مری کوانت، طراح سرشناس مد در سن ۹۳ سالگی در بریتانیا درگذشت. کوانت یکی از شناختهشدهترین طراحان لباس زنانه بود و دامن کوتاه (مینیژوپ) توسط او طراحی شد.
تبلیغات
مری کوانت، طراح مشهور لباس زنانه روز پنجشنبه ۱۳ آوریل (۲۴ فروردین) در سن ۹۳ سالگی در بریتانیا چشم از جهان فروبست.
از او اغلب به عنوان ''یکی از شناختهشدهترین طراحان مد قرن بیستم در سطح بینالمللی'' یاد می شود که طرحهایش تاثیر شگرفی بر نوع پوشش زنان به همراه داشت.
مری کوانت سال ۱۹۳۴ در لندن متولد شد؛ پدر و مادرش معلمان ولزی بودند.
کوانت را عمدتا به دلیل طراحی دامن کوتاه یا مینیژوپ میشناسند که برای او شهرتی جهانی به همراه آورد.
در سال ۲۰۲۰ میلادی، موزه ویکتوریا و آلبرت در لندن به بررسی طرحهای مری کوانت پرداخت و اعلام کرد که او با طرحهایش برای مد و لباس زنان عملا کلیشهها را شکست؛ برابری جنسیتی را ترویج کرد و مرزهای جنسیتی را درنوردید.
مینیژوپ؛ فراتر از یک لباس
مری کوانت در سال ۱۹۵۵ میلادی نخستین فروشگاه مد و لباس خود به نام ''بازار'' را در یکی از معروفترین خیابانهای لندن افتتاح و طرحهای خود را به شیکپوشها و علاقمندان ارائه کرد.
او ابتدا قصد داشت در این فروشگاه، طرحها و لباسهایی از سایر برندها را ارائه کند اما از آنجایی که کمتر طرحی را منطبق با سلیقهاش پیدا کرد، خود دست به کار شد و الگوهای مطلوبش را طراحی و تولید کرد.
به تدریج بسیاری از خیابانهای انگلستان و حتی شماری از دیگر کشورها نیز شاهد زنانی بودند که با طرحهای خلاقانه مری کوانت در خیابانها ظاهر میشدند.
طراحی دامن کوتاه یا مینیژوپ یکی از خلاقانهترین طرحهای مری کوانت بود که بسیاری میگویند این دامن، عملا انقلابی در نوع پوشش زنان ایجاد کرد.
شمار زیادی از تحلیلگران، جامعهشناسان و مدافعان حقوق زنان بر این باور هستند که دامن کوتاه، تاثیری فراتر از یک لباس بر زندگی و موقعیت زنان در انگلستان و سایر کشورها داشته به طوریکه زنان با آزادی، زیبایی و تنوع ظاهری بیشتری در جامعه ظاهر شدند.
برخی نیز معتقدند که طرحهای مری کوانت، در حقیقت، نوعی اعتماد به نفس را به زنان بازگرداند و زمینهساز موفقیتهای بیشتر زنان در سطح جامعه بویژه در دههای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ میلادی شد.
او علاوه بر طرح، از رنگهای جدیدی نیز در لباسهای ابداعی خود استفاده کرد که تا پیش از آن، کمتر در پوشش زنان دیده میشد.
اگرچه مری کوانت را اغلب به عنوان طراح دامن کوتاه میشناسند اما در طرحهای او تنوع فراوانی دیده میشود؛ از سارافون و بلوزهای گشاد تا شلوارهای تنگ.
شوهر کوانت که شریک تجاری او نیز محسوب میشد، سال ۱۹۹۰ درگذشت. از کوانت یک پسر و سه نوه بهجا مانده است.
مری کوانت در حالی در منزل شخصیاش در لندن درگذشت که در کمد لباس بسیاری از زنان در سراسر جهان، هنوز طرحهای او و یا ردپایی پررنگ از آنها به چشم میخورد.
"مینیژوپ" در گذر زمان
دامن کوتاه و آنگونه که بعدها به "مینیژوپ" شهرت یافت، در آغاز پوششی مردانه بود. سپس قرنها به فراموشی سپرده شد تا در دهه ۲۰ میلادی در برلین برروی صحنه برود و سه دهه بعد به مد جهانی تبدیل شود.
عکس: STAFF/AFP/Getty Images
بر خلاف تصور همگان، دامن کوتاه و آنگونه که بعدها به "مینیژوپ" شهرت یافت، در آغاز پوششی مردانه بود. این پوشش سپس قرنها به فراموشی سپرده شد تا در دهه ۲۰ میلادی بر اندامی زنانه و در اپرایی در شهر برلین برروی صحنه برود. با این حال مینیژوپ تازه بعد از سه دهه به مد جهانی تبدیل شد.
عکس: STAFF/AFP/Getty Images
در سنگنگارهها و تصاویر باقیمانده از رم و یونان باستان کاملا مشهود است که مردان رمی و یونانی از دامن کوتاه استفاده میکردهاند. دامن کوتاه نه تنها پوشش سربازان بلکه مردان کشاورز نیز بوده است.
عکس: picture alliance/akg-images
در بین مردان قبیله ماسایی در آفریقا نیز از نوعی دامن کوتاه قرمز رنگ استفاده میشود.
عکس: picture-alliance/dpa
کیلت یا دامن اسکاتلندی نیز شاید چند سانتیمتری بلندتر از مینیژوپ باشد، اما نوعی دامن سنتی است که مردان اسکاتلند استفاده میکنند.
عکس: picture-alliance/dpa
استفاده از دامن کوتاه در بین مردان در قرنهای گذشته به فراموشی سپرده شد و شلوار جای آن را گرفت. از سوی دیگر لباسهای زنانه نیز همگی بلند بودند.
عکس: imago/Horst Rudel
در سال ۱۹۲۷ میلادی اپرای"تزارویچ" (Der Zarewitsch) نوشته "بلا ینباخ" در برلین بر روی صحنه رفت. این اپرا در مورد زندگی عشقی ولیعهد تزار روسیه است. در این اپرا که موفقیت زیادی نیز در آن دوران بهدست آورد، برای نخستین بار "نورا وایندل" با دامنی کوتاه و چکمه بر روی صحنه ظاهر شد. عکسی از او با نخستین "مینیژوپ در کتاب "بر روی صحنههای آلمان" چاپ سال ۱۹۳۴نیز وجود دارد.
عکس: Fox Photos/Getty Images
در بحبوحه جنگ جهانی دوم و سالهای سازندگی دامن کوتاهی که "نورا وایندل" در اپرای "تزارویج" استفاده کرده بود، به فراموشی سپرده شد تا اینکه مری کوانت (نفر سمت راست) در اوائل دهه ۶۰ میلادی "مینیژوپ" را از نو طراحی کرد و در مجله بریتانیایی "Vogue" طرحهای او منتشر شدند.
عکس: Express/Express/Getty Images
ورود زنان با دامن کوتاه "مینیژوپ" به خیابانها در جوامع غرب جنجالبرانگیز شد و به بحثهای زیادی در سالهای دهه ۶۰ و ۷۰ میلادی دامنزد.
عکس: Getty Images
"پوشش تحریک کننده"، "بی احترامی"، "سقوط اخلاقی"، "نماد برهنگی" از یک سو و" اختیار و حق تعیین پوشش"، "نماد آزادی زنان از چارچوبهای از پیش تعیین شده جامعه محافظهکار" از سوی دیگر بحثهای رایج در مورد مینیژوپ بود.
عکس: GUILLERMO LEGARIA/AFP/Getty Images
هنوز سه سال از ارائه مینیژوپ و بحثهای مربوط به "سقوط اخلاقی" نگذشته بود که مینیژوپ به پدیدهای جهانی تبدیل و بر تن نسل جوان در سراسر جهان نشست.
عکس: Paballo Thekiso/AFP/Getty Images
مینیژوپ در همان سالها نیز بهسرعت در میان جوانان ایرانی مد شد.
عکس: iranianwomen
با عادی شدن استفاده از مینیژوپ در همه اقشار اجتماعی، حتی خانواده سلطنتی بریتانیا که در مراسم رسمی و دیداربا آنها قوانین خاص پوشش حاکم است نیز استفاده از مینیژوپ را پذیرفت. از آن پس زنان اجازه یافتند از دامنهایی تا هفت سانتیمتر بالاتر از زانو در دیدارهای رسمی با ملکه و خانواده سلطنتی استفاده کنند. مری کوانت در سال ۱۹۶۶ مفتخر به دریافت مدال "Order of the British Empire" شد.
عکس: Getty Images
مینیژوپ در سالهای ۶۸ و ۶۹ میلادی دارای بیشترین محبوبیت بود. با فراگیرشدن دامنهای مینیژوپ صنایع جواربسازی نیز عکسالعمل نشان دادند و جورابهای مناسب با مینیژوپ تولید شد.
عکس: AP
با آغاز دهه هفتاد در عکسالعمل به مینیژوپ ناگهان دامنهای "ماکسی" و بلند مد شدند.
عکس: AP
در سالهای دهه هفتاد شلوارهای زنانه، از اهمیت مینیژوپ و دامنهای "ماکسی" در دنیای مد کاستند.
عکس: Betty Barclay
در گذشته استفاده از دامنهای مینیژوپ فقط در فصل گرما ممکن بود.
عکس: AP
با آمدن ساپورت اما حالا امکان استفاده از مینیژوپ در فصل سرما نیز فراهم شده است.