ناشران ایرانی که امسال در نمایشگاه فرانکفورت حضور داشتند تا حدودی نسبت به وضعیت کنونی نشر در ایران ابراز خشنودی و خوش‌بینی کردند.

این در حالی‌ست که میشل کولمن رئیس اتحادیه بین المللی ناشران روز یازدهم اکتبر ایران را به خاطر عدم رعایت کپی‌رایت مورد انتقاد شدید قرار داده و ناشرانی که آثار ناشران اروپایی را بدون رعایت کپی‌رایت به صورت غیرقانونی ترجمه و منتشر می‌کنند "دزد" نامیده است.

از سوی دیگر به گفته یکی از مولفان برخی ناشران شخصاً اقدام به خرید کپی‌رایت از ناشر خارجی می‌کنند اما چون این اقدام هنوز به شکل یک قانون در ایران اعمال نمی‌شود باز هم مانع از آن نیست که ناشری دیگر نتواند آن کتاب را تهیه و ترجمه کند و به چاپ برساند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

بحران نشر، افت کتاب‌خوانی

این مؤلف همچنین در پاسخ به پرسش دویچه‌وله (فارسی) درباره وضعیت کنونی نشر در ایران می‌گوید نظارت پیش از چاپ از نظر محتوای متن و حذف مواردی که با موازین وزارت ارشاد مغایرت دارد همچنان اعمال می‌شود اما نسبت به گذشته تعامل بیشتری بین ناشر و مسئولان وزارت ارشاد وجود دارد، در واقع هنوز هم سایه فیلتری به نام سانسور بر نشر ایران سنگینی می‌کند.

او همچنین می‌گوید که میزان حمایت دولت از نشر نسبت به سایر کشورها ناچیز است و اقدامی نظام‌مند جهت رونق بخشیدن به بازار نشر صورت نمی‌گیرد؛ بودجه خرید کتاب برای کتابخانه‌های عمومی نیز کاهش یافته و تیراژ کتاب با افت چشمگیری روبرو شده است.

بیشتر بخوانید: بحران نشر در ایران؛ نویسنده و ناشر زیاد، کتاب‌خوان کم

حضور ناشران مستقل

امسال ناشرانی چون نورگیتی، سیب سرخ، خانه هنرمندان، فرهنگ معاصر، هرمس، فرهنگ معاصر، نگاه، پیدایش و ثالث با عناوین جدیدی در نمایشگاه حضور داشتند. این ناشران امسال نیز با هزینه شخصی و در غرفه ملی و در کنار سایر ناشران بخش دولتی مستقر بودند.

خانم ظهوریان از انتشارات نورگیتی با کتاب "داستان‌های حکیم طوس"، شامل ۳۶۵ داستان‌ از شاهنامه (برای هر روز کودکان و نوجوانان) و نیز کتاب "شرح سودی بر گلستان سعدی" در نمایشگاه حضور یافت.

خانم اکبری، مدیر مسئول انتشارات سیب سرخ، با کتابی دوزبانه شامل عکس‌هایی از طبیعت، بناها و مردم مناطق کویری استان یزد در نمایشگاه شرکت کرده بود.

انتشارات هرمس با چند عنوان کتاب از جمله "مجموعه اشعار دکتر ضیاء موحد" به همراه ترجمه انگلیسی آن، "بام بلند همچراغی" شامل مجموعه گفتگوهایی با آیدا همسر احمد شاملو درباره این شاعر معاصر و کتاب مرجعی با عنوان "کارنامه توصیفی نیماپژوهی" در نمایشگاه حضور پیدا کرد.

بیشتر بخوانید: حضور فعال فرهنگسازان در بزرگترین نمایشگاه کتاب جهان

داوود میرباشی، مدیر مسئول انتشارات خانه هنرمندان کتاب "مجموعه ششم استاد محمود فرشچیان" را که برای اولین بار در نمایشگاه فرانکفورت رونمایی شد، معرفی کرد.

آقای جعفریه، مدیر مسئول نشر ثالث، به قراردادی با یک ناشر آلمانی برای انتشار مجموعه‌ای کتاب درباره تاریخ آلمان در قرن بیستم اشاره کرد. او همچنین در مورد طرحی با عنوان گرانت Grant و حمایت از کتاب‌هایی که از زبان فارسی به زبان‌های دیگر ترجمه می‌شوند سخن گفت. بر اساس این طرح دولت تا سقف سه هزار دلار بابت حق ترجمه به مترجم پرداخت می‌کند.

فرزین سوری، مسئول غرفه نشر پیدایش، به کم‌کاری نویسندگان در حوزه ادبیات داستانی برای کودکان در ژانرهای وحشت، تخیلی و فانتزی اشاره کرد و افزود که "نشر پیدایش" به تازگی چند کتاب در این حوزه‌ها از جمله "ارکیده های من"، "مخلوقات» و "مثلث‌های موازی" به چاپ رسانده است. این انتشارات از جمله مؤسساتی است که در زمینه رعایت کپی‌رایت اقدام کرده است.

 مجید محیط، مدیر مسئول انتشارات سوژه، از ناشران ایرانی است که از سال ۱۹۹۶ در شهر برمن و در حوزه ترجمه به‌ویژه از زبان فرانسه و فارسی به زبان آلمانی فعالیت دارد. تمرکز این نشر بیشتر بر نویسندگانی است که به زبانی غیر از زبان مادری خود می‌نویسند.

انتشارات سوژه تا کنون دو کتاب از فریبا وفی، خانم نویسنده ایرانی با عناوین "پرنده من" و "ترلان" که توسط یوتا هیملرایش Jutta Himmelreich به زبان آلمانی ترجمه شده‌اند، منتشر کرده است.

کتاب "ترلان" به تازگی موفق به دریافت جایزه ادبی آلمان شده است.

MT