۵۰/۲۱ درصد از شرکت‌کنندگان در رفراندوم روز یکشنبه (۲ اکتبر/ ۱۱ مهر) به قرارداد صلح با شورشیان فارک "نه" گفتند. همین تعداد کافی بود برای آنکه این قرارداد که آن را "تاریخی" نامیده‌اند شکست‌خورده تلقی شود.

تقریبا تمامی نظرسنجی‌های پیش از رفراندوم حاکی از رأی مثبت مردم به این قرارداد صلح بود اما تعداد کم رأی‌دهندگان - ۳۷/۴۳ درصد از واجدان شرایط - احتمالا علت این شکست بوده است. طوفان "ماتئو" که منطقه کاریبیک را در باران و باد فرو برده یکی از دلایلی بود که تعداد کمتری در رفراندوم روز یکشنبه شرکت کردند. هرچند اصولا در کلمبیا تعداد زیادی در انتخابات و رفراندوم‌ها شرکت نمی‌کنند.

"نه" مردم کلمبیا به قرارداد صلح با شورشیان فارک در حقیقت شکستی برای دولت سانتوس رئیس‌جمهور این کشور به حساب می‌آید که از اوایل دوران ریاست جمهوری‌اش مذاکرات برای صلح را آغاز کرده و با رئیس‌جمهور پیشین کلمبیا، آلوارو اوریبه، درگیر شده بود. هرچند او اعلام کرده که تا آخرین روزی که در قدرت است برای صلح تلاش خواهد کرد.

بیشتر بخوانید: امضای پیمان تاریخی صلح میان دولت کلمبیا و گروه چپ‌گرای فارک

مخالفان قرارداد صلح پس از اعلام نتایج به خیابان‌ها آمده و به جشن و پایکوبی پرداختند. هرچند تعداد کم مخالفان صلح نشان می‌دهد که جامعه کلمبیا پس از ۵۰ سال جنگ داخلی تا چه حد دچار بحران است. 

در مناطق مختلف این کشور، نظرات درباره صلح با شورشیان فارک متفاوت است. در مرکز کلمبیا و اطراف پایتخت، بوگوتا، و نیز مرکز اقتصادی کلمبیا، مدلین، اکثریت با قرارداد صلح مخالف است. در سواحل کاریبیک و پاسیفیک اما بیشتر مردم خواهان صلح با فارک هستند.

سرنوشت صلح چه خواهد شد

هنوز مشخص نیست که پس از این رفراندوم سرنوشت صلح و قرارداد بسته‌شده میان دولت و شورشیان چه خواهد شد. این قرارداد پس از چهار سال مذاکره سخت، دوشنبه گذشته امضا شده بود. قدیمی‌ترین جنگ در منطقه آمریکای لاتین که بیش از ۲۲۰ هزار کشته و میلیون‌ها آواره در بر داشته قرار بود با این قرارداد به پایان برسد.

خوآن مانوئل سانتوس رئیس‌جمهور کلمبیا بلافاصله پس از اعلام نتیجه رفراندوم نماینده‌اش را به محل مذاکرات صلح در کوبا فرستاد. او گفته قصد دارد با مخالفان این قرارداد نیز مذاکره کند.

شورشیان فارک اعلام کرده‌اند که از نتیجه رفراندوم "سرخورده" شده‌اند. آنها تاکید کرده‌اند که مبارزه مسلحانه را دوباره از سر نخواهند گرفت. تیموشنکو رهبر شورشیان فارک گفته: «فارک بر سر قرارش برای صلح باقی می‌ماند و بر خواسته‌هایش پافشاری می‌کند. تنها سلاح ما برای ساختن آینده، کلام و گفت‌وگو خواهد بود.»

رئیس‌جمهور کلمبیا پس از این رفراندوم از نظر قانونی نمی‌تواند قرارداد صلح را اجرایی کند. هنوز مشخص نیست که آیا او از قدرت خود در کنگره برای اجرایی کردن این قرارداد استفاده خواهد کرد یا نه. هرچند با وجود مخالفت رأی‌دهندگان برای او بسیار سخت خواهد بود که این قرارداد را اجرایی کند.

بر اساس قرارداد صلح بنا بود که شورشیان فارک سلاح‌هایشان را زمین بگذارند و از راه‌های سیاسی و مشارکت در حکومت اهدافشان را پیش ببرند. این گروه بنا بود در دو انتخابات بعدی با ۱۰ نماینده در پارلمان کشور حضور پیدا کند.

یکی از علت‌های مخالفت مردم با این قرارداد، "سبک بودن" مجازات کسانی بود که در جنگ مرتکب "جنایت" شده‌اند. بر اساس قرارداد صلح سنگین‌ترین مجازات برای این افراد ۸ سال حبس در نظر گرفته شده است.

آلوارو اوریبه رئیس‌جمهور پیشین کلمبیا و از مخالفان صلح با فارک علیرغم پیروزی در این رفراندوم واکنشی آشتی‌جویانه از خود نشان داده است. او گفته: «همه خواهان صلح هستند و هیچکس خشونت نمی‌خواهد.»

اوریبه با حزب راستگرایش "مرکز دموکراسی" قصد دارد یک "بسته پیشنهادی ملی" برای صلح ارائه دهد.