مرکز پدافند مجوز پرواز هواپیمای اوکراینی را صادر کرده بود
۱۳۹۹ تیر ۲۲, یکشنبه
به‌رغم اخذ مجوز پرواز هواپیمای اوکراینی از مرکز هماهنگی پدافند هوایی نظامی، این هواپیما هدف حمله موشکی قرار گرفته است. سازمان هواپیمایی گزارشی لحظه به لحظه از زمان دریافت مجوز پرواز تا حمله موشکی سپاه منتشر کرده است.
عکس: picture-alliance/dpa/E. Noroozi
تبلیغات
سازمان هواپیمایی ایران در سومین گزارش خود، اطلاعات بیشتری درباره حمله موشکی سپاه پاسداران به هواپیمای مسافربری اوکراینی منتشر کرده است.
در این گزارش ۱۷ صفحه‌ای، حمله موشکی پدافند هوایی سپاه به این هواپیمای مسافربری "سانحه" و همچون گزارش‌های پیشین ناشی از "خطای پررنگ انسانی" اعلام شده است.
در این گزارش اعلام شده است که سامانه‌های دفاع هوایی سپاه، هواپیمای مسافربری پرواز ۷۵۲ اوکراین-اینترنشنال را به عنوان "تهدید" شناسایی کرده و با پرتاب دو موشک آن را هدف قرار داده است.
در این گزارش همچنین اعلام شده است که یکی از مسافران این هواپیما «باردار بوده و سن جنین فوت شده در این سانحه ۷ ماه بوده است که مطابق قوانین حاکم در ایران، جنین فوت شده نیز یک انسان کامل محسوب می‌شود و در رسیدگی‌های قضایی تعداد متوفیان ۱۷۷ نفر در نظر گرفته شده است.»
در گزارش منتشر شده از سوی سازمان هواپیمایی ایران درباره علت تحقیقات آمده است که هدف از بررسی "سانحه" هواپیمای اوکراینی «شناسایی مقصر، سرزنش عوامل آن و یا احقاق حقوق از دست رفته» نبوده است.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین و ادای احترام به قربانیان حمله موشکی سپاه به هواپیمای مسافربری اوکراینعکس: Reuters/Handout Ukrainian Presidential Press Service
این گزارش اعلام کرده است که این تحقیقات برای شناسایی "ریشه‌های این اتفاق" صورت می‌گیرد. در این گزارش همچنین آمده است که بررسی جزئیات "سانحه" ممکن است برای بازماندگان دلخراش و ناراحت کننده باشد، اما به‌رغم آن هدف از تهیه این گزارش تحلیل و بررسی عواطف بازماندگان نیست.
داشتن مجوز پرواز
بر اساس گزارش سازمان هواپیمایی ایران، از زمان اخذ مجوز پرواز تا زمان حمله موشکی سپاه به این هواپیما شش دقیقه طول کشیده است.
سحر همان روز چهارشنبه ۱۸ دی، پدافند هوایی نظامی به بخش غیر نظامی مرکز کنترل فضای ایران اطلاع می‌دهد که هیچ پرواز بدون دریافت مجوز پدافند هوایی نظامی اجازه بلند شدن از هیچ فرودگاهی را ندارد.
در همین رابطه، مرکز کنترل فضای کشور درخواست پرواز هواپیمای اوکراینی را به اطلاع پدافند هوایی نظامی می‌رساند. پس از تماس با شبکه پدافند هوایی نظامی، ساعت شش و ده دقیقه و ۲۰ ثانیه صبح همان روز، هواپیمای اوکراینی از برج مراقبت فرودگاه اجازه پرواز می‌گیرد و به سمت کریدور پرواز حرکت می‌کند.
گزارش سازمان هواپیمایی در ادامه خود می‌افزاید که به محض اوج گرفتن هواپیما، «سامانه دفاع هوایی تهران پس از جابه‌جایی سامانه فرایند تنظیم مجدد این سامانه در اثر خطای انسانی به سمت شمال سیستم فراموش می‌شود.»
همین گزارش از خطایی ۱۰۷ درجه‌ای سخن گفته که تصمیم کاربر سامانه دفاع هوایی را مبنی بر شلیک موشک در پی دارد.
عکس: DW/M. Neyestani
هواپیمای اوکراینی پس از اصابت موشک دوم دچار حریق شده و در یک زمین‌بازی در شاهدشهر سقوط می‌کند. در ادامه این گزارش آمده است: «با برخورد هواپیما با زمین، انفجاری رخ می‌دهد و هواپیما در مسیری که به سمت فرودگاه قرار داشته در چند مرحله دیگر به زمین برخورد می‌کند. لذا قطعات هواپیما، اموال و اشیا جانباختگان و بقایای پیکر مسافران در ناحیه گسترده‌ای در یک منطقه مسکونی پارک تفریحی و باغات و اراضی کشاورزی اطراف آن منتشر می‌شود.»
لازم به یادآوری است که جمهوری اسلامی ایران هنوز جعبه‌های سیاه هواپیمای اوکراینی را تحویل نداده است. بر اساس آخرین گزارش‌های منتشر شده در این زمینه، جمهوری اسلامی پس از آنکه ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین از شکایت علیه ایران سخن گفته بود، اعلام کرده است که اواخر ماه ژوئیه، جعبه‌ها را برای بررسی در اختیار فرانسه قرار خواهد داد.
سوانح مرگ‌بار در تاریخ هوانوردی
انسان‌بال ندارد، اما همواره آرزوی پرواز داشته و سوانح هوایی هربار به انسان یادآوری می‌کنند که پرواز چه خطراتی دارد. گرچه تاریخ پرواز و هوانوردی سوانح زیادی به خود دیده ولی هنوز هم کم‌خطرترین شیوه سفر است.
عکس: picture-alliance/dpa/P. Pleul
روند تکامل "فکر" و "ابزارسازی" در انسان بالاخره آرزوی دیرینه پرواز را به واقعیت تبدیل کرد تا این‌که در روز ۱۵ ژوئیه سال ۱۷۸۵ میلادی با سقوط یک بالن دو فرانسوی با نام‌های ژان فرانسوا پیل‌آتره دوروزیر و پیر رومین اولین قربانیان در تاریخ هوانوردی شدند. سوفی بلانشار اولین زنی بود که در سال ۱۸۱۹ بر اثر برخورد "فشفشه" به بالن و آتش‌سوزی کشته شد.
عکس: picture-alliance/dpa/P. Pleul
اوتو لیلینتال از پدران صنعت هوانوردی در روز ۹ اوت سال ۱۸۹۶ بر اثر سقوط کایتی که خود اختراع کرده بود درگذشت.
در روز ۱۷ سپتامبر سال ۱۹۰۸ اورویل رایت و توماس سلفریج کنترل هواپیمای خود را از دست دادند که بر اثر سقوط آن سلفریج جان باخت و رایت زخمی شد. سلفریج اولین فردی است که براثر پرواز با هواپیما در آمریکا کشته شد.
عکس: imago/United Archives
با آمدن زپلین که به آن کشتی هوایی نیز گفته می‌شد شمار قربانیان هم افزایش یافت. اولین سقوط زپلین در ۱۳ جولای ۱۹۱۰ با ۵ کشته در آلمان و پرتلفات‌ترین با سقوط زپلین "یو اساس آکرون" با ۷۳ کشته در آمریکا بود که در روز چهارم آوریل سال ۱۹۳۳ رخ داد.
عکس: AP
اولین تصادف دو هواپیما با یکدیگر در روز هفتم آوریل سال ۱۹۲۲ در فرانسه صورت گرفت. اما پرتلفات‌ترین تصادف دو هواپیما در باند پرواز فرودگاه لوس رودوس در جزیره تنه‌ریف اسپانیا در سال ۱۹۷۷ رخ داد که ۵۸۳ نفر در آن کشته شدند.
عکس: picture-alliance/dpa
در روز ۲۷ جولای سال ۱۹۳۴ یک هواپیمای متعلق به خط هوایی سوئیس‌ایر در منطقه ورملینگن آلمان سقوط کرد که ۱۲ کشته برجای گذارد. "نلی دینر" اولین مهماندار هواپیما در اروپا نیز در میان کشته‌شدگان بود.
عکس: picture-alliance/dpa
با آتش‌گرفتن زپلین "هیندنبورگ" در روز ۶ ماه مه سال ۱۹۳۷ در آمریکا که ۳۶ کشته برجای گذارد، صنعت زپلین‌سازی رو به افول نهاد. از این سانحه ۶۲ نفر جان سالم بدربردند.
عکس: picture-alliance/dpa
روز ۱۶ نوامبر سال ۱۹۳۷ هواپیمای یونکر مدل ۳ / ۵۲ در پرواز فرانکفورت به لندن براثر هوای مه آلود مجبور به فرود اضطراری شد که با یک "دودکش کارخانه" برخورد کرد و همه ۱۱ مسافر آن کشته شدند. این سانحه سرآغازی شد برای افزایش تمهیدات امنیتی مثل نصب چراغ چشمک‌زن بر روی دودکش‌های کارخانجات.
عکس: DW / Nelioubin
سقوط هواپیمای مدل "داگلاس دی سی ۳ آ" براثر برخورد "صاعقه" در روز ۳۱ اوت سال ۱۹۴۰ در آمریکا با ۲۵ کشته که سناتور ارنست لاندین نیز در میان کشته شدگان بود.
عکس: picture-alliance/dpa
روز هشتم نوامبر سال ۱۹۴۰ یک هواپیمای یونکر براثر "یخ‌زدن" فلپ کنترل سقوط کرد و ۲۲ کشته برجای گذارد.
عکس: Bundesarchiv, 102-00007 / CC-BY-SA
حمله هواپیماهای نظامی آلمان برفراز خلیج بیسکایا در روز ۱ ژوئن سال ۱۹۴۳ به یک هواپیمای مسافربری که از لیسبون پرتغال به مقصد انگلیس در پرواز بود. همه ۱۷ سرنشین هواپیمای مسافربری کشته شدند.
عکس: Getty Images
نمونه‌های دیگری نیز از حملات نظامی به هواپیماهای مسافربری وجود دارند. حمله ناوشکن آمریکایی "یواس‌اس وینسنس" در سوم جولای سال ۱۹۸۸به هواپیمای مسافربری ایرانی با ۲۹۰ کشته که در لیست ده "سانحه" پرتلفات تاریخ هوانوردی قرار گرفته است. حمله موشکی به هواپیمای مسافربری مالزی بر فراز اوکراین با ۲۹۵ کشته نیز در سال گذشته آخرین نمونه این‌گونه حملات بود.
عکس: U.S. Marine Corps
اصابت بمب‌افکن بی ۲۵ آمریکایی به طبقات ۷۸ و ۷۹ آسمانخراش امپایر استیت بیلدینگ در روز ۲۸ جولای سال ۱۹۴۵ در آمریکا که باعث کشته شدن ۱۱ نفر در درون ساختمان و ۳ خدمه پرواز شد.
عکس: picture-alliance/dpa
سقوط هواپیمای مدل فیات جی ۲۱۲ در روز چهارم ماه مه سال ۱۹۴۵ که باعث کشته شدن تمامی اعضای تیم فوتبال آ ث تورین در ایتالیا شد.
عکس: picture-alliance/dpa
اولین تلاش برای ربودن هواپیمای یک شرکت هوایی در روز ۱۶ جولای سال ۱۹۴۸ صورت گرفت که ناکام ماند و هواپیما به درون دریا سقوط کرد. در سال ۱۹۶۹ در سراسر جهان ۸۲ هواپیما ربوده شدند که اکثرا توسط گروه‌های فلسطینی برای به کرسی‌نشاندن خواسته‌های سیاسی‌اشان صورت گرفته بود.
عکس: picture-alliance/dpa
هواپیمای مسافربری کنکورد، محصول مشترک فرانسه و بریتانیا برای نخستین‌بار در دوم مارس ۱۹۶۹ با دوبرابر سرعت صوت (۲ ماخ) به پرواز درآمد. سرعت مافوق صوت بر رویای پرواز هم افزوده شد.
عکس: picture alliance/dpa
بعد از حادثه سقوط هواپیمای کنکورد که در ۲۵ ژوئیه سال ۲۰۰۰ در پاریس رخ داد و تمام سرنشینان آن کشته شدند، متخصصین، متوجه نقص در طراحی موتور این هواپیما شدند که رفع عیب آن مقرون به صرفه نبود. در روز۲۶ نوامبر ۲۰۰۳ آخرین پرواز این هواپیما انجام شد.
عکس: AP
اصابت هواپیماهای مسافربری به برج‌های دوقلو تجارت جهانی در نیویورک و ساختمان پنتاگون در روز ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۰۱ و کشته شدن ۳۰۱۸ نفر. این هواپیماها توسط تروریست‌های انتحاری وابسته به شبکه القاعده ربوده شده بودند.
عکس: AP
ناپدید شدن هواپیمای مسافربری MH370 مالزی با ۱۶۲ سرنشین. همه تلاش‌ها برای یافتن این هواپیما بی‌نتیجه مانده است. هنوز هیچ دلیلی برای سقوط این هواپیما یافت نشده است.
عکس: Reuters
پرواز تجربه‌ای بی‌نظیر است. علیرغم همه سوانح هوایی هنوز هم به لحاظ آماری و در مقابل سوانح جاده‌ای، پرواز یکی از مطمئن‌ترین، راحت‌ترین و سریع‌ترین راه‌های مسافرت است.
