. در برخی از گروههای کلیسایی سرپوش خواهران مقدس نهتنها مو بلکه گردن آنها را نیز میپوشاند.
عکس: picture-alliance/dpa/U. Baumgartenپارچهایست که زنان مسلمان از آن برای پوشاندن گیسوی خود استفاده میکنند. موضوع "اجبار" یا "اختیار" زنان در استفاده از این پارچه به بحثهای زیادی در کشورهای اسلامی و حتی کشورهای غربی دامن زده است. جالب اینکه نوع بستن روسری زنان ترک با دیگر زنان کشورهای اسلامی متفاوت است.
عکس: picture-alliance/dpa/G. Schiffmannنوعی از پوشش سر تا پایین سینه برای زنان است که به ویژه در ایران بعد از انقلاب اسلامی رایج شد. از این سرپوش معمولا در ادارات، بیمارستانها، تیمهای ورزشی زنانه، مدارس و مکانهای عمومی دیگر استفاده میشود و استفاده از آن به نسبت روسری و شال آسانتر است.
عکس: forsatnet.irدر برخی جوامع ارتدکس یهودی مانند "ستمار" قانون عجیبی در مورد زنان وضع شده است. هر زنی که ازدواج میکند باید موی سر را بتراشد و در سراسر زندگی از کلاهگیس استفاده کند.
عکس: picture-alliance/Photoshot/Y. Dongxunکلاه بیرت که در انگلیسی به آن بیرتا (Biretta) گفته میشود، کلاه روحانیون کاتولیک است که از قرن سیزدهم میلادی رواج یافته است. چهار گوشه این کلاه در کشورهای آلمان، انگلیس، فرانسه و هلند با یک قوس به سوی بالا کشیده شده است. رنگ کلاه درجه و مقام روحانی را هم مشخص میکند. پاپ از این کلاه استفاده نمیکند. کلاه کشیشها مشکی و کلاه کاردینالها به رنگ قرمز است.
عکس: picture-alliance/dpa/D. Ebenerطوارق از اقوامی هستند که در صحرای بزرگ آفریقا سکونت دارند. در سن ۱۵ تا ۱۷ سالگی، برای پسران جوان قوم طوارق که مسلمان هستند، جشن "لثام" یا نقاب برگزار میشود و آنها اجازه مییابند از پارچهای به طول ۱۵ متر به عنوان دستار و نقاب استفاده کنند.
عکس: picture-alliance/Bildagentur-online/RUN-McPhotoکلاهی به شکل دایره بزرگی از جنس خز که مردان ارتدکس یهودی حسیدی و حریدی در صورت متاهل بودن در روزهای شبات یا شنبه و اعیاد و جشنها و روزهای مقدس بر سر میگذارند. اقوام یهودی حسیدی و حریدی در جنوب شرقی اروپا (رومانی و مجارستان) زندگی میکردند.
عکس: picture-alliance/NurPhotoآمیشها فرقهای مسیحی در جنوب آلمان و سوئیس هستند که در اویل قرن ۱۸ میلادی به آمریکا مهاجرت کردند تا بتوانند در آرامش طبق آیینهای دینی خود زندگی کنند. آمیشها زندگی بسیار سنتی دارند و از دستاوردهای فنی استفاده نمیکنند. آنها لباس ساده به تن میکنند. مردان آمیش کلاه و زنان آنها سرپوشی به نام "هاوبه" (Haube) بر سر میگذارند.
عکس: Getty Images