نتایج یک پژوهش تازه درباره آلودگی هوا در چین نشان می‌دهد که سالانه یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر در این کشور به دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند. این به معنی مرگ روزانه ۴ هزار نفر تنها بر اثر عواقب آلودگی هوا است.
موسسه تحقیقاتی آمریکایی "برکلی ارت" که در زمینه گرم شدن سطح کره زمین تحقیق می‌کند، نتایج این پژوهش را منتشر کرده است.
محققان این موسسه ذرات معلق با قطر کمتر از ۲/۵ میکرون (PM2,5) را خطرناک‌‌ترین عامل این مرگ و میرها معرفی کرده‌اند. این ذرات بسیار ریز که در بزرگترین حالت ۲/۵ میکرون هستند، در بخش‌های عمیق ریه انسان نفوذ می‌کنند و منجر به بیماری‌هایی همچون آسم، سکته قلبی، سکته مغزی و سرطان ریه می‌شوند.
بیشتر بخوانید: هشدار نسبت به مرگ ده‌ها هزار تن در آمریکا در پی تغییرات جوی
نتایج این تحقیق با بررسی داده‌های ۱۵۰۰ ایستگاه مانیتورینگ در یک دوره پنج ماهه از آوریل تا اوت ۲۰۱۴ به دست آمده است. این تحقیق نشان می‌دهد که ۳۸ درصد جمعیت کره زمین هوای نسبتا ناسالمی را استنشاق می‌کنند.
المپیک پکن و معضل ذرات معلق
"روبرت رود" یکی از محققانی که در انجام پژوهش مزبور شرکت داشته، در مورد آلودگی هوای پکن، پایتخت چین، می‌گوید: «پکن یکی از شهرهایی است که مملو از ذرات معلق با قطر کمتر از ۲/۵ میکرون است. بخش بزرگی از آلودگی هوای شهر پکن ناشی از آلودگی مناطقی صنعتی است که دور از این شهر واقع شده‌اند.»
شهر پکن در ابری پر از گرد و غبار محاصره شده است. اما این شهر تنها شهر آلوده جهان نیست. دیگر شهرهای بزرگ کشورهای در حال توسعه نیز در آلودگی شدید به‌سر می‌برند؛ طوری که تنفس برای ساکنان آن شهرها دشوار شده است.
عکس: Reutersشهر پکن در حال حاضر دارای آلودگی هوای شدیدی است. در هر متر مکعب از هوا بیش از ۵۰۰ میکرو گرم ذرات خاک موجود است. این در حالی است که سالانه میزان متوسط ذرات خاک ۱۲۱ میکروگرم در هر متر مکعب است. در این شهر کسی دیگر بدون ماسک بیرون نمی‌رود.
شهر اهواز آلوده‌ترین شهر دنیا محسوب می‌شود. دلیل این آلودگی صنایع سنگینی هستند که در اطراف این شهر واقع هستند. نفت، فلز و گاز از جمله این صنایع سنگین هستند.
شهر اولان‌باتور، پایتخت مغولستان نه تنها سردترین بلکه حتی دومین آلوده‌ترین شهر دنیاست. ۶۰ تا ۷۰ درصد آلودگی هوا بر اثر نیروی گرمایی‌ای است که از طریق زغال سنگ و چوب در طول زمستان سرد مغولستان تولید می‌شود.
در پاکستان نیز آلودگی هوا یکی از بزرگترین مشکلات زیست‌محیطی این کشور است. این مشکل در شهر لاهور که دومین بزرگترین شهر پاکستان است، بسیار وخیم است. دلیل این آلودگی در کنار ازدیاد خودرو، گردوخاک ناشی از زمین‌های صحرایی در اطراف این شهر است.
در شهر دهلی نو که حدود ۹/ ۹ میلیون جمعیت دارد، در طی ۳۰ سال تعداد خودروها از ۱۸۰ هزار به ۵/ ۳ میلیون رسیده است. با وجود این، بیشترین سهم را در آلودگی هوا کارخانجاتی دارند که با زغال سنگ کار می‌کنند. آلودگی هوای نو شهر دهلی تا ۸۰ درصد به این کارخانجات برمی‌گردد.
در شهر ریاض در عربستان سعودی این توفان شن است که باعث بالارفتن میزان آلودگی هوا می‌شود. با آمدن توفان شن، میزان ذرات خاک در هوا افزایش می‌یابد. افزون بر این، تابش شدید آفتاب در این شهر آلودگی حاصل از صنایع و وسائل نقلیه را به گاز ازون تبدیل می‌کند.
در شهر قاهره هوای آلوده منجر به بیماری‌های تنفسی و سرطان ریه می‌شود. سالانه بین ۱۰ تا ۲۵ هزار نفر جان خود را به این خاطر از دست می‌دهند. دلایل این آلودگی در کنار ترافیک و ازدیاد خودرو، صنایعی است که به سرعت در حال رشد است.
بر اساس تحقیقات موسسه ماکس پلانک در شهر ماینز آلمان، سالانه در نیویورک و توکیو حدود ۵۰۰ نفر به دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند. این میزان اما در شهر داکا در بنگلادش به ۱۵ هزار نفر می‌رسد. پژوهشگران در این شهر بالاترین میزان دی‌اکسید گوگرد را اندازه‌گیری کردند.
شهر مسکو بالاترین میزان ذرات هیدروکربن را در هوا داراست. اما بادی که از غرب در طول سال به این شهر می‌وزد، باعث ایجاد هوای تازه در مناطق غربی این شهر می‌شود.
مشکل آلودگی هوای شهر مکزیکوسیتی به دلیل موقعیت جغرافیایی این شهر تشدید میگردد. این شهر در یک گودال مانندی واقع است. آتش‌فشان‌هایی با ارتفاع ۵ هزار متر این شهر را محاصره کرده‌اند. مکزیکوسیتی سالها به دلیل میزان بالای دی‌اکسید گوگرد و هیدروکربن هوا به عنوان آلوده‌ترین شهر دنیا محسوب می‌شد.
شهر نیویورک با داشتن تنها ۲۱ میکروگرم ذرات خاک در هر متر مکعب هوا به عنوان تمیزترین شهر بزرگ دنیا محسوب میگردد. مدرن شدن خودروها از طریق نصب سیستم‌های جدید فیلتر و همچنین استفاده گسترده‌تر از وسائل نقلیه عمومی باعث کاهش آلودگی هوا در این شهر شده‌اند.
این پژوهشگر با اشاره به برگزاری المپیک ۲۰۲۲ در پکن می‌افزاید: «کاهش میزان آلودگی هوای شهر برای مسابقه‌های زمستانی المپیک کار دشواری خواهد بود. برای رسیدن به این هدف باید ذرات معلق موجود در هوا در مناطق صنعتی دیگر در چین کاهش یابد.»
یکی دیگر از محققان پژوهش آلودگی هوا در چین می‌گوید: «آخرین باری که در پکن بودم، آلودگی هوا وضعیتی بحرانی به وجود آورده بود. هر یک ساعتی که بیشتر در معرض آلودگی هوا قرار داشتم، میزان امید به زندگی‌ام ۲۰ دقیقه کاهش می‌یافت. وضعیت هوا مانند این بود که هر کس در هر ساعت ۱/۵ نخ سیگار بکشد.»
سوزاندن ذغال سنگ از دلایل اصلی آلودگی هوا
دانشمندان در بخش دیگری از تحقیق یاد شده به این نتیجه رسیده‌اند که احتراق ذغال سنگ یکی از دلایل اصلی آلودگی هوا است.
"ریچارد مولار"، سرپرست تیم پژوهشی در موسسه "برکلی ارت"، معتقد است که آلودگی هوا بزرگترین فاجعه زیست محیطی جهان امروز است، به طوری که آلودگی هوا سالانه جان بیش از سه میلیون نفر را می‌گیرد. این در حالی است که سالانه افراد کمتری به دلیل ابتلا به بیماری‌های ایدز، مالاریا، دیابت یا سل جان خود را از دست می‌دهند.
بیشتر بخوانید: دادگاهی درهلند دولت را به کاهش گازهای گلخانه‌ای موظف کرد
یکی دیگر از محققان "برکلی ارت" نیز در رابطه با بحران آلودگی هوا می‌گوید: «با وجود آنکه آلودگی هوا موجب مرگ انسان‌های بسیاری می‌شود، سازمان‌های زیست‌محیطی آمریکایی و اروپایی اهمیت چندانی به این مسئله نمی‌دهند.»
در این تحقیق به راه حل‌های مبارزه با آلودگی هوا نیز اشاره شده است. استفاده بهینه از انرژی، تغییر الگوی مصرف سوخت از ذغال سنگ به گاز طبیعی، انرژی هسته‌ای و انرژی‌های تجدیدپذیر، نمونه‌هایی از این دست هستند.
موسسه تحقیقاتی "برکلی ارت" ابراز امیدواری کرده است که بتواند علل آلودگی هوا در دیگر نقاط جهان، در آسیا، آمریکا و اروپا را نیز مورد بررسی قرار دهد.
