1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله
اجتماعیایران

مشروبات شبیه‌سازی‌شده در ایران؛ کپی‌برداری به بهای جان

۱۴۰۲ تیر ۷, چهارشنبه

الکل متانول و مشروب تقلبی و زیرزمینی در ایران هم‌چنان قربانی می‌گیرد. فرآورده‌های دست‌ساز اگر به مرگ نیانجامند، باعث نابینایی و از کار افتادگی کلیه می‌شوند. متولیان سلامت مردم صرفا به هشدار و اعلام آمار مشغولند.

عکس از آرشیو
عکس از آرشیوعکس: Petr Svancara/CTK Photo/dpa/picture alliance

در تازه‌ترین نمونه مسمومیت‌های الکلی، دو نفر در بهارستان (جنوب غربی تهران) جان خود را از دست داده‌اند و دو تن نابینا شده‌اند. دادستان عمومی و انقلاب بهارستان، از دستگیری چهار نفر از عاملان فروش مشروب دست‌ساز خبر داده و از جوانان خواسته که مراقب عوارض این مشروبات باشند. یکی از قربانیان جوان ۱۹ ساله‌ای بود که ۳۰ خرداد پس از چند روز بستری بودن در بیمارستان درگذشت.

مقامات قضایی بهارستان گفته‌اند، فروشنده در یک عطاری مشروبات الکلی می‌فروخت و پس از اطلاع از فوت جوان ۱۹ ساله به سلطان‌آباد اصفهان گریخته بود که دستگیر شد.

پیش‌تر مسمومیت بیش از ۳۰ نفر در هرمزگان ومرگ ۷ نفر در رباط کریم  خبرساز شده بود.  بالاترین آمار مرگ و میر ناشی از مصرف الکل تقلبی در کرج  گزارش شد؛ ۱۸ نفر جان باختند و ۱۷۱ نفر با عوارض سنگین جسمی راهی بیمارستان شدند.

طبق اعلام رئیس کل دادگستری البرز، مشروب مصرفی شهروندان در کرج با سهمیه الکل یک کارخانه تولید لوازم آرایشی و بهداشتی در اشتهارد تولید شده بود و حاوی متانول بود.

شرب خمر در جمهوری اسلامی غیرقانونی و مشمول شلاق و مجازات نقدی است. با این همه خرید و فروش عرق، آبجو، ویسکی، ودکا و شراب دست‌ساز سال‌هاست رواج دارد و هشدارهای مقامات قضایی و انتظامی وقتی اوج می‌گیرد که مشروبات تقلبی به مرگ یا از کار افتادگی مصرف‌کنندگان منجر شده باشد.

همایون نجف‌آبادی، عضو کمیسیون بهداشت مجلس یازدهم با اذعان به افزایش میزان مصرف مشروب در جامعه به سایت "دیده‌بان ایران" گفته است: «مصرف الکل در ایران حتی به شکل غیرقانونی هم باید شرایطی داشته باشد که موجب مرگ افراد نشود.»

این نماینده مجلس در عین حال هرگونه اقدام برای قانونی بودن الکل خوراکی را نیز به دلیل شعائر مذهبی ناممکن دانسته و هم‌زمان گفته که مصرف مشروب در ایران از کشورهایی که منعی ندارند بیشتر است. 

یک خطر مشروبات کارگاهی و زیرزمینی، شبیه‌سازی برندهای معروف با استفاده از بطری‌ها و قوطی‌های ساختگی یا وارداتی از چین است. در همین زمینه، کسب و کار گسترده‌ای  در زیرزمین‌ها و انبارهای آلوده برای عرضه ویسکی، کنیاک، آبجو و ودکا با برچسب‌ها و بسته‌بندی‌ برندهای معتبر جریان دارد تا آنجا که در شبکه‌هی اجتماعی از گرافیست‌ها برای همکاری دعوت به کار می‌شود.

وبسایت "تابناک" در گزارشی می‌نویسد، زباله‌گردهای زیادی نیز با تولیدکنندگان مشروبات تقلبی برای پیدا کردن شیشه‌های مشروب اصل در سطل‌های آشغال و فروش‌شان به آنها قرارداد شفاهی دارند.

خبرگزاری ایرنا به نقل از یک فروشنده مشروب در بندرعباس درباره مشابه‌سازی بطری‌های خارجی نوشته است: «قیمت این شیشه‌ها بین ۱ تا ۲میلیون تومان است اما همه در داخل  تهیه و با یک نوع الکل و اسانس تولید می‌شوند و این که گفته شود خارجی است دروغ است. اگر شیشه اصل باشد بیش از ۵میلیون تومان قیمت دارد پس به جز عده اندکی بقیه نمی‌توانند بخرند.»

تابناک می‌نویسد: «گذشته از بحث‌های دینی که در باره هرکس به خودش مربوط است، از منظر سلامتی با قطعیت می‌توان گفت که نخوردن مشروبات الکلی در ایران تنها راه صفر کردن ریسک است زیرا کسی نمی‌داند این بطری با طرح برجسته و چاپ طلایی و حروف لاتین و بارکد و پلمب حرفه‌ای از پاریس آمده یا مثلا از رباط کریم در اطراف تهران و داخلش مشروب ۱۲ ساله است یا سمی که ۱۲ روز قبل پر شده است. کپی برابر اصل به قیمت جان.»

متانول یا الکل صنعتی ماده‌ای مرگبار است. خوردن متانول یا الکل چوب عوارضی از جمله سرگیجه، تهوع، تنگی نفس، شکم درد، تاری دید و نابینایی دارد. با گذشت ۲۴ ساعت از مصرف مشروب تقلبی و دست‌ساز و تجزیه متانول در کبد، بیمار دچار تشنج و حمله قلبی می‌شود. کسی که از چنین مسمومیتی جان به در ببرد، تا آخر عمر با مشکلات کلیوی، کبدی و بینایی روبرو خواهد بود.