مرکز قلب و دیابت نورد‌راین‌ وست‌فالن آلمان Herz und Diabet Zentrum NRW یکی از بزرگترین مراکز جراحی قلب اروپا است. خدمات ارائه شده در مرکز قلب و دیابت نوردراین وست‌فالن با اقبال بلندی روبرو بوده به گونه‌ای که بیماران بسیاری از سراسر جهان به منظور مداوا به آن رو می‌آورند. برای آشنا شدن بیشتر با خدمات ارائه شده در این مرکز با دکتر حمیدرضا ماحوزی، متخصص قلب و عروق‌‌ که خود در همین مکان مشغول به فعالیت است، گفتگویی انجام داده‌ایم.

دویچه‌وله: دکتر حمیدرضا ماحوزی،‌ چرا مرکز قلب و دیابت نوردراین‌ وست‌فالن شهرت جهانی پیدا کرده است؟

دکتر حمیدرضا ماحوزی به خاطر دامنه‌ی عمل‌های جراحی قلب و کارهایی که در این مرکز انجام می‌شود. در اینجا تا سپتامبر ۲۰۰۷ بیش از ۹۰ هزار جراحی قلب انجام شده. تا فوریه‌ی سال ۲۰۰۶ بیش از ۱۵۰۰ عمل پیوند قلب در این مرکز انجام شده. سالانه بیش از ۱۵۰ عمل پیوند قلب در این مرکز انجام می‌شود و همین‌طور به خاطر سیستم‌های تقویت‌کننده‌ی گردش خون که به صورت کامل قابل پیوند هست و ما می‌توانیم بیمارانی که نیاز به پیوند قلب دارند را به مدت خیلی زیادی به این دستگاه‌ها متصل کنیم. اینها را نگه می‌داریم و آماده می‌کنیم برای پیوند قلب.

این سیستم‌های تقویت‌کننده‌ی گردش خون چه سیستم‌هایی‌اند، آیا سیستم‌های خاصی‌اند که در این مرکز از آنها استفاده شده و در مراکز دیگر استفاده نمی‌شود؟

الان در مراکز دیگر هم از اینها استفاده می‌شود. در اکتبر سال ۱۹۹۹ برای اولین بار در تمام دنیا اولین دستگاه به صورت کامل قابل پیوند تقویت جریان خون یا circulatory support system به نام lion heart در اینجا به بیمار پیوند شده. در ژانویه‌ی ۲۰۰۴ باز هم برای اولین بار در دنیا ما از سیستمی به نام dura heart استفاده کردیم و در فوریه‌ی ۲۰۰۵ هم باز برای اولین بار در جهان دستگاه دیگری به نام coraide استفاده شده. در این مورد مثلا ما بیشتر از دورا هارت استفاده می‌کنیم یعنی در مورد بیمارانی که دچار نارسایی بطن هستند، در واقع این دستگاه می‌تواند قسمتی از پمپ بطن چپ قلب را از دهلیز چپ بگیرد و به آئورت‌ها پمپ کند. به این وسیله می‌توانیم، بیمار را تا مدتی با این سیستم نگه داریم، برای اینکه بتوانیم پیوند قلب را برایش انجام بدهیم.

شما از پیوند‌ قلب صحبت کردید و از جراحی قلب باز. موفقیت‌ این عمل‌ها تا چه حد بوده؟

جراحی‌های قلبی که اینجا انجام می‌شود، شامل همه‌ی جراحی‌های قلب در بزرگسالان و اطفال می‌شود و تعداد بسیاری از پیوندهای قلب هم موفقیت‌آمیز بوده است. پیوند‌های جدید هم بستگی به خود بیمار و این دارد که بیمار پیش از عمل در چه وضعیتی بوده است. در بیمارانی که در واقع نیازی به استفاده‌ از این دستگاه‌ها نداشتند، عمل پیوند قلب بسیار آسانتر است و بعد از عمل هم باز شانس بسیار زیادتری دارند که بتوانند با قلب پیوندی زندگی طولانی‌‌تری داشته باشند.

بیشتر از کدام یک از این دستگاه‌ها استفاده می‌شود، لاین هارت، دورا هارت یا کوراید؟

لاین‌هارت الان خیلی کم استفاده می‌شود، کوراید هم باز کمتر. بستگی به این دارد که بیمار چه نیازی داشته باشد. در مورد بیمارانی که دچار نارسایی بطن چپ هستند، ما بیشتر از دورا هارت استفاده می‌کنیم. در بیمارانی که دچار نارسایی بطن راست هستند و پمپاژ بطن راستشان خوب نیست، بیشتر از دستگاه‌های توراتک thoratec استفاده می‌کنیم.

بیشتر بیماران چه کشورهایی به این مرکز رو می‌آورند؟

ما در این مرکز بیمارهای خیلی زیادی داریم که از ژاپن برای پیوند قلب اطفال به ما معرفی می‌شوند و در اینجا انجام می‌شود. چرا که در ژاپن به دلایل فرهنگی پیوند قلب اطفال یا خیلی کم یا اصلا انجام نمی‌شود. از کشورهای آفریقایی خیلی‌ها می‌آیند و همچنین از کشورهای آسیایی و عربی بیماران زیادی برای عمل جراحی قلب به این مرکز می‌آیند.

به غیر از اینها که توضیح دادید چه کارهای برجسته‌ی دیگری در این مرکز انجام می‌شه؟

یکی از کارهای دیگری که در این مرکز انجام می‌شود، تله مدیسین telemedicine هست. به این صورت که ما با بیمارانی از خیلی از کشورهای دنیا که دچار اختلال ریتم قلب هستند، از راه دور ارتباط داریم. دستگاه‌های کوچک قابل حملی مورد استفاده قرار می‌گیرد که دو تا الکترود دارد که بر روی قفسه‌ی سینه نصب می‌شود. در کسانی که دچار اختلال ریتم قلب هستند، بیمار ممکن است، هر چند وقت یک بار یک هفته یا دو هفته در میان دچار اختلالات ریتمی بشود. آموزش دادیم، به محض اینکه احساس ناخوشایندی به بیمار دست می‌دهد، بیمار با یک حرکت کوچک این کلید را بزند و به صورت اتوماتیک ریتم الکتریکی قلب برای مدت یک دقیقه در دستگاه ثبت می‌شود و بعد بیمار آن جریان ثبت شده‌ی الکتریکی قلب را برای ما ارسال می‌کند و ما می‌توانیم، سریعا با پزشکانی که در آن کشور ارتباط داریم، ارتباط برقرار کنیم و بگوییم، اختلال ریتم قلبی که این بیمار به آن دچار است، چیست و باید چه عملی انجام شود. یکی از کارهای دیگری که در این مرکز انجام شده، پیوند دریچه‌ی میترال قلب بدون کاردیوپلژی بوده که برای اولین بار در دنیا انجام شده. الان خیلی از جراحی‌های قلب باز، عمل‌های بایپس قلب که در این مرکز انجام می‌شود، بدون کاردیوپلژی انجام می‌گیرد.

این مرکز چه تعداد پرسنل دارد؟

حدود ۱۸۰۰ نفر از ۳۹ کشور مختلف جهان در اینجا کار می‌کنند.