به گفته غلامحسین حقدادی، معاون اجتماعی اداره کل بهزیستی استان خراسان رضوی، در سال گذشته ۵۸۰ کودک وارد شیرخوارگاه‌های مشهد شده‌اند که یا رها شده و سر راهی یا "بد سرپرست" بوده‌اند.

"بد سرپرست" به کودکانی اطلاق می‌شود که عدم صلاحیت خانواده برای نگهداری از آنها از طرف مراجع قضائی محرز شده باشد.

روزنامه خراسان روز شنبه، ۱۹ خرداد با اشاره به گسترش پدیده کودکان سر راهی در مشهد از قول حقدادی نوشت: «اگر خانواده نوزاد رهاشده پیدا نشود برای آن‌ها حکم نگهداری از طرف مراجع قضایی صادر می شود و به عنوان فرزند خواندگی به افراد واجد شرایط تحویل داده خواهد شد.»

روزی یک نوزاد سر راهی در مشهد

معاون اجتماعی اداره کل بهزیستی با بیان این که شمار کودکان رها شده در مرکز خراسان رضوی از میانگین کشوری بالاتر است گفت: «در شهر مشهد روزانه یک کودک در خیابان‌ها و اماکنی مثل حرم مطهر رضوی به حال خود رها می‌شوند.»

مقایسه شمار کودکان رها شده در خراسان رضوی با برخی دیگر از استان‌ها عمق فاجعه در این منطقه را آشکارتر می‌کند. سایت خبری "عصر تبریز" مدتی پیش از قول محسن ارشدزاده، مدیرکل بهزیستی آذربایجان ‌شرقی نوشته بود که در نه ماه نخست سال ۹۵ در مجموع ۴۵ کودک در شیرخوارگاه‌های استان پذیرش شده‌اند که ۱۱ نفر آنها نوزاد سر راهی بوده‌اند.

شمار کودکان رها شده در استان‌های دیگر می‌تواند از آذربایجان شرقی بیشتر یا کمتر باشد اما چنان که غلامحسین حقدادی گفته این موارد در خراسان رضوی از دیگر استان‌ها بیشتر است.

بر پایه آمار بهزیستی، اغلب کودکان رها شده یا "سر راهی" نوزاد هستند و کمتر از یک سال سن دارند. یکی از علت‌های اصلی رها کردن نوزادان "مجهول الوالد" بودن آنها است. این اصطلاح در مورد کودکانی به کار برده می‌شود که پدرشان مشخص نیست و نگهداری آنها به وسیله مادر بسیار دشوار و در مواردی غیرممکن است.

غلامحسین حقدادی درباره علت‌های دیگر رها کردن کودکان به روزنامه خراسان گفت: «کودکانی هم هستند که دچار معلولیت و نقص عضو کامل یا زیاد هستند که نگهداری آنان برای خانواده غیرممکن است و به دلیل هزینه‌های جانبی، خانواده، آن‌ها را در اماکن زیارتی و میادین شلوغ رها می‌کند.»

حقدادی می‌گوید بهزیستی امکانی برای تغییر شرایطی که به رها کردن کودکان منجر می‌شود ندارد: «ما به عنوان یک عامل پذیرنده هستیم؛ نه شرایط اقتصادی دست ماست و نه مسائل پیشگیری از این آسیب اجتماعی.»

او در عین حال خاطر نشان کرد که اگر برای اداره بهزیستی مشخص شود که خانواده‌ای به دلیل مشکلات مالی یا ناتوانی در تامین هزینه‌های دارو و درمان، کودکان خود را رها می‌کنند، از آنها حمایت می‌کند.

معاون اجتماعی اداره بهزیستی با بیان این که دو هزار خانواده تحت حمایت این نهاد قرار دارند به روزنامه خراسان گفت: «در میان این تعداد خانواده امداد‌بگیر، خانواده‌هایی هستند که به دلیل فقر مالی کودکانشان را رها کرده‌اند و بعد از مشخص شدن مشکلات مالی از طرف واحد مددکاری تحت حمایت قرار گرفته‌اند.»

گسترش خرید و فروش نوزاد

در سال‌های گذشته گزارش‌های فراوانی نیز درباره گسترش خرید و فروش نوزاد در ایران منتشر شده که نشان می‌دهد این کار حتی در بیمارستان و به صورت علنی نیز انجام می‌شود.

خبرگزاری باشگاه خبرنگاران اسفند ماه سال پیش در گزارشی نوشت: «با ورود اعتیاد و فحشاء و گسترش حاشیه‌نشینی در جامعه شهری ایران، به ویژه در شهرهای صنعتی و بزرگ، ایده خرید و فروش نوزادان در میان شهروندان ناتوان قوت گرفت تا جایی که امروزه حتی آگهی فروش نوزادان و کودکان را هم می‌توان در آگهی‌نامه‌های شهری ملاحظه کرد.»

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

نویسنده این گزارش که ظاهرا از آمار کودکان سرراهی در مشهد اطلاعی نداشته می‌نویسد، فروش نوزاد در حالی گسترش یافته که "در گذشته نه چندان دور، جامعه ما با پدیده‌ای بنام کودکان سرراهی دست و پنجه نرم می‌کرد".

افزایش خرید و فروش نوزاد نیز سابقه‌ای طولانی دارد. سایت خبری فرارو مهرماه ۱۳۸۸ به نقل از یک پرستار شاغل در پایتخت نوشته بود که نوزادان تازه متولد شده در بیمارستان‌های تهران با قیمت‌هایی بین سه تا ۱۰ میلیون تومان خرید و فروش می‌شوند.