در پی روزها بحث و گفت‌وگو سرانجام پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، تصمیم گرفت که مسئولیت برقراری حریم هوایی ممنوع بر فراز آسمان لیبی را برعهده گیرد. بنا به آخرین قطعنامه‌ی شورای امنیت، این تصمیم در جهت تامین امنیت و سلامت شهروندان لیبی از گزند حملات هوایی ارتش قذافی اتخاذ شده است.

آندرس فوگ راسموسن، دبیرکل ناتو، درباره این تصمیم جدید تصریح کرد که وظیفه ناتو از این حد «فراتر نخواهد رفت.» ناتو تاکنون در محاصره دریایی لیبی برای جلوگیری از ورود تسلیحات به این کشور مشارکت داشته است. به گفته راسموسن، حال ۲۸ کشور عضو ناتو «بخشی از تلاش‌های گسترده بین‌المللی برای حفاظت از شهروندان لیبیایی در مقابل حملات رژیم قذافی هستند.»

ادامه عملیات نظامی نیروهای ائتلاف در لیبی

از زمان شروع عملیات نظامی، یعنی از شنبه گذشته (۱۹ مارس / ۲۸ اسفند) تاکنون، ائتلافی متشکل از کشورهای فرانسه، بریتانیا و آمریکا وظیفه نظارت بر منطقه ممنوع پروازی بر فراز لیبی را برعهده داشته است. راسموسن تصریح کرد که عملیات نظامی نیروهای ائتلاف همزمان با تلاش‌های ناتو ادامه خواهد یافت.

نیروهای ائتلاف بین‌المللی از آغاز ماموریتشان وظیفه خود را تنها نظارتی ندانسته و عملاَ حملات هوایی هدفمندی را علیه واحدهای ارتش، تاسیسات نظامی و پدافند هوایی لیبی انجام داده‌اند. این حملات بطور موثر مانع از پیشروی ارتش قذافی برای سرکوب شورشیان شده است.

ترکیه یکی از مخالفان سرسخت اجرای عملیات نظامی علیه رژیم قذافی است و با مداخله فعال نظامی ناتو در امور داخلی لیبی مخالف است. یکی از دلایل تاخیر در تصمیم‌گیری ناتو نیز همین مخالفت ترکیه ذکر شده است.

فرماندهی ناتو بر تمامی عملیات نظامی در لیبی؟

هنوز روشن نیست که آیا ناتو فرماندهی تمامی عملیات نظامی در لیبی را بر عهده خواهد گرفت یا نه. به گفته دبیرکل ناتو، این موضوع مورد بحث قرار گرفته، «اما هنوز تصمیمی اتخاذ نشده است.»

هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا، تصریح کرد که ارتش ایالات متحده همچنان در ماموریت نظامی در لیبی مشارکت خواهد داشت. کلینتون گفت که آمریکا برای اجرای موفقیت‌آمیز قطعنامه شورای امنیت به همکاری خود ادامه خواهد داد. خانم کلینتون برای رای‌گیری درباره عملیات ناتو در روز سه‌شنبه آینده به لندن سفر خواهد کرد و در کنفرانس لیبی شرکت خواهد جست.

تهدید حاکمان عرب از سوی سارکوزی

نیکلا سارکوزی، رئیس‌جمهور فرانسه، در نشست سران کشورهای اتحادیه اروپا از عملیات نظامی در لیبی پشتیبانی کرد و حمایت از مخالفان قذافی را موجه دانست. سارکوزی تصریح کرد که عملیات نظامی از «کشتار هزاران نفر» توسط رژیم قذافی جلوگیری کرده است.

سارکوزی خطاب به رژیم‌های استبدادی در منطقه گفت: «حاکمان، بویژه حاکمان کشورهای عربی، باید بدانند که واکنش جامعه بین‌المللی و اروپا از این پس چنین خواهد بود.» رئیس‌جمهور فرانسه افزود: «ما در کنار مردمانی خواهیم بود که بدون خشونت دست به تظاهرات می‌زنند.»

سارکوزی همچنین تایید کرد که امارات متحد عربی نیز خواستار مشارکت در عملیات نظامی علیه قذافی شده است. به گفته سارکوزی، امارات متحده عربی خواهان اعزام ۱۲ هواپیمای جنگنده برای شرکت در عملیات نظامی است. رئیس‌جمهور فرانسه تاکید کرد: «حضور دوستان عرب ما در این ماموریت بسیار مهم است.»

تشدید تحریم‌ها

اتحادیه اروپا بار دیگر از معمر قذافی، رهبر لیبی، خواست که از قدرت کناره‌گیری کند. هرمان فان رومپوی، رئیس شورای اتحادیه اروپا، صریحاَ در بروکسل اعلام کرد: «قذافی باید برود.» بنا به ارزیابی اتحادیه اروپا، «این کشور شمال آفریقایی باید به سرعت در مسیر دمکراسی گام نهد.»

اتحادیه اروپا در نشست سران کشورهای عضو تصمیم گرفت که تحریم‌ها علیه رژیم قذافی را افزایش دهد. در بیانیه‌ای که به همین منظور منتشر شد، آمده است: «اتحادیه اروپا آماده است که تحریم‌های جدیدتری را تصویب کرده و به اجرا گذارد. این تحریم‌ها اقداماتی را در بر می‌گیرند که مانع از رسیدن عواید فروش نفت و گاز به رژیم قذافی خواهند شد.»

SI/BB