مشاور خامنهای حضور سپاه در عملیات کرکوک را تکذیب کرد
۱۳۹۶ مهر ۲۵, سهشنبه
علی اکبر ولایتی، مشاور عالی رهبر جمهوری اسلامی در امور بینالملل، نقش و حضور سپاه پاسداران در عملیات بازپسگیری کرکوک از دست کردهای عراق را تکذیب کرد. کردهای عراق از حضور نیروهای سپاه در عملیات کرکوک خبر داده بودند.
تبلیغات
علی اکبر ولایتی، مشاور عالی علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی در امور بینالملل، روز سهشنبه (۲۵ مهر/ ۱۷ اکتبر) نقش و حضور سپاه پاسداران ایران در عملیات ارتش و شبهنظامیان شیعه عراق برای خارج کردن کرکوک از زیر کنترل پیشمرگههای کرد را تکذیب کرد.
ولایتی گفت: «ایران هیچ نقشی در عملیات کرکوک ندارد و اکثریت مردم کرد عراق با کار جاهطلبانه آقای بارزانی مخالف هستند و دیدیم که تقریبا بدون درگیری آن منطقه در اختیار دولت بغداد قرار گرفت».
مشاور عالی خامنهای افزود: «آقای بارزانی باید قبول کند که اشتباه کرده و به آن اعتراف کند».
قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس (بازوی برونمرزی سپاه پاسداران) شنبه گذشته برای گفتوگو با مقامهای اقلیم کردستان و دولت مرکزی عراق، به این کشور سفر کرده بود. او ابتدا به سلیمانیه و سپس به اربیل، مرکز اقلیم کردستان عراق، رفته بود تا با رهبران کرد درباره "بحران همهپرسی" مذاکره کند.
ایران بارها تأکید کرده که از تمام تدابیر لازم برای اعمال فشار بر رهبران اقلیم در جهت لغو "همهپرسی استقلال" استفاده خواهد کرد. در همین راستا بود که مرز هوایی و یکی از گذرگاههای زمینی ایران به روی اقلیم کردستان بسته شد. رسانهها حتی حدود یک ماه پیش خبر داده بودند که فرمانده سپاه قدس مستقیما رهبران اقلیم را با اهرم فشار شبهنظامیان شیعهی "حشد شعبی" تهدید کرده است.
"حضور مستشاری" در عراق به خواست دولت مرکزی
مقامهای امنیتی اقلیم کردستان پیش از عملیات کرکوک از حضور و نقش جدی سپاه پاسداران ایران در کنار ارتش عراق و شبهنظامیان شیعه این کشور برای مقابله احتمالی با پیشمرگههای کرد خبر داده بودند. یکی از فرماندهان نیروی پیشمرگه مشخصا از "تنها نبودن" دولت عراق و حشد شعبی برای مقابله با کردها خبر داده و گفته بود: «بر اساس اطلاعات صد درصد موثق ما، نیروهای سپاه پاسداران ایران هم در میان آنها هستند».
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده، بارها از جمله به هنگام اعلام راهبرد جدید آمریکا در قبال ایران، جمهوری اسلامی را به دلیل رفتارهای "بیثباتکننده" در منطقه، به نقض "روح برجام" متهم کرده و گفته بود که پاسخ این رفتارها را خواهد داد.
مشاور رهبر جمهوری اسلامی با اشاره به همین مسئله نیز گفت: «اروپاییها و آمریکاییها چه حقی دارند که در خصوص حضور یا عدم حضور ما در منطقه اظهار نظر کنند و بگویند که چه کسی چه کاری انجام بدهد!».
ولایتی افزود: «برای مثال دولت عراق صاحب کشور خودش است و آقای عبادی تا امروز به خوبی به مسئولیت خود عمل کرده و اگر ایران امروز در عراق و سوریه حضور مستشاری دارد، بنا به خواست قانونی دولتهای آنها است».
مقامهای امنیتی و نظامی اقلیم کردستان جمعه گذشته اعلام کرده بودند که هزاران پیشمرگه کرد را برای مقابله با "تهدید" دولت عراق به کرکوک اعزام کردهاند. آنها بدون نام بردن از ایران گفته بودند که نیروهای عراقی با "تشویق و حمایت نیروهای خارجی" برای حمله به اقلیم کردستان آماده شدهاند.
مشاور عالی خامنهای در امور بینالملل در حالی از "حضور مستشاری" ایران در سوریه و عراق سخن میگوید که شمار چشمگیر نیروهای نظامی کشته شدهی جمهوری اسلامی در این کشورها بهخصوص در سوریه، نشانگر حضوری فراتر از حضور آموزشی و مشورتی است.
محمدعلی شهیدی، رئیس بنیاد شهید، اسفند ماه سال گذشته (۱۳۹۵) شمار کشتهشدگان نیروهای ایرانی موسوم به "مدافع حرم" تنها در سوریه را ۲۱۰۰ نفر اعلام کرده بود.
مردم اقلیم کردستان عراق پای صندوق همهپرسی استقلال
مردم اقلیم کردستان عراق دوشنبه (۲۵ سپتامبر/سوم مهر) به پای صندوقهای همهپرسی استقلال رفتند. این رفراندوم در شرایط مخالفت داخلی در عراق، کشورهای همسایه و شورای امنیت برگزار شد. تصاویری از این همهپرسی:
عکس: Reuters/T. Al-Sudani
مردم در اقلیم کردستان عراق روز دوشنبه (۲۵ سپتامبر/ سوم مهر) به پای صندوقهای رای رفتند تا در همهپرسی استقلال این منطقه شرکت کنند. مراکز اخذ رای راس ساعت هشت صبح به وقت محلی به روی رای دهندگان باز شد و رای گیری تا ساعت ۱۸ به وقت محلی ادامه خواهد داشت.
عکس: Reuters/T. Al-Sudani
بیش از ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر از واجدان شرایط شرکت در این رفراندوم، قرار است در مورد ماندن یا جدا شدن از عراق تصمیم بگیرند.
عکس: Getty Images/C. McGrath
حدود ۱۲ هزار و ۷۲ مرکز اخذ رای، نه تنها در اقلیم کردستان عراق که شامل استانهای دهوک، اربیل، سلیمانیه و حلبچه است بلکه در مناطق مورد مناقشه با دولت مرکزی نیز ایجاد شده است.
عکس: Getty Images/C. McGrath
برگههاى راى به چهار زبان، كردى، عربى، سريانى و تركى تهيه شدهاند.
عکس: picture-alliance/dpa/D. Vinogradov
مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق، یکشنبه (۲۴ سپتامبر/دوم مهر) در نشستی خبری گفت که با وجود افزایش مخالفتهای بینالمللی، همهپرسی استقلال کردستان عراق براساس برنامه برگزار میشود.
عکس: Reuters/A. Lashkari
حیدرعبادی، نخست وزیر عراق یک روز پیش از برگزاری رفراندوم، در نطقی در بغداد با غیرقانونی خواندن رفراندوم استقلال کردستان گفت: "همهپرسی اقلیم مخالف قانون اساسی است و تدابیر لازم را برای مقابله با آن اتخاذ میکنیم."
عکس: Reuters/A. Jalal
ایران در همین روز مرزهای هوایی خود با اقلیم کردستان را بست. سپاه پاسداران و ارتش جمهوری اسلامی نیز همزمان مانورهایی نظامی را در مرزهای کردستان عراق برگزار کردند.
عکس: Getty Images/S. Hamed
ترکیه نیز رزمایشی را در مرز خود با اقلیم کردستان برگزار کرد و ضمن "غیرقانونی و بیاعتبار" خواندن آن، کردهای عراق را به تحریم اقتصادی تهدید کرد.
عکس: picture-alliance/dpa/D. Vinogradov
رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه روز دوشنبه (۲۵ سپتامبر/ سوم مهر) در واکنش به رفراندوم کردستان عراق به شدت با استقلال کردستان عراق مخالفت کرد و گفت: «باید دید دولت منطقهای شمال عراق از چه کانالی نفتش را صادر خواهد کرد و کجا آنرا خواهد فروخت. شیرهای این خط لوله دست ما است که میتوانیم آنها را ببندیم.»
عکس: Reuters/T. Al-Sudani
مسعود بارزانى روز یکشنبه (۲۴ سپتامبر/۲مهر) در پاسخ به این سوال که کدام از کشورها از همهپرسی استقلال حمایت مى کنند گفت: «صبر کنید و از روز بیست و شش سپتامبر ببینیم کدام کشورها کم کم از ما حمایت مىکنند. آنچه در تلویزیونها گفته مىشود با آنى که در دیدارها به ما مىگویند فرق دارد.»
عکس: picture-alliance/dpa
بخش قابلتوجهی از اقلیتهای ترکمان و عرب با برگزاری این رفراندوم موافق نیستند. حسن توران، یکی از رهبران جبهه ترکمانی تاکید کرد: «ایجاد مراکز اخذ رای در مناطق و مدارس ترکمانی در کرکوک اقدامی تحریکآمیز است و ساکنان استان نباید در همهپرسی شرکت کنند.» (عکس: شرکت کردهای پیرو آئین ایزدی در همهپرسی استقلال اقلیم کردستان عراق)
عکس: Reuters/A. Jalal
همهپرسی استقلال اقلیم کردستان عراق با تدابیر شدید امنیتی همراه بود. تا لحظه انتشار این گزارش رایگیری در آرامش برگزار شد.
عکس: Reuters/A. Jadallah
واحدهای پیشمرگه و نیروهای پلیس نیز از ساعت ۷ صبح به وقت محلی بطور منظم در پای صندوقهای رای حضور یافتند و آرای خود را به صندوقها ریختند.
عکس: Getty Images/AFP/S. Hamed
برای افرادی که در خارج از خاک عراق سکونت دارند یک سایت برای رای گیری آنلاین در نظر گرفته شده است. یک تاجر کرد که در چین زندگی میکند، اولین فردی بود که رای خود را از این طریق ثبت کرد.
عکس: Getty Images/C. McGrath
برآورد میشود که اکثریت قاطع رأیدهندگان با استقلال اقلیم کردستان از کشور عراق موافقت کنند. با این همه، اعلام شده که نتیجه همهپرسی الزامآور نبوده و به معنای جدایی فوری مناطق کردنشین شمال عراق از این کشور نخواهد بود.